Skip to main content
- wydarzenia XIX i XX wiek wytworzyły masę dokumentów, gazet, itd. dostępnych on-line
- Pamiętniki, dzienniki: istnieje wiele cennych pamiętników z tego okresu, np. autorstwa:
- Andrzeja Cinciały, https://core.ac.uk/download/pdf/190383577.pdf
- „Z pamiętnika wojennego ks. Karola Grycza, ewangelickiego proboszcza wojskowego w Krakowie“.
- Karol Grycz (1885-1959) urodził się w Śmiłowicach. Był duchownym ewangelicko-augsburskim.
- W czasie I wojny światowej ks. Grycz został zmobilizowany i pełnił posługę w szpitalach wojskowych i na I linii frontu. Dwukrotnie służył na froncie włoskim i dwukrotnie na froncie wschodnim przeciwko Rosjanom.
- Jego wspomnienia napisane są niezwykle barwnie z zachowaniem dramaturgii tych tragicznych wydarzeń.
- Cały czas przewijają się tematyka Śląska Cieszyńskiego i jego mieszkańców, z którymi ksiądz utrzymuje kontakty i wśród których pełni posługę wojskową.
- Już w listopadzie 1918 r. ks. Grycz zgłosił się do służby w odradzającym się Wojsku Polskim i rozkazem Dowództwa Okręgu Generalnego w Krakowie został mianowany kapelanem ewangelickim dla Śląskiego Okręgu Wojskowego w Cieszynie, jednocześnie pierwszym ewangelickim duchownym w Wojsku Polskim. Wziął także czynny udział w odpieraniu czeskiego ataku, który rozpoczął się 23 stycznia 1919 r. i niezwykle dokładnie opisuje przebieg tych wydarzeń.
- Ks. Grycz oddał ostatnią posługę m.in. wielu obrońcom Śląska Cieszyńskiego i Skoczowa m.in. por. Ferdynandowi Kotasowi (przy okazji wykonał kilka zdjęć poległych dostępnych na stronach Muzeum Śląska Cieszyńskiego w Cieszynie).
- Dzięki uprzejmości Ewangelickiego Duszpasterstwa Wojskowego, które wydało w 2020 roku wspomnienia Ks. Karola Grycza, możemy znaleźć dokument on-line:pod adresem:
- https://edw.wp.mil.pl/u/Z_pamietnika_wojennego_Karola_Grycza.pdf
