André Citroën
- urodził się w Paryżu w 1878 roku
- jego ojciec wyemigrował z Polski po upadku powstania styczniowego (1863–64).
- Ojciec - Levie Citroen, był Żydem pochodzącym z Warszawy.
- Rodzina nosiła pierwotnie nazwisko "Limoenman", co oznaczało w języku niderlandzkim "człowiek od cytryn" – stąd późniejszy przydomek „Citroen” (cytryna po niderlandzku).
- Nazwisko "Citroën" (z umlautem) zostało przyjęte po przeprowadzce rodziny do Paryża – dodano dwie kropki nad „e”, aby ułatwić poprawną wymowę po francusku.
- Levie popełnił samobójstwo, gdy André miał 6 lat – jego interesy nie powiodły się, a rodzina znalazła się w trudniejszej sytuacji finansowej.
- Matka André była Holenderką.
- Po śmierci ojca, młody André był wychowywany w duchu francuskiego republikanizmu i asymilacji, co było powszechne wśród zasymilowanych Żydów francuskich tamtego czasu.
- Podsumowanie:
- André Citroën był Francuzem, ale jego ojciec pochodził z Polski, więc można mówić o częściowo polskim pochodzeniu założyciela jednej z najbardziej znanych marek motoryzacyjnych świata.
- Powiedziałeś(-aś):
- czemu ojciec jego wemigrował?
- ChatGPT powiedział:
- Ojciec André Citroëna – Levie Citroen – wyemigrował z Warszawy do Paryża po upadku powstania styczniowego (1863–1864), ale nie jako powstaniec, tylko z powodów ekonomicznych i społecznych, jak wielu Żydów z Królestwa Polskiego w tym czasie.
- Powody emigracji Leviego Citroena:
- Represje po powstaniu styczniowym (1863–1864)
- Choć nie był bezpośrednio zaangażowany, klimat polityczny po upadku powstania był bardzo ciężki – nasilono rusyfikację, pobór do armii carskiej, ograniczano wolności obywatelskie, także wobec ludności żydowskiej.
- Trudna sytuacja ekonomiczna Żydów w Królestwie Polskim
- Żydzi pod zaborem rosyjskim podlegali różnym ograniczeniom: nie mogli osiedlać się swobodnie poza tzw. strefą osiedlenia, ograniczano dostęp do edukacji i zawodów. Wiele rodzin emigrowało w poszukiwaniu lepszego życia i większych możliwości.
- Francja jako kraj wolności i awansu społecznego
- W drugiej połowie XIX wieku Paryż był magnesem dla przedsiębiorczych Żydów z Europy Środkowo-Wschodniej. Levie Citroen osiedlił się tam i założył firmę handlową (m.in. węglem i diamentami).
- Dodatkowy kontekst: