Skip to main content

Projekty w których biorą udział uczniowie naszego Liceum:

I wojna - geneza - ćwiczonko

Jakie piękne samobójstwo! Europa stoi nad przepaścią i robi krok naprzód - lato 1914 

- Czyli dlaczego wszystkie narody i kraje Europy cieszyły się, że mogą sobie palnąć w łeb  


    
 
I. Mem (niemal) w pełni mojego autorstwa! 


Spotkanie podczas pogrzebu Edwarda VII . Fot. za: 
https://www.history.co.uk/articles/the-kaiser-the-tsar-and-king-george-v-cousins-at-war-in-ww1
https://www.tatler.com/article/who-were-the-romanovs-and-were-they-betrayed-by-king-george-v-the-truth-of-the-crown

1910: Wszystkie koronowane głowy przybyłe na pogrzeb następcy królowej Wiktorii. 
Od lewej stoją: król Norwegii, car Bułgarii, król Portugalii, cesarz Niemiec, król Greków i król Belgów. 
Od lewej siedzą: król Hiszpanii, król Wielkiej Brytanii i król Danii (źródło: domena publiczna).



Traktat wersalski – główny traktat pokojowy kończący I wojnę światową, podpisano 28 czerwca 1919. Podpisali go Niemcy, mocarstwa Ententy, państwa sprzymierzone i stowarzyszone. Główny autor sukcesu na zachodze gen. Ferdinand Foch, przewidywał: "To nie pokój, lecz zawieszenie broni na dwadzieścia lat".







"Patrząc na te zdjęcia i czytając jak to koronowane głowy spotykały się razem na rodzinnych uroczystościach a car, cesarz i król mówili do siebie ,,Niki”, ,,Wiluś” i traktowali jak na kuzynów przystało zwykli mieszkańcy mogli być spokojni o życie i mienie. W końcu rodzina, trzech najważniejszych władców to zżyci ze sobą kuzyni, któżby pomyślał w tej sytuacji że jakaś wojna wybuchnie między tymi państwami. A tu taka niemiła niespodzianka, jeszcze Willy tą wojnę odpowiednio podkręcił także upadły 3 monarchie. W sumie dla nas Polaków to dobrze i chyba tylko dla nas. Ale ogólnie to lepiej żeby pamiętać że pokój nigdy nie jest dany na zawsze i że jeśli wojnie nie zapobiegły nawet więzy rodzinne między władcami to jeśli znajdzie się powód to żadne umowy międzynarodowe nie będą na tyle wiążące żeby przywódcy ówczesnych mocarstw nie rzucili swoich wojsk na inne państwa. Bo w końcu co łączy Trumpa, Merkel i Putina oraz innych prezydentów? Być może tylko ładnie zrobione zdjęcie."




"Awantura w pociągu i próba zagłodzenia austriackiego arcyksięcia. Syn władcy Czarnogóry w towarzystwie kochanki. A do tego niemiecki cesarz ustępujący miejsca... psu. Najbardziej okazały pogrzeb XX wieku szybko przerodził się w pasmo kompromitacji.
Pogrzeb króla Wielkiej Brytanii Edwarda VII przyciągnął do Londynu przedstawicieli niemal wszystkich monarchii świata. 20 maja 1910 roku tego następcę królowej Wiktorii żegnało dziewięciu innych władców, pięciu następców tronu i około czterdziestu dodatkowych przedstawicieli rodzin panujących – cesarskich, królewskich i książęcych (....) m.in. cesarza Niemiec, króla Portugalii, księcia Syjamu czy następcę tronu osmańskiego. 
(...) Przykładowo król Hiszpanii był oburzony, że musiał podążać w orszaku za cesarzem Wilhelmem, który wszak wstąpił na tron aż 2 lata po protestującym.
Z Bałkanów na pogrzeb mieli przyjechać Franciszek Ferdynand, arcyksiążę austriacki, i Ferdynand I, car Bułgarii. Tak się złożyło, że obaj panowie planowali początkową część trasy pokonać tym samym składem Orient Expressu. Tu jednak zaistniał konflikt interesów - [czyj] (...) wagon powinien być podpięty z samego przodu.
(...) Wygrał ostatecznie Franciszek Ferdynand. (...) Car Bułgarii Ferdynand srogo zemścił się za zniewagę, zakazując Austriakowi wstępu do własnego wagonu (...) [tam zaś] biegła… jedyna droga do wagonu restauracyjnego. (...)
[wszyscy musieli ostatecznie uznać wyższość] Caesara, ulubionego foksteriera Edwarda VII. Przez całą trasę piesek dzielnie truchtał niemal tuż za trumną, przewodząc tym samym konduktowi pogrzebowemu. [Za nim trójkami w karocach jechały koronowane głowy]
Prawdziwy cesarz, siostrzeniec Edwarda Wilhelm II niemiecki, skomentował później to zajście słowami, że pierwszy raz w życiu musiał oddać pierwszeństwo psu".
Agnieszka Wolnicka, "Pogrzeb Edwarda VII. Najbardziej żałosny pogrzeb XX wieku"  https://ciekawostkihistoryczne.pl/2015/07/06/najbardziej-zalosny-pogrzeb-xx-wieku/


Poniżej fragmenty opracowania, pt. Na frontach Wielkiej Wojny - Mieszkańcy Brennej i Górek weterani i polegli podczas I wojny światowej 


„Wasz syn Paul już jest zabity”... echo tragedii sprzed wieku.
Żałoba w co czwartym (!) domu na Śląsku Cieszyńskim.

  
Rózne rodzaje źródeł, informacji nt. rannych i poległych: 
0. Zdjęcie z podpisem - Około 20-letni żołnierze, m.in. Gaszczyk Paweł i Józef Moskała, (...) Karta pocztowa wysłana przez Moskałę rodzinie Gaszczyk z informacją, że krótko po wykonaniu zdjęcia i wypisaniu karty Gaszczyk poległ; adnotacja: "Moskała Jozef wam donosi wiadomość, że wasz syn Paul już jest zabity 21/6[/1915] - Z Panem Bogiem". Paweł Gaszczyk zginął mając niespełna 20-lat. Jest to zapewne jego ostatnie zdjęcie.  
1. Fragment księga metrykalnej chrztów, w której znalazł się dopisek na temat śmierci parafianina - Pawła Gaszczyka.
2. Fragment jednego ze źródeł - Listy rannych i chorych, poświadczającej "postrzał w lewą dłoń" odniesiony przez Józefa Madzię, żołnierza 31 Pułku Obrony Krajowej, który przechodził rekonwalescencję w Brnie na Morawach, źródło: https://anno.onb.ac.at/cgi-content/annoshow?call=nvv|19141129|30|33.0|0)
  

 




 
Fot. 1., 1. verte: Fragmenty karty pocztowej jaką otrzymała w lecie 1915 rodzina Gaszczyków "z Gronia" w Brennej. Z jednej strony przedstawia zdjęcie czterech austyjackich wojskowych, w tym Brenniaków: Józefa Moskałę "Szwajcara" i Pawła Gaszczyka. pozujących w atelier fotograficznym (w Cieszynie lub Krakowie).

Nasz krewny spoczął w grobie, którego zapewne nikomu z rodziny nie udało się nigdy odszukać... Czy nam może się udać? Czy istnieje jeszcze jego grób? Czy uda się go odszukać? Szanse na to są niewielkie... Ale warto próbować! 

W tym celu należy przeszukać dostępne austriackie bazy danych, archiwalia i publikacje w tym tzw. Listy Strat (w których, w ponad 700 numerach opublikowano dane ok. 200 tys. rannych i poległych żołnierzy austro-węgierskich). 


Żałoba w co czwartym domu w Brennej i Górkach
Pełnej listy zmarłych mieszkańców Brennej i Górek nigdy nie poznamy, szacować ją możemy na ok. 100-120 osób. Jeśli tak, to na I wojnie zginął przynajmniej co 20 mężczyzna z naszych wiosek, podczas gdy ranny mógł zostać nawet co czwarty lub piąty. Jeśli odejmiemy osoby niepełnoletnie i seniorów oraz inwalidów etc. i policzymy jedynie mężczyzn objętych poborem, wówczas liczby te wzrosną ok. dwukrotnie (!). Z rachunku tego wynika, iż tylko co drugi mężczyzna powołany na front I wojny światowej wrócił z niej cały i względnie zdrowy. Druga połowa jako ludzie ciężko ranni, inwalidzi lub schorowani i stargani niewolą lub też nie wróciła wcale.

Jak dotychczas ustalono miejsca pochówku kilkunastu poległych Brenniaków. Już te fragmentaryczne dane pozwalają nam ustalić, iż groby naszych rodaków poległych na froncie północnym i południowym znajdują się m.in. na cmentarzach na terenie 10 państw (Rosja, Ukraina, Włochy, Słowenia, Albania, etc.). Więcej na ten temat w kolejnym numerze "Wieści".

Pod adresem ojcowskidom.blogspot.com znaleźć można m.in. listę ok. 300 weteranów i żołnierzy poległych podczas I wojny światowej urodzonych nad Brennicą.




Jak dotychczas ustalono miejsca pochówku kilkunastu poległych Brenniaków. Już te fragmentaryczne dane pozwalają nam ustalić, iż groby naszych rodaków poległych na froncie północnym (tzw. rosyjskie pole bitwy, np. Królestwo Polskie i Ziemie Zabrane) i front południowym (Włochy, Królestwo Jugosławi, Albania, etc.) znajdują się m.in. na cmentarzach na terenie współczensych 10 państw,

Wśród  zidentyfikowanych cmentarzy wojennych, na których spoczęli nasi rodacy jest, np. obiekt Kavaja w Albanii, gdzie leży Jan Kisiała, czy w Gorjansko w Słowenii - gdzie nejpewniej leży Jan Heller. Ta nekropolia jest jedną z największych cmentarzy wojennych z Wielkiej Wojny na świecie. Spoczywa tam ok. 10,000 austro-węgierskich żołnierzy różnych narodowości, którzy zginęli na froncie pod Isonzo: 
  


Kości naszych rodaków rozrzucone są od Italii i Albanii po kresy Syberii - cześć ich pamięci, niech odpoczywają w pokoju ("Requiescat im Pace"). 

 

Na cmentarzu ewangelickim w Brennej znajduje się jedyny (symboliczny) grób żołnierza zmarłego w czasie I wojny światowej żołnierza z tej wioski. Paweł Kozieł zginął, czy też zmarł na wojnie w 1917 roku - jak głosi inskrypcja - lub dwa lata wcześniej. Zdjęcia za: http://wicy.webd.pl/polegli/foto/3558_1.jpg.


Dzięki zachowanej dokumentacji wojskowej wiemy, że Paweł Kozieł był żołnierzem 100 Pułku Piechoty z Cieszyna, służąc w 8. Kompanii, która wkrótce po rozpoczęciu wojnny walczyła w Serbii. Pół roku po rozpoczęciu konfliktu Paweł przebywał w  austriackim (?) rezerwowym szpitalu wojskowym w Valjevo; w jakiś czas potem dostał się do niewoli Serbskiej. O jego pobycie w niewoli i śmierci władze austryjackie poinformowały rok później w grudniu 1915 roku (http://des.genealogy.net/search/show/16973375)


Poniższe opracowanie zawiera 333 wypisy na temat weteranów I wojny światowej. W liczbie tej jest 257 notatek na temat Brenniaków i 76 dotyczących Górczan. Część wypisów dotyczyć może tych samych osób, zważywszy na to, iż żołnierz ranny po rekonwalestencji wracał na front, gdzie zależności od szczęścia (lub jego braku) mógł zostać ponownie ranny, wzięty do niewoli, bądź też mógł stracić życie.


Co daje nam powyższe zestawienie?

Między innymi daje nam szansę by poznać jednostkę wojskową, w której służył nasz przodek i spróbować odtworzyć jego szlak bojowy. Można tego dokonać, m.in. korzystając z danych dostępnych w internecie, a także drukowanych wspomnień i pamiętników innych uczestników walk.

  • Zdecydowana większość naszych rodaków służyła w jednostkach stacjonujących w Cieszynie, było to ok. 80 % z wszystkich powołanych pod broń:
    • blisko 40% służyło w 100. Pułku Piechoty (IR 100, kompanie w: Cieszynie i Krakowie) - łącznie ok. 130 wypisów,
    • co czwarty z powołąnych pod broń należał do 31 Pułku Piechoty obrony krajowej (LIR 31), przemianowanego w 1916 roku na Pułk strzelców (SchR 31), ok. 28 %, łącznie ok 90 wypisów
      • Landwera to obrona krajowa austriackiej części monarchii. 
      • K.k. LIR 31 (k.k. SchR 31) tworzył 46 dywizję piechoty obrony krajowej (strzelców)
      • być może uda się w przyszłości zlokalizować część pochówków żołnierzy służących w tym oddziale: http://wicy.webd.pl/polegli/pulk2.php?lng=pl&jedn=790
      • Guziki koloru srebrnego z cyfrą arabską jednostki - 31
    • co dziesiąty z powołanych pod broń należał do 31 Pułk Piechoty Landsturmu (LstIR 31), czyli pospolitego ruszenia (ok. 10 %, blisko 30 wypisów)
      • K.k. LstIR 31 tworzy 106 dywizję piechoty landsturmu
      • LstIR, czyli pułk piechoty landszturmu, to "pospolite ruszenie", do którego trafiały w znacznej mierze starsze roczniki. Z punktu widzenia wojskowego był to więc "drugi sort", choć wystawiał również i jednostki świetnie walczące na froncie. 
      • Pod koniec wojny nie było już LanwehrIR, tylko SchR. Więc użycie skrótu "LIR" w stosunku do Landsturmu mogło być kuszące i nie założę się, czy aby tego czasem nie stosowano. Tego typu zamiany są widoczne na cmentarzach wojennych (powinno być LstIR.6, a jest SchR.6, zapewne to ślad omyłkowego zapisu "LIR" w dokumentach)
  • pozostałych 20 % żołnierzy stacjonowało w  innych jednostkach, które w czasie pokoju rozmieszczone były na Śląsku Opawskim, na Morawach i w Krakowie (...)






Dane wypisano z orginalnych dokumentów źródłowych, publikowanych w latach 1914-1919 przez władze austriackie (tzw. 
Listy strat oraz pokrewnych List rannych) oraz dokumentacji archiwalne (Metryki wojskowe) etc.



Kolejno podano:

  • A: Nazwisko (poprawione wg współczensego zapisu) i imię
  • B: Miejscowość i rok urodzenia
  • C: stopień, jednostka i pododdział
  • D: Status i jego data (np. kiedy zmarł lub zaginął)


  1. Bąk Ferdynand  |  Brenna, 1892  |  IR 100  |  2 Komp.  |  Offiziersdiener  |  w niewoli  |  Barnaul, gubernia Tomsk, Rosja  |  332,  s. 5  |  1915-12-10  |  Bąk  |  http://des.genealogy.net/search/show/13448921
  2. Bąk Józef  |  Brenna  |  LIR 31  |  2 Komp.  |  Infanterist  |  ranny  |  117,  s. 6  |  1915-01-30  |  Bąk  |  http://des.genealogy.net/search/show/12896888
  3. Bojda Alojzy  |  Brenna  |  LIR 31  |  2. Komp.  |  Inft.  |  ranny  |     |  136,  s. 7  |  1915-03-03  |  Bojda  |  http://des.genealogy.net/search/show/15781744
  4. Bojda Alojzy  |  Brenna, 1881.6.17  |  LIR 31 d  |  zaginął  |  21.10.1914  |  Bojda  |  https://www.vuapraha.cz/soldier/21212431
  5. Bojda Franciszek  |  Brenna, 1875  |  LIR 31  |  5. Komp.  |  Inft.  |  ranny  |     |  423,  s. 9  |  1916-05-23  |  Bojda  |  http://des.genealogy.net/search/show/17834717
  6. Bojda Franciszek  |  Brenna, 1884  |  IR 100  |  PionAbt.  |  Inft.  |  ranny  |     |  281,  s. 9  |  1915-10-01  |  Bojda  |  http://des.genealogy.net/search/show/16266720
  7. Bojda Franciszek  |  Brenna, 1894  |  IR 100  |  2. Komp.  |  Infst.  |  ranny  |     |  534,  s. 9  |  1917-03-10  |  Bojda  |  http://des.genealogy.net/search/show/15140949
  8. Bojda Franciszek  |  Brenna, 1894  |  IR 100  |  10. Komp.  |  Inft. TitGefr.  |  ranny  |     |  281,  s. 9  |  ok.1915-10  |  Bojda  |  http://des.genealogy.net/search/show/16330380
  9. Bojda Jan  |  Brenna, 1888  |  LIR 31  |  6 Komp.  |  Infanterist  |  ranny  |     |  050,  s. 8  |  1914-11-09  |  Bojda  |  http://des.genealogy.net/search/show/12754046
  10. Bojda Paweł  |  Brenna, 1892  |  IR 100  |  3. Komp.  |  Inft.  |  ranny  |     |  113,  s. 7  |  1915-01-25  |  Bojda  |  http://des.genealogy.net/search/show/15654612
  11. Bojda Rudolf  |  Brenna, 1890  |  IR 100  |  14 Komp.  |  Infanterist  |  ranny  |     |  023,  s. 8  |  1914-10-10  |  Bojda  |  http://des.genealogy.net/search/show/12165977
  12. Bonk Jan  |  Brenna, 1896  |  IR 100  |  3. Komp.  |  Inft.  |  ranny  |     |  281,  s. 9  |  ok.1915-10  |  Bonk  |  http://des.genealogy.net/search/show/16266725
  13. Bonk Karol  |  Brenna, 1896  |  IR 100  |  3. Komp.  |  Inft.  |  ranny  |     |  281,  s. 9  |  ok.1915-10  |  Bonk  |  http://des.genealogy.net/search/show/16266727
  14. Bonk Michał  |  Brenna  |  LIR 31  |  1 Komp.  |  Infanterist  |  ranny  |     |  050,  s. 8  |  1914-11-09  |  Bonk  |  http://des.genealogy.net/search/show/12754000
  15. Borkała Józef  |  Brenna, 1887  |  SappB10  |  1. Komp.  |  ResSapp.  |  w niewoli  |  Krasnowodsk, gubernia Transkaspien, Rosja  |  454,  s. 8  |  1916-08-19  |  Borkała  |  http://des.genealogy.net/search/show/15239251
  16. Branc Józef  |  Brenna, 1895  |  IR 100  |  10. Komp.  |  LstInfst.  |  zmarły  |  13.6.1915  |  474,  s. 9  |  1916-10-07  |  Branc  |  http://des.genealogy.net/search/show/18586604
  17. Brodocz Jerzy  |  Brenna  |  IR 100  |  Infst.  |  w niewoli  |  Wladimir, Vereinigtes Evakuationsspital Nr. 29, Rosja  |  546,  s. 10  |  1917-03-31  |  Brodosz  |  http://des.genealogy.net/search/show/19287980
  18. Brodocz Jerzy  |  Brenna, 1891  |  zaginął ?  |  25.9.-31.10.1917  |  Brodoč  |  https://www.vuapraha.cz/soldier/21214869
  19. Bujok Adam  |  Brenna, 1896  |  IR 100  |  10. Komp.  |  LstInfst.  |  ranny  |  534,  s. 10  |  1917-03-10  |  Bujok  |  http://des.genealogy.net/search/show/15145071
  20. Bujok Antoni  |  Brenna, 1880  |  FJB 5  |  3. Komp.  |  Jäg.  |  ranny  |  258,  s. 10  |  1915-09-05  |  Bujok  |  http://des.genealogy.net/search/show/16543136
  21. Bujok Jan  |  Brenna, 1892  |  FJB 5  |  4. Komp.  |  Jäg.  |  ranny  |  258,  s. 10  |  1915-09-05  |  Bujok  |  http://des.genealogy.net/search/show/16543137
  22. Bujok Jerzy  |  Brenna, 1896  |  IR 100  |  5. Komp.  |  Infst.  |  ranny  |  639,  s. 9  |  1917-12-28  |  Bujok  |  http://des.genealogy.net/search/show/20731091
  23. Bujok Józef  |  Brenna, 1891  |  IR 100  |  10. Komp.  |  Inft.  |  ranny  |  281,  s. 10  |  ok.1915-10  |  Bujok  |  http://des.genealogy.net/search/show/16266819
  24. Bujok Paweł  |  Brenna, 1877  |  LIR 31  |  4. Komp.  |  Inft.  |  zmarły  |  2.11.1914  |  431,  s. 61  |  1916-06-15  |  Bujok  |  http://des.genealogy.net/search/show/15445866
  25. Bystroń Karol  |  Brenna, 1893  |  LIR 31  |  8. Komp.  |  Inft.  |  w niewoli  |  209,  s. 12  |  1915-07-13  |  Bystron  |  http://des.genealogy.net/search/show/15891996
  26. Carbol Józef  |  Brenna, 1885.1.23  |  IR 3 d  |  zaginął  |  1918  |  Kostanjevica, Sežana, dawniej Przymorze, dziś Słowenia  |  Carbol  |  https://www.vuapraha.cz/soldier/21217631
  27. Chłopczyk Ignacy  |  Brenna, 1883  |  LIR 31  |  8. Komp.  |  ErsRes.  |  w niewoli  |  209,  s. 12  |  1915-07-13  |  Chlopczik  |  http://des.genealogy.net/search/show/15892024
  28. Cholewa Jan  |  Brenna, 1874  |  SchR 31  |  5. Komp.  |  Schütze  |  w niewoli  |  Rosja  |  599,  s. 9  |  1917-07-14  |  Cholewa  |  http://des.genealogy.net/search/show/19952582
  29. Cholewa Józef  |  Brenna, 1898  |  LIR 32  |  5. Komp.  |  Infst.  |  zmarły (poległy)  |  21.8.1917  |  640,  s. 10  |  1918-01-03  |  Cholewa  |  http://des.genealogy.net/search/show/20888073
  30. Cholewa Paweł  |  Brenna, 1878  |  LIR 31  |  6. Komp.  |  Inft.  |  ranny  |  310,  s. 10  |  1915-11-09  |  Cholewa  |  http://des.genealogy.net/search/show/16757454
  31. Cholewa Paweł  |  Brenna, 1889  |  LIR 31  |  4. Komp.  |  Inft.  |  ranny  |  298,  s. 11  |  1915-10-22  |  Cholewa  |  http://des.genealogy.net/search/show/16429889
  32. Cholewa Paweł  |  Brenna, 1892  |  IR 100  |  3. Komp.  |  LstInfst.  |  ranny  |  534,  s. 10  |  1917-03-10  |  Cholewa  |  http://des.genealogy.net/search/show/15145127
  33. Cholewa Paweł  |  Brenna, 1892  |  IR 100  |  NachrDet.  |  LstInfst.  |  zmarły  |  14.3.1917  |  587,  s. 14  |  1917-06-07  |  Cholewa  |  http://des.genealogy.net/search/show/19906356
  34. Cholewa Paweł  |  Brenna, 1892  |  IR 100  |  MGA. I  |  Inft.  |  ranny  |  281,  s. 11  |  ok.1915-10  |  Cholewa  |  http://des.genealogy.net/search/show/16266881
  35. Chrapek Franciszek  |  Brenna, 1886  |  LIR 31  |  7. Komp.  |  ResInfst.  |  ranny  |  485,  s. 10  |  1916-11-01  |  Chrapek  |  http://des.genealogy.net/search/show/18633850
  36. Chrapek Franciszek  |  Brenna, 1895  |  IR 100  |  11. Komp.  |  LstInfst.  |  ranny  |  540,  s. 11  |  1917-03-22  |  Chrapek  |  http://des.genealogy.net/search/show/19264068
  37. Chrapek Jan  |  Brenna, 1873  |  LIR 15  |  14. Komp.  |  LstInfst.  |  ranny  |  469,  s. 9  |  1916-09-26  |  Chrapek  |  http://des.genealogy.net/search/show/18162915
  38. Chrapek Józef  |  Brenna, 1896  |  LIR 31  |  15. Komp.  |  Inft.  |  ranny  |  267,  s. 9  |  1915-09-16  |  Chrapek  |  http://des.genealogy.net/search/show/16221039
  39. Chrappek Jan  |  Brenna, 1885  |  IR 100  |  2. Komp.  |  Inft.  |  ranny  |  404,  s. 10  |  1916-04-05  |  Chrappek  |  http://des.genealogy.net/search/show/17761490
  40. Chraścina Józef  |  Brenna, 1894  |  IR. Nr. 8  |  zaginął  |  10.8.1916  |  Dubienko, powiat Buczacz, woj. tarnopolskie, dawniej Galicja, dziś Ukraina  |  Chrasčina  |  https://www.vuapraha.cz/soldier/21258575
  41. Cieślar Alojzy  |  Brenna, 1884  |  IR 100  |  1. Komp.  |  Inft. TitGefr.  |  ranny  |  281,  s. 11  |  ok.1915-10  |  Cieslar  |  http://des.genealogy.net/search/show/16266890
  42. Cieślar Franciszek  |  Brenna, 1880  |  LstIBaon 158  |  zmarły  |  28.12.1917  |  692,  s. 12  |  1918-08-24  |  Cieslar  |  http://des.genealogy.net/search/show/21942714
  43. Cieślar Franciszek  |  Brenna, 1890  |  LIR 31  |  4. Komp.  |  Inft.  |  zmarły  |  26.2-4.3.1916  |  406,  s. 10  |  1916-04-11  |  Cieslar  |  http://des.genealogy.net/search/show/17768906
  44. Cieślar Jan  |  Brenna, 1888  |  IR 93  |  5. Komp.  |  Inft.  |  ranny  |  204,  s. 10  |  1915-07-03  |  Cieslar  |  http://des.genealogy.net/search/show/14472494
  45. Cieślar Jerzy  |  Brenna, 1883  |  IR 100  |  11. Komp.  |  ErsRes.  |  ranny  |  113,  s. 9  |  1915-01-25  |  Cieslar  |  http://des.genealogy.net/search/show/15654745
  46. Cieślar Jerzy  |  Brenna, 1883  |  IR 100  |  1. Komp.  |  Inft.  |  ranny  |  184,  s. 11  |  1915-05-28  |  Cieslar  |  http://des.genealogy.net/search/show/14018422
  47. Cieślar Jerzy  |  Brenna, 1883  |  IR 100  |  8. Komp.  |  Inft.  |  ranny  |  272,  s. 10  |  1915-09-23  |  Cieslar  |  http://des.genealogy.net/search/show/16237478
  48. Cieślar Jerzy  |  Brenna, 1892  |  SchR 31  |  3. ErsKomp.  |  LstSchütze  |  ranny  |  642,  s. 11  |  1918-01-15  |  Cieslar  |  http://des.genealogy.net/search/show/20895131
  49. Cieślar Jerzy  |  Brenna, 1888.3.31  |  Festungsartillerieregiment Nr. 2   |  zaginął  |  ?.9.1914  |  55858/22  |  Cieslar  |  https://www.vuapraha.cz/soldier/21217957
  50. Cieślar Józef  |  Brenna, 1894  |  LIR 31  |  2. Komp.  |  Infst.  |  ranny  |  641,  s. 11  |  1918-01-05  |  Cieslar  |  http://des.genealogy.net/search/show/20894649
  51. Cieślar Paweł  |  Brenna, 1883  |  IR 54  |  12. Komp.  |  Inft.  |  ranny  |  399,  s. 12  |  1916-03-28  |  Ciesler  |  http://des.genealogy.net/search/show/17677223
  52. Cieślar Paweł  |  Brenna, 1883  |  IR 54  |  11. Komp.  |  ResInft.  |  ranny  |  399,  s. 12  |  1916-03-28  |  Ciesler  |  http://des.genealogy.net/search/show/17677222
  53. Cieślar Paweł  |  Brenna, 1883  |  IR 54  |  11. Komp.  |  Inft.  |  ranny  |  399,  s. 12  |  1916-03-28  |  Ciesler  |  http://des.genealogy.net/search/show/17677221
  54. Czermak Józef  |  Brenna, 1897  |  IR 100  |  5. Komp.  |  LstInfst.  |  ranny  |  610,  s.19  |  1917-09-04  |  Czermak  |  http://des.genealogy.net/search/show/15502109
  55. (...)
  • Urbaś Jerzy  |  Brenna, 1897  |  IR 100  |  14. Komp.  |  LstInfst.  |  ranny  |  587,  s. 53  |  1917-06-07  |  Urbaš  |  http://des.genealogy.net/search/show/19908904
  • Urbaś Karol  |  Brenna, 1896  |  LIR 31  |  13. Komp.  |  Inft.  |  ranny  |  255,  s. 43  |  1915-09-02  |  Urbaš  |  http://des.genealogy.net/search/show/16536398
  • Warzecha Jan  |  Brenna, 1880  |  LIR 31  |  12. Komp.  |  Infst.  |  ranny  |  546,  s. 57  |  1917-03-31  |  Wařecha  |  http://des.genealogy.net/search/show/19291246

                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                1. Balcarek Rudolf  |  Górki M., 1894  |  IR 100  |  7. Komp.  |  LstGefr.  |  zmarły  |  7-31.1.1917  |  542,  s. 7  |  1917-03-24  |  Balcarek  |  http://des.genealogy.net/search/show/19271286
                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                2. Bojda Franciszek  |  Górki W., 1880  |  LIR 31  |  4. Komp.  |  Gefr.  |  ranny  |  267,  s. 8  |  1915-09-16  |  Bojda  |  http://des.genealogy.net/search/show/16220906
                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                3. Bojda Franciszek  |  Górki W., 1885  |  LIR 31  |  16. Komp.  |  Inft.  |  zmarły  |  15-18.5.1915  |  209,  s. 10  |  1915-07-13  |  Bojda  |  http://des.genealogy.net/search/show/15891853
                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                4. Borkala Jan  |  Górki W., 1896  |  IR 100  |  2. Komp.  |  LstInfst.  |  ranny  |  515,  s. 10  |  1917-01-20  |  Borkala  |  http://des.genealogy.net/search/show/14775220
                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                5. Buryan Paweł  |  Górki W., 1888  |  IR 100  |  RgtsStb.  |  Zugsf., TitFeldw.  |  ranny  |  272,  s. 9  |  1915-09-23  |  Buryan  |  http://des.genealogy.net/search/show/16237428
                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                6. Cholewa Jan  |  Górki M., 1897  |  IR 100  |  15. Komp.  |  LstInfst.  |  ranny  |  636,  s. 13  |  1917-12-15  |  Cholewa  |  http://des.genealogy.net/search/show/20720310
                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                7. Chrapek Józef  |  Górki M., 1880  |  LIR 31  |  12. Komp.  |  Inft.  |  zmarły  |  3.5.1915  |  192,  s. 11  |  1915-06-11  |  Chrapek  |  http://des.genealogy.net/search/show/14085710
                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                8. Chrapek Paweł  |  Górki M., 1898  |  IR 100  |  16. Komp.  |  LstInfst.  |  zmarły  |  9.8.1916  |  534,  s. 10  |  1917-03-10  |  Chrapek  |  http://des.genealogy.net/search/show/15145131
                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                9. Duda Franciszek  |  Górki W., 1895  |  IR 100  |  3. Komp.  |  Inft.  |  ranny  |  276,  s. 12  |  1915-09-27  |  Duda  |  http://des.genealogy.net/search/show/16250234
                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                10. Duda Franciszek  |  Górki W., 1896  |  IR 100  |  1. Komp.  |  Einjährig-Freiwillige ZugsfTitFeldw.  |  ranny  |  540,  s. 5  |  1917-03-22  |  Duda  |  http://des.genealogy.net/search/show/14421014
                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                11. Duda Jan  |  Górki W., 1888  |  LIR 31  |  2. Komp.  |  Inft.  |  w niewoli  |  209,  s. 15  |  1915-07-13  |  Duda  |  http://des.genealogy.net/search/show/15892242
                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                12. Duda Jan  |  Górki W., 1888  |  LIR 31  |  2. Komp.  |  Inft.  |  w niewoli  |  Tim, gubernia Kursk, Rosja  |  408,  s. 12  |  1916-04-14  |  Duda  |  http://des.genealogy.net/search/show/17776111
                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                13. Duda Jan  |  Górki W., 1888  |  LIR 31  |  2. Komp.  |  Infst.  |  w niewoli  |  Tim, gubernia Kursk, Rosja  |  520,  s. 13  |  1917-02-03  |  Duda  |  http://des.genealogy.net/search/show/15029303
                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                14. Dziadek Adolf  |  Górki W., 1895  |  IR 100  |  12. Komp.  |  Inft.  |  ranny  |  276,  s. 12  |  1915-09-27  |  Dziadek  |  http://des.genealogy.net/search/show/16250254
                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                15. Dziadek Antoni  |  Górki W., 1892  |  IR 100  |  4. Komp.  |  LstInfst.  |  zmarły  |  12-13.7.1916  |  534,  s. 45  |  1917-03-10  |  Pziadek  |  http://des.genealogy.net/search/show/15161151
                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                16. (...)
                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                • Strach Franciszek  |  Górki M?., 1897  |  LIR 31  |  2. Komp.  |  EinjFreiwGefrTitKorp.  |  ranny  |  485,  s. 55  |  1916-11-01  |  Strach  |  http://des.genealogy.net/search/show/18637021
                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                • Szczepański Józef  |  Górki W., 1894  |  IR 100  |  Infst.  |  zmarły  |  7.9.1917  |  650,  s. 47  |  1918-07-02  |  Szczepański  |  http://des.genealogy.net/search/show/20926328
                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                • Waliczek Józef  |  Górki M., 1884  |  FJB 5  |  1. Komp.  |  Jäg.  |  w niewoli  |  156,  s. 43  |  1915-04-08  |  Waliczek  |  http://des.genealogy.net/search/show/13819294
                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                • Waliczek Józef  |  Górki M., 1884  |  FJB 5  |  1. Komp.  |  ResJäg.  |  w niewoli  |  Aschabad, Rosja  |  372,  s. 50  |  1916-02-07  |  Waliczek  |  http://des.genealogy.net/search/show/17504345
                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                • Zieleźnik Józef  |  Górki W., 1885  |  LIR 31  |  12. Komp.  |  Infst.  |  ranny, w niewoli  |  Vereinigtes Evakuationsspital Nr. 8 in Moskau, Rosja  |  520,  s. 55  |  1917-02-03  |  Zieležnik  |  http://des.genealogy.net/search/show/15011388
                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                • Zieleźnik Józef  |  Górki W., 1885  |  LIR 31  |  12. Komp.  |  ErsResInfst.  |  zurückgekehrt  |   |  552,  s. 58  |  1917-04-11  |  Železnik  |  http://des.genealogy.net/search/show/18093023
                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                • Zieleźnik Theofil  |  Górki W., 1896  |  IR 100  |  RgtsStb.  |  LstInfst.  |  ranny  |   |  540,  s. 57  |  1917-03-22  |  Zieleznik  |  http://des.genealogy.net/search/show/19308999






                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                 

                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                Popular posts from this blog

                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                Klasa 5

                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                Sprawdzian I: 490 p.n.e.- bitwa pod Maratonem, I wojna Greków z Persami 753 p.n.e. - legendarne założenie Rzymu 44 p.n.e. - śmierć Juliusza Cezara 1 rok n.e. - narodziny Jezusa Tabela: A (wersja podstawowa, na Bdb);  B (wersja rozszerzona o wyjaśnienia) Powyżej dwie tabele. Wykazy zawierają skrót wymaganych informacji.  Zastrzeżenie:  Kolorem czerwonym  oznaczono elementy, których znajomość może pomóc w uzyskaniu oceny  bardzo dobrej Kolorem zielonym  oznaczono elementy, których opanowanie zaleca się na ocenę c elującą Elementy fioletowe i żółte  - wiedza prawie zupełnie zbędna i elementy dyskusyjne :) Sprawdzian nr I:  Zadanie I: Tabelka, luki Na podstawie powyższych tabel uzupełnij luki - tj.  ok. 10 najważniejszych postaci/ dat/ wydarzeń z historii (tematy 1.1-1.4; 2.1-2.2; 2.5; 3.2), wg powyższego schematu. Zadanie II: Uszereguj wydarzenia:  uluż w odpowiedniej kolejności wydarzenia (np. na osi czasu) od najstarszego do tego, które będzie najpóźniej Pierwszy człowiek w Europi

                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                Pierwsza wojna światowa

                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                Co będzie na sprawdzianie, etc.? Kilka (7) najważniejszych dat rocznych, np: Wybuch wojny Rewolucje w Rosji Przystąpienie USA do wojny Uporządkuj chronologię wydarzeń , spośród wymienionych 3 wydarzeń wskaż pierwsze i ostatnie.  Uporządkuj państwa ; po której stronie konfliktu walczyły? Wybierz 1 z 2 zaproponowanych zagadnień (łącznie jest 7 zagadnień- zob. podwykaz) i opisz w ok. 8 minipunktach (każdy punkt, to przynajmniej 3 fakty; ktoś, coś, gdzieś itp) Wspaniałe stulecie? U progu I wojny, miniwątki które można poruszyć: Europa, Austria i Cieszyn przeł. XIX i XX w. sytuacja gospodarcza, społelczna i geopolityczna Bałkany Panujący np. FJI - sielankowy portret rozwój przemysłu, szkolnictwa, przykłady Rywalizacja narodowa w różnych częściach Europy Austria 12 Narodów - jakich, kto prześladuje a kto prześladowany? Cieszyn sielankowy z piosenki Nohavicy Tesinska, tzn.? Konflikt polsko-niemiecki na Śl. Ciesz. -  Krwawa niedziela w Cieszynie itp. dyskryminacja Polaków Szkoły  Rota - genez

                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                Klasa 4

                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                Podstawa programowa (2024), cz. I: "KLASA IV I. Elementy historii rodzinnej i regionalnej.  Uczeń: 1) zbiera informacje na temat historii swojej rodziny, gromadzi pamiątki rodzinne i opowiada o nich; 2) poznaje historię i tradycje swojej okolicy i ludzi dla niej szczególnie zasłużonych; zna lokalne zabytki i opisuje ich dzieje. II. Najważniejsze elementy polskiego dziedzictwa kulturowego. Uczeń: 1) zna symbole narodowe (barwy, godło, hymn państwowy), najważniejsze święta narodowe i państwowe, potrafi wytłumaczyć ich znaczenie; 2) wiąże najważniejsze zabytki i symbole kultury polskiej z właściwymi regionami. III. Refleksja nad historią jako nauką. Uczeń: 1) wyjaśnia, na czym polega praca historyka; 2) wskazuje sposoby mierzenia czasu w historii i posługuje się pojęciami chronologicznymi; 3) rozpoznaje rodzaje źródeł historycznych; 4) odróżnia historię od dziejów legendarnych (....)". Punkt III. Rozwinięcie - Refleksja nad historią jako nauką: 1) Na czym p