Skip to main content

Projekty w których biorą udział uczniowie naszego Liceum:

Klasa 5

https://koperlo.blogspot.com/2023/10/klasa-5.html








Sprawdzian II:



Sprawdzian tudzież praca klasowa (bo pracujemy z użyciem podręcznika, z którego można korzystać przez ok. 3 minuty, by np. sprawdzić mapy) - to nasza drugi rok wspólnej pracy więc nie musi wszystko się jeszcze udać idealnie. Proszę o wyrozumiałość zarówno dla mnie, jak i dla dzieci.
Uczniowie nie muszą być przygotowani perfekcyjnie; wystarczy że włożą pracę w opanowanie możliwie największej ilości kluczowych informacji i kilku ciekawostek. Będę starał się oceniać, biorąc to pod uwagę. W ostateczności nawet jeśli ktoś miałby nie dostać oceny bardzo dobrej, czy celującej, to biorąc pod uwagę, iż większość dzieci ma już po kilka 5 i 6 z aktywności, to nie powinno to być problemem, gdyż staram się na bieżąco budować poczucie sprawczości i własnej wartości uczniów :)
Podczas rozwiązywania zadań mogą korzystać z podręcznika i szukać tam informacji. 

Dla ułatwienia przygotowałem tabelaryczny skrót informacji, choć nie należy go traktować jak coś do "wykucia". Na przykład nie należy "wkuwać" konkretnych dat rocznych, za wyjątkiem czterech:

Sprawdzian: 

  • Zadanie I: Tabelka, luki
    • Na podstawie powyższych tabel uzupełnij luki - tj. ok. 10 najważniejszych postaci/ dat/ wydarzeń (z ostanich działów, tj. z średniowiecza powszechnego), wg powyższego schematu (daty podano orientacyjnie, jedynie osoby najbardziej zainteresowane mogą spróbować je opanować).
a) uzupełnij luki w tabeli
b) uszereguj postacie
c) przyporządkuj postać do zapisanego w tabeli wydarzenia

  • Zadanie II: Uszereguj na osi czasu wydarzenia, jak na przykład: 
    • (Spośród 8 wydarzeń z powyższej tabeli uporządkuj - które miały miejsce wcześniej; a które później (w miejscach kropek wpisz np. A lub B).
      • upadek Cesarstwa Zachodniorzymskiego
      • podbój Afryki i Hiszpanii przez Arabów (Muzułman)
      • podbój (zjednoczenie) Europy przez Karola Wielkiego
      • najazdy wikingów na Europę
      • wyprawy krzyżowe
  • Zadanie III: 
    • Mapa: 5 luk
    • dysponując podobną grafiką jak niżej zaznacz na mapie (po jednym ze wskazanych przez nauczyciela niżej elementów): 
    • a) historyczne krainy/państwa/miasta (mniej więcej z dokładnością do 100-200 km/ tj. jaki region): 
      • Konstantynopol (Bizancjum), Jerozolima (Królestwo Jerozolimskie), 
      • Rzym (Italia/Włochy), Paryż (Francja), Mekka (Arabia, ojczyzna Arabów
    • Kolorem zielonym oznaczono elementy, które uczeń powinien opanować na ocenę Celującą



1.Skandynawia=ojczyzna wikingów,
2. Arabia-ojczyzna Arabów/Muzułman, 3.Cesarstwo Bizantyjskie (Konstantynopol), 4.Państwo Franków (w przybliżeniu Francja; ziemie za. Karola Młota itd.) 5. Jerozolima;
6. Niemcy (Cesarstwo Ottona I) Dłuższą strzałką zaznacz najazdy:
(A) Arabów;
(B) Wikingów; C) Germanów (na Rzym)
D) Krzyżowców do Ziemi Świętej


Sprawdzian III:

Musimy opanować głównie tematy: 4-5 z R. V i 1-5 z R. VI (zależnie od wydania podręcznika), m.in:

Zadanie 0.: Narysuj i opisz krótko (2 zdania - 2 cechy charakterystyczne, 1 przykład) jeden z 4 tematów:
  • kościół romański
  • kościół gotycki
  • mnich
  • rycerz
  • sztukę średniowiecza - architekturę romańską i gotycką, wymieńi jeden przykład
    • romańska:
      • cechy obronne: grube mury (trudno zburzyć), małe okna (trudno trafić obrońcę)
      • np. Rotunda św. Mikołaja w Cieszynie (widnieje na banknocie 20 zł i w podręczniku do klasy 4 i 5 Nowe Ery (s. 159)
    • gotycka:
      • strzeliste (wysokie i "chude") wieże i okna (w nich kolorowe witraże), łuki i przypory,
      • np. kościół Wszystkich Świętych w Górkach Wielkich, katedra Notre Dam w Paryżu; dawniej również Zamek w Cieszynie (została dziś z niego tylko Wieża Piastowska)
Przykłady architektury z Polski i Francji


  • Zadanie IV: 4 zdania od Ciebie
    • Zapisz 3 wybrane przez siebie ciekawostki z zajęć (Każda minimum 2 krótkie pełne zdania wyjaśnienia lub jedno zdanie rozbudowane ze znaczną ilością treści).
    • np. Wikingowie byli świetnymi żeglarzemi, potrafili dopłynąć z północy Europy aż na MOrze Śródziemne, czy Islandię, a nawet do Ameryki (w roku 1000).

  • Zadanie V:  RYSUNEK
    • na bazie jednej z zapisanych wyżej ciekawostek, tworzymy coś na kształt uproszczonego komiksu; a dokładnie - satyryczny rysunek edukacyjny. Tworzymy wartościowy pod względem edukacyjnym obrazek, który przekazuje nam jakąś wiedzę historyczną (lub mobilizuje do poszerzenia wiedzy). Nasz rysunek ma potencjalnie przekazać np. naszemu rówieśnikowi, który nie chodzi z nami na lekcje historii jakąś interesującą wiedzę historyczną.
    • a) narysuj szkic, np. 
      • 2 ludzików, najlepiej, żeby trzymali / nosili na głowie jakieś elementy charakterystyczne dla danej postaci, np. koronę, hełm itd.
      • wystarczy 3 elementy: 
        • ludziki - tj. postacie historyczne (ewentualnie tłum, zwierzęta, budynki itd.)
        • dymki - co mówią lub myślą dane osoby
        • można elementy dodatkowe - jakąś scenografię w tle, np. piramidy, statki lub inny charakterystyczny element
      • postacie mogą, a nawet powinny ze sobą np. rozmawiać
      • ewentualnie mogą robić coś śmiesznego i to komentować, np. 
        • budować piramidę i mówić, że w tym tempie, bez pomocy kosmitów, to nie zdarzą jej dokończyć, przed wynalezieniem elektrycznych samochodów
    • b) podpisz, kogo przedstawia obraz (np. władcę/ kapłana/ wojownika/ naukowca?)
    • c) podpisz kiedy i gdzie "dzieje się" ta scena, np. Egipt ok. 3 tys. p.n.e. zdjęcie koloryzowane
      • poniżej kilka przykładów:
      • 1) Aleksander Macedoński może mówić coś o: 
        • podbojach 
          • np. Wybacz mamo, ale skoro w 10 lat podbiłem cały cywilizowany świat aż po Egipt i Indie; a na ziemiach barbarzyńskich, np. Polsce nie ma nic ciekawego, idę oglądać seriale na Netflixie i Disney (podobno wyszła nowa część Króla Lwa!), lekcje do szkoły już zrobiłem!
        • greckich/macedońskich wojownikach (hoplitach) i ich broni, np.: 
          • Aleksander mówi do Arystotelesa: Wiem, że to zabrzmi głupio, ale Arystotelesie - skoro jesteś takim mądrym filozofem, powiedz mi: skoro moi Macedońscy żołnierze wyposażeni w 5-metrowe włócznie (sarissy) byli w stanie podbić niemal cały świat (Grecję, Persję, Egipt i Indie), to czy  z 10-metrowymi podbijemy księżyc?
        • przyjacielu - koniu Bucefale
        • nauczycielu- Arystotelesie
        • tacie - Zeusie
        • tacie -  jednookim Filipie II macedońskim


Materiały dodatkowe:

  • III. Średniowieczna Europa 
  • KTO TU RZĄDZI? władza królewska, cesarska i papieska
  • W średniowieczu istniały trzy najważniejsze ośrodki władzy: królowie, cesarze i papież. Ich relacje były trudne, często pełne konfliktów.
    • Władza królewska/książęca – król/książę rządził zazwyczaj jednym państwem, np. Polską/Francją. Jego zwierzchnikiem był cesarz. Jego władza często była ograniczona przez podległych mu możnych (rycerzy i feudałów - hrabiów etc.). By wzmacnić swoją władzę książęta zabiegali o koronę króla; godność tę nadawał papież.
    • Władza cesarska – cesarz był uważany za najpotężniejszego władcę chrześcijańskiego świata; podlegała mu większość państw zachodniej Europy. Cesarz Świętego Cesarstwa Rzymskiego (np. Karol Wielki) miał duże ambicje i często rywalizował z papieżem o wpływy.
    • Władza papieska – papież był głową Kościoła katolickiego i miał ogromny autorytet. Władcy często zabiegali o jego poparcie, ale zdarzało się, że dochodziło do sporów między papieżem a cesarzem (np. spór o inwestyturę). Papieże uważali często, że są ważniejsi niż sam cesarz!
  • Walka o władzę
    • W Trójkącie: Władca (król/książę) - cesarz - papież – często dochodziło do walki o władzę, np. władcy Polski często popierali papieża w sporze z Cesarzem, by ten nie wtrącał się w sprawy Polski
    • Papieże próbowali ograniczać wpływy cesarzy i królów, np. przez ekskomunikę. Królowie i cesarze starali się kontrolować Kościół, np. przez mianowanie biskupów.
  • IV. Społeczeństwo i kultura średniowiecznej Europy
  • 1) System lenny i podziały społeczne
  • System lenny – 
    • to układ, w którym władca (senior) nadawał ziemię wasalowi (rycerzowi), a ten zobowiązywał się do służby wojskowej.
  • Podziały społeczne 
  • – społeczeństwo dzieliło się na kilka grup, to jest stanów. Każdy stan miał określone zadania i przywileje, a przejście z jednego stanu do drugiego było bardzo trudne.
  • stany:
    •         Duchowieństwo – księża i zakonnicy, którzy sprawowali funkcje religijne.
    •         Rycerstwo (później szlachta) – wojownicy, którzy bronili ziemi i służyli królowi.
    •         Mieszczanie – rzemieślnicy i kupcy żyjący w miastach.
    •         Chłopi – pracowali na roli, byli zależni od feudałów i często płacili daniny.
    • Stany w średniowieczu to grupy społeczne, które różniły się 
      • prawami, 
      • obowiązkami 
      • pozycją w społeczeństwie. 
    • Twoje miejsce w społeczeństwie zależało od tego, w jakiej rodzienie się urodziłeś, nieliczni mieli szansę by np. z mieszczan stać się rycerzami, czy duchownymi.
    • System ten utrzymywał się przez całe średniowiecze, a w niektórych krajach przetrwał nawet do XVIII–XIX wieku.
  • 2) Warunki życia w mieście i na wsi
    • Miasto
    •         było otoczone murami obronnymi.
    •         Mieszkańcy zajmowali się rzemiosłem i handlem.
    •         W miastach panował duży tłok, a ulice były brudne, co sprzyjało epidemiom.
    •     Wieś
    •         Chłopi pracowali na polach należących do feudałów.
    •         Mieszkali w prostych chatach z drewna i gliny.
    •         Życie było trudne, a zależność od pana feudalnego była duża.
  • 3) Kultura rycerska i kultura miejska
    •     Kultura rycerska
      •         Rycerze przestrzegali kodeksu rycerskiego (honor, odwaga, wierność władcy i Kościołowi).
      •         Uczestniczyli w turniejach i wyprawach wojennych.
    •     Kultura miejska
    •         W miastach rozwijało się rzemiosło, handel i szkolnictwo.
    •         Tworzono pierwsze uniwersytety.
    •     Zabytki i różnice w stylach architektonicznych
    •         Styl romański – grube mury, małe okna, masywne budowle, np. opactwo w Tyńcu, rotunda św. Mikołaja w Cieszynie (ta na 20 złotych).
    •         Styl gotycki – wysokie budowle, duże witraże, strzeliste okna i wieże; katedry (np. katedra na Wawelu czy Notre Dam w Paryżu), kościoły w Górkach Wielkich, Marii Magdaleny i św. Jerzego w Cieszynie.



  • średniowieczne społeczeństwo i drabina społeczna ("Trójkąt" który rysowaliśmy w zesycie, widać go też na s. 133)
    • stany i grupy społeczne:
      • mnisi (np. benedyktyni i cystersi):
        • przepisują księgi,
        • odmawiają modlitwy
        • piszą kroniki (pierwsi "historycy"!)
        • uprawiają zboża (tw. Tójpolówka)
        • hodują zwierzęta (np. bydło, kury, karpie w tworonych "rybnikach")
      • Rycerze
        • są wojownikami, ich zadaniem jest obrona kraju i chreścijaństwa
          • używają znaków rodowych zwanych herbami (najczęściej widzimy je na tarczach)
        • podległymi, tj. "wasalami", czyli służą swoim panom, np. władcy (np. księciu cieszyńskiemu)
        • od "serniora", czyli pana otrzymują ziemię, np. kilka wiosek (np. Brenną lub Górki)
        • panami, czyli są "właścicielami" chłopów, którzy uprawiają ziemię w wioskach należących do rycerzy
        • w przyszłości przekształcą się w szlachtę



  
  



Kietlicze, Kmicic i górale ratują Jana Kazimierza "Potop" https://www.youtube.com/watch?v=yJV-FiqR9w4&ab_channel=HubertMi%C5%9B
RON: https://www.youtube.com/watch?v=ofuBKf-3Lgc&ab_channel=HistoryMappedOut
RON - Ustrój 
https://www.youtube.com/watch?v=bFjLbmHpeno&ab_channel=KingsandGenerals
https://www.youtube.com/watch?v=DH6tJVCk6Q4&ab_channel=mrfreakz95mma

  • Andrzej Kmicic, główny bohater powieści ,,Potop" Henryka Sienkiewicza udając się na Śląsk do króla, gdzie podczas powrotu do kraju uratował Jana Kazimierza, gdy ten przez Podhale wraca do Polski.
  • Tymczasem wiemy, że: 
    • Ucieczka króla z Warszawy szła przez Kraków, Nowy Sącz, Czorsztyn i Żywiec na Śląsk, 
    • Powrót do Polski prowadził z Głogówka przez Racibórz, Cieszyn (Wigilia 1655), Jabłonków, Rużomberk, Podoliniec, Lubowlę, Bardiów, Duklę, Łańcut i Sambor do Lwowa.
  • Bitwa na szańcach. Starcie z czasów Potopu Szwedzkiego koło Bielska i Brennej
  • 8 marca 1656 (poprawnie 55?) roku miała miejsce bitwa między siłami polskimi a szwedzkimi w okolicy pętli autobusowej na granicy Bielska-Białej i Wilkowic (przystanek linii miejskiej nr 2). Stoi tam krzyż upamiętniający bitwę.
    • "siły złożone z żołnierzy polskich oraz mieszczan żywieckich stanęły na drodze wojsk szwedzkich ścigających Króla Polski Jana Kazimierza, który parę dni wcześniej zatrzymał się w Żywcu
    • Do bitwy doszło na wysokości ruin szpitala Stalownik. 
    • Szwedzi kilka godzin bezskutecznie atakowali szańce zaciekle bronione przez beskidzkich obrońców, 
    • dopiero przybycie posiłków grafa Jana Weyharda, czeskiego najemnika w służbie szwedzkiej ( okrutnika znanego z "Potopu" H. Sienkiewicza)
    • szala zwycięstwa przechyliła się na stronę Szwedów
    • po wielu godzinach udało się zdobyć polskie pozycje. 
    • Straty, zarówno po stronie obrońców, jak i atakujących były bardzo duże, 
    • za co w odwecie najeźdźcy spalili Wilkowice i Mikuszowice a także złupili Żywiec
    • Nie zdołali już jednak dogonić wycofującego się króla Jana Kazimierza.
    • Podobno grupa dezerterów z armii szwedzkiej osiedliła się w Wilkowicach i poślubiła miejscowe kobiety, do  dzisiaj w Górnych Wilkowicach jest skupisko domów, w stosunku do których potocznie używa się określenia "u Szwedów". zob.: https://bbfan.pl/artykul/bitwa-na-szancach-367-n1421881


  

https://www.bielsko.info/wiadomosci/34750-historyczne-ciekawostki-potop-szwedzki-w-mikuszowicach-bielsko-biala ; https://dziennikzachodni.pl/bitwa-na-wilkowickich-szancach-czyli-jak-szwedzi-zaatakowali-gorali-zdjecia/gh/13170965/15




klasa 5 punktacja Zadanie / max. liczba punktów do zdobycia 1 / 6 2 / 4 3 / 4 +2 (i ew. 2 pkt. ekstra ZA humor - niewliczane do punktacji na 5,6 etc. - w końcu humoru nie można wymagać od nikogo :) 4 / 16 5 / 10 razem 40 ale (jeśli dobrze pamiętam) przyjąłem, że 6 jest możliwa od 36 pkt

36 6 35 5+ 32 5 30 4+ 27 4 23 3+ 18 3 15 2+ 11 2 9 1+'




Gry on line Powtórzenie wiadomości - średniowiecze https://wordwall.net/pl-pl/community/str%C3%B3j-szlachecki https://wordwall.net/pl/resource/38666426/historia/folwark-szlachecki Państwo Mieszka I - plemiona iu frame: Mieszka I: 10 pytań Chrobry- mapy: łatwa i trudna Chrobry- dobre i złe strony panowania po Chrobrym - 3 postacie; 4 "zasługi": Chrobry- łatwiejsze 6 pytań: https://wordwall.net/pl/resource/8018753/historia/boles%c5%82aw-chrobry-i-jego-czasy Romański i gotycki - kilka cech; gotyk 6 cech STYL ROMAŃSKI czy GOTYCKI - 6 przykładów redniowieczne-miasto ; misto i wieś 11 pkt: lokacja; barbakan; sukiennice; cech, ratusz; łąwa m.; trójpolówka; pręgierz https://wordwall.net/pl/resource/11397442/historia/%c5%9bredniowieczne-miasto Rzeczpospolita Szlachecka- mapa Kryzys i Odbudowa Państwa Polskiego https://wordwall.net/pl/resource/7858108/historia/rzeczpospolita-szlachecka-mapa Demokracja szlachecka Unie: ROMn - mapa 30 pytań: https://wordwall.net/pl/resource/6831316/historia/w-rzeczpospolitej-szlacheckiej Początki średniowiecza - historia V klasa cz. 1 https://wordwall.net/pl/resource/723870/historia/pocz%c4%85tki-%c5%9bredniowiecza-historia-v-klasa-cz-1 https://wordwall.net/pl/resource/8035825/historia/zawarcie-unia-lubelska https://wordwall.net/pl/resource/4923370/historia/renesans https://wordwall.net/pl/resource/5847647/historia/okre%c5%9blanie-wiek%c3%b3w https://wordwall.net/pl/resource/12617585/historia/sztuka-%c5%9bredniowiecza href="https://wordwall.net/pl/resource/30120226/historia/plemiona-słowiańskie?ref=embed-icon">Plemiona słowiańskie









https://www.entitree.com/en/family_tree/Q53435?0d1=d&0d1d0=d&0d1d0d1=d&0d1d0d3=d












Elekcja Anny Jagiellonki i Stefana Batorego na królów Polski !!!
https://www.youtube.com/watch?v=qe5Xa7iu41M&ab_channel=kazimieszkowalski








 









Podstawa programowa (2024), cz. II:
II. Bizancjum i świat islamu. Uczeń:
1) umiejscawia w czasie i przestrzeni narodziny islamu i wyjaśnia wpływ cywilizacji muzułmańskiej na Europę;
2) umiejscawia w czasie i przestrzeni cesarstwo bizantyjskie i rozpoznaje osiągnięcia kultury bizantyjskiej (prawo, architektura, sztuka); dostrzega różnice między chrześcijaństwem wschodnim i zachodnim.


   


 
The Chosen: Season 3 i 5 Trailer / https://www.youtube.com/watch?v=Y7z868kEl5s&ab_channel=TheChosen / https://www.youtube.com/watch?v=5CVj41dtkIA&ab_channel=TheChosen






Punktacja:
36 6
35 5+ 32 5 30 4+ 27 4 23 3+ 18 3 15 2+ 11 2 9 1+'

klasa 5 punktacja Zadanie / max. liczba punktów do zdobycia 1 / 6 2 / 4 3 / 9 (w tym 2 pkt. na 6, niewliczane do punktacji) 4 / 4 (i ew. 2 pkt. ekstra ZA humor - niewliczane do punktacji na 5,6 etc. - w końcu humoru nie można wymagać od nikogo :) 5 14 (w tym 3 pkt. na 6, niewliczane do punktacji) razem 37 ale (jeśli dobrze pamiętam) przyjąłem, że 6 jest możliwa od 36 pkt

zadanie I:
BC
ca
AC

Sprawdzian I:


490 p.n.e.- bitwa pod Maratonem, I wojna Greków z Persami 753 p.n.e.- legendarne założenie Rzymu
44 p.n.e. - śmierć Juliusza Cezara
1 rok n.e. - narodziny Jezusa


Tabela: A (wersja podstawowa, na Bdb); B (wersja rozszerzona o wyjaśnienia)
Powyżej dwie tabele. Wykazy zawierają skrót wymaganych informacji. 
Zastrzeżenie: 
Kolorem czerwonym oznaczono elementy, których znajomość może pomóc w uzyskaniu oceny bardzo dobrej
Kolorem zielonym oznaczono elementy, których opanowanie zaleca się na ocenę celującą
Elementy fioletowe i żółte - wiedza prawie zupełnie zbędna i elementy dyskusyjne :)


Sprawdzian nr I: 

  • Zadanie I: Tabelka, luki
    • Na podstawie powyższych tabel uzupełnij luki - tj. ok. 10 najważniejszych postaci/ dat/ wydarzeń z historii (tematy 1.1-1.4; 2.1-2.2; 2.5; 3.2), wg powyższego schematu.
  • Zadanie II: Uszereguj wydarzenia: 
    • uluż w odpowiedniej kolejności wydarzenia (np. na osi czasu) od najstarszego do tego, które będzie najpóźniej
  1. Pierwszy człowiek w Europie 
  2. człowiek udomawia zwierzęta 
  3. powstanie pisma (w Mezopotamii)
  4. budowa wielkich piramid w Egipcie
  5. Wyjście Żydów z Egiptu, ich osiedlenie w Ziemi Obiecanej i założenie tam państw
  6. Grecy mykkeńscy zdobywają i niszczą Troję
  7. bitwa pod Maratonem, sukces Aten / bitwa pod Termopilami, śmierć Leonidasa
  8. podbój Grecji, Persji i części Indii przez Aleksandra Wielkiego
                      • lub inne: 
                        • założenie Rzymu
                        • Zniszczenie Rzymu przez Brennę (Brennosa)
                        • podbój Galii (Francji), Palestyny etc. przez Rzym
                        • zamordowanie Cezara; 
                        • powstanie Cesarstwa Rzymskiego
                        • początek panowania Oktawiana Augusta
                        • narodziny Jezusa
                    • Zadanie III: 
                      • Mapa: 5 luk
                      • dysponując podobną grafiką jak niżej zaznacz na mapie (po jednym ze wskazanych przez nauczyciela niżej elementów): 

                      • a) historyczne krainy
                        • Mezopotamia, Egipt, Palestyna, Grecja, 
                        • Macedonia, Persja (nad zatoką Perską), Italia
                      • b) miasta (mniej więcej z dokładnością do 100-200 km/ tj. jaki region): 
                        • Ateny, Sparta, Jerozolima, Rzym, Babilon 
                      • c) Morza itp.: 
                        • Śródziemne, Czerwone
                        • Czarne, Zatoka Perska
                      • d) rzeki: 
                        • Nil, Tygrys
                        • Eufrat, Tybr
                      • Kolorem zielonym oznaczono elementy, które uczeń powinien opanować na ocenę Celującą
                    • Zadanie IV: 4 zdania od Ciebie
                      • Zapisz 2 wybrane przez siebie ciekawostki z zajęć (Każda minimum 2 krótkie pełne zdania wyjaśnienia lub jedno zdanie rozbudowane ze znaczną ilością treści).
                      • np. nauczycielem Aleksandra Wielkiego był ceniony filozof Arystotelesuczeń Platona, który z kolei był uczniem słynnego Sokratesa.

                    • Zadanie V:  RYSUNEK
                      • na bazie jednej z zapisanych wyżej ciekawostek, tworzymy coś na kształt komiksu; a dokładnie - satyryczny rysunek edukacyjny. Tworzymy wartościowy pod względem edukacyjnym obrazek, który przekazuje nam jakąś wiedzę historyczną (lub mobilizuje do poszerzenia wiedzy). Nasz rysunek ma potencjalnie przekazać np. naszemu rówieśnikowi, który nie chodzi z nami na lekcje historii jakąś interesującą wiedzę historyczną.
                      • a) narysuj szkic, np. 
                        • 2 ludzików, najlepiej, żeby trzymali / nosili na głowie jakieś elementy charakterystyczne dla danej postaci, np. koronę, hełm itd.
                        • wystarczy 3 elementy: 
                          • ludziki - tj. postacie historyczne (ewentualnie tłum, zwierzęta, budynki itd.)
                          • dymki - co mówią lub myślą dane osoby
                          • można elementy dodatkowe - jakąś scenografię w tle, np. piramidy, statki lub inny charakterystyczny element
                        • postacie mogą, a nawet powinny ze sobą np. rozmawiać
                        • ewentualnie mogą robić coś śmiesznego i to komentować, np. 
                          • budować piramidę i mówić, że w tym tempie, bez pomocy kosmitów, to nie zdarzą jej dokończyć, przed wynalezieniem elektrycznych samochodów
                      • b) podpisz, kogo przedstawia obraz (np. władcę/ kapłana/ wojownika/ naukowca?)
                      • c) podpisz kiedy i gdzie "dzieje się" ta scena, np. Egipt ok. 3 tys. p.n.e. zdjęcie koloryzowane
                        • poniżej kilka przykładów:
                        • 1) Aleksander Macedoński może mówić coś o: 
                          • podbojach 
                            • np. Wybacz mamo, ale skoro w 10 lat podbiłem cały cywilizowany świat aż po Egipt i Indie; a na ziemiach barbarzyńskich, np. Polsce nie ma nic ciekawego, idę oglądać seriale na Netflixie i Disney (podobno wyszła nowa część Króla Lwa!), lekcje do szkoły już zrobiłem!
                          • greckich/macedońskich wojownikach (hoplitach) i ich broni, np.: 
                            • Aleksander mówi do Arystotelesa: Wiem, że to zabrzmi głupio, ale Arystotelesie - skoro jesteś takim mądrym filozofem, powiedz mi: skoro moi Macedońscy żołnierze wyposażeni w 5-metrowe włócznie (sarissy) byli w stanie podbić niemal cały świat (Grecję, Persję, Egipt i Indie), to czy  z 10-metrowymi podbijemy księżyc?
                          • przyjacielu - koniu Bucefale
                          • nauczycielu- Arystotelesie
                          • tacie - Zeusie
                          • tacie -  jednookim Filipie II macedońskim



                    Podstawa programowa (2024), cz. I:
                    "I. Cywilizacje starożytne. Uczeń:
                    1) porównuje koczowniczy tryb życia z osiadłym;
                    2) umiejscawia w czasie i przestrzeni cywilizacje Starożytnego Wschodu oraz cywilizacje starożytnej Grecji i starożytnego Rzymu;
                    3) charakteryzuje system wierzeń w Egipcie, Grecji i Rzymie, religię starożytnego Izraela; wyjaśnia różnicę między politeizmem a monoteizmem;
                    4) umiejscawia w czasie i zna różne systemy sprawowania władzy oraz organizację społeczeństwa w Egipcie, Atenach peryklejskich i Rzymie;
                    5) charakteryzuje najważniejsze osiągnięcia kultury materialnej i duchowej świata starożytnego w różnych dziedzinach: filozofii, nauce, prawie, architekturze, sztuce, literaturze;
                    6) umiejscawia w czasie i przestrzeni narodziny oraz rozprzestrzenianie się chrześcijaństwa".

                    AD 1:
                    Koczownicy:                                                         Osiadli:
                    - Wędrują z miejsca na miejsce                         - Mieszkają w jednym miejscu
                    - Żywią się tym, co znajdą lub upolują                 - Uprawiają ziemię
                    - Nie budują trwałych domów                         - Budują domy
                    - żyją w małych grupach, bo trudno o pożywienie -tworzą większe wspópnoty, państwa... 
                    Ulubione zwierze: pies (pomaga w polowaniach) - kot (bo zjada myszy, które zjadają ziarna), krowa                                                                                 i wół (pomagają w transporcie i orce)

                    Ciekawostka dla wyjątkowo zainteresowanych: Kim byli nasi przodkowie? Pracowitymi mróweczkami (ciemnoskórymi rolnikami), czy wojowniczymi pasikonikami (wysokimi blondynami na rydwanach, kochającymi mleko i podboje)? Materiał autorski W. Grajewskiego

                     
                    Dodatkowa tabelka dla uczniów "celujących" wysoko :)





                    III. Średniowieczna Europa. Uczeń charakteryzuje władzę królewską, cesarską i papieską oraz relacje między nimi.
                    IV. Społeczeństwo i kultura średniowiecznej Europy. Uczeń:
                    1) przedstawia instytucje systemu lennego, wyjaśnia pojęcie stanu i charakteryzuje podziały społeczne w średniowieczu;
                    2) opisuje warunki życia w średniowiecznym mieście i wsi;
                    3) porównuje kulturę rycerską i kulturę miejską, opisuje charakterystyczne cechy wzoru rycerza średniowiecznego, rozpoznaje zabytki kultury średniowiecza we własnym regionie, wskazuje różnice między stylem romańskim a stylem gotyckim;
                    4) wyjaśnia rolę Kościoła (w tym zakonów) w dziedzinie kultury i życia codziennego.

                    V. Polska w okresie wczesnopiastowskim. Uczeń:
                    1) przedstawia genezę państwa pierwszych Piastów oraz umiejscawia je w czasie i przestrzeni;
                    2) wyjaśnia okoliczności przyjęcia chrztu przez Piastów oraz następstwa chrystianizacji Polski;
                    3) charakteryzuje rozwój monarchii Bolesława Chrobrego;
                    4) charakteryzuje kryzys i odbudowę monarchii piastowskiej w XI w.;
                    5) opisuje społeczeństwo Polski pierwszych Piastów.


                    Podstawa programowa (2024), cz. III:
                    VI. Polska w okresie rozbicia dzielnicowego. Uczeń:
                    1) umiejscawia w czasie i przestrzeni Polskę okresu rozbicia dzielnicowego;
                    2) opisuje przyczyny oraz wskazuje skutki rozbicia dzielnicowego;
                    3) opisuje przemiany społeczne i gospodarcze, z uwzględnieniem ruchu osadniczego;
                    4) charakteryzuje proces zjednoczenia państwa polskiego na przełomie XIII i XIV w.

                    VII. Polska w XIV i XV w. Uczeń:
                    1) opisuje zmiany granic państwa polskiego w XIV i XV w.;
                    2) analizuje dokonania Kazimierza Wielkiego w dziedzinie polityki wewnętrznej oraz w polityce zagranicznej;
                    3) wyjaśnia przyczyny i ocenia następstwa unii Polski z Wielkim Księstwem Litewskim;
                    4) porządkuje i umieszcza w czasie najważniejsze wydarzenia związane z relacjami polsko- -krzyżackimi w XIV-XV w.;
                    5) charakteryzuje rozwój monarchii stanowej i uprawnień stanu szlacheckiego (do konstytucji nihil novi).











                     42     6
                     40     5+
                     38     5
                     35     4+
                     32     4
                     27     3+
                     21     3
                     17     2+
                     13     2
                     11     1+'


                     46     6
                     44     5+
                     41     5
                     38     4+
                     35     4
                     30     3+
                     23     3
                     19     2+
                     14     2
                     12     1+'



                    50 6
                    48 5+
                    45 5
                    42 4+
                    38 4
                    33 3+
                    25 3
                    21 2+
                    15 2
                    13 1+'




                    I





                    Jeśli chcesz się przygotować, możesz m.in. rozwiązać zadania z podsumowań (s. 158 i 190).

                     Sprawdzian: 

                    • Zadanie I: Tabelka, luki
                      • Na podstawie tabeli=tablicy genealogicznej w zeszycie uzupełnij luki - tj. ok. 10 najważniejszych postaci/ dat/ wydarzeń (z ostanich działów), wg powyższego schematu (daty podano orientacyjnie, jedynie osoby najbardziej zainteresowane mogą spróbować je opanować).


                    a) uzupełnij luki w tabeli
                    b) uszereguj postacie
                    c) przyporządkuj postać do zapisanego w tabeli wydarzenia


                    • Zadanie II: Uszereguj na osi czasu wydarzenia, jak na przykład: 
                      • (Spośród 8 wydarzeń, przyporządkuj 4 brakujące na osi czasu (w miejscach kropek wpisz np. A lub B).
                        • Przybycie Słowian na ziemie polskie (ok. VI-VII wieku?)
                        • Ziemie Polskie zamieszkuje kilka plemion, np. plemię Polan, Gołęszyców, Ślężan, Wiślan etc. (ok. IX-X w.)
                        • Piastowie (Mieszko i jego przodkowie) podbijają Wielkopolskę, Mazowsze i kolejne regiony (ok. 950?)
                        • Mieszko I przyjmuje żeni się i przyjmuje chrzest (ok. 966)
                        • Św. Wojciech przybywa na misję chrystianizacyjną do Prus, gdzie ginie
                        • Bolesław Chrobry przyłacza do Polski Kraków i Cieszyn (ok. 999)
                        • zjazd gnieźnieński (1000)
                          • powstanie arcybiskupstwa w Gnieźnie i biskupst w Krakowie, Wrocławiu...
                          • wraz z przybyciem większej ilości księży szybko postępująca (często przymusowa) chrystianizacja mieszkańców ziem polskich


                    • Zadanie III: Mapa (np. w oparciu o mapy ze stron: 163, 168, 173).  
                      • Uzupełnij luki na mapie.
                      • dysponując podobną grafiką jak niżej zaznacz na mapie (po jednym ze wskazanych przez nauczyciela niżej elementów): 


                      • a) historyczne krainy/państwa
                        • Wielkopolska, Małopolska, Pomorze, Mazowsze, Śląsk
                        • Ruś (dziś Ukraina i Białoruś), Prusy (miejsce śmierci Św. Wojciecha)
                      • b) miasta (mniej więcej z dokładnością do ok. 100 km/ tj. jaki region): 
                        • Gniezno, Kraków, Cieszyn
                      • Kolorem zielonym oznaczono elementy, które uczeń powinien opanować na ocenę Celującą

                     




                    • Zadanie IV: 4 zdania od Ciebie
                      • Zapisz 2 wybrane przez siebie ciekawostki z zajęć (Każda minimum 2 krótkie pełne zdania wyjaśnienia lub jedno zdanie rozbudowane ze znaczną ilością treści).
                      • np. nauczycielem Aleksandra Wielkiego był ceniony filozof Arystotelesuczeń Platona, który z kolei był uczniem słynnego Sokratesa.

                    • Zadanie V:  RYSUNEK


                    • Zadanie V:  RYSUNEK
                      • na bazie jednej z zapisanych wyżej ciekawostek, tworzymy coś na kształt uproszczonego komiksu; a dokładnie - satyryczny rysunek edukacyjny. Tworzymy wartościowy pod względem edukacyjnym obrazek, który przekazuje nam jakąś wiedzę historyczną (lub mobilizuje do poszerzenia wiedzy). Nasz rysunek ma potencjalnie przekazać np. naszemu rówieśnikowi, który nie chodzi z nami na lekcje historii jakąś interesującą wiedzę historyczną.
                      • a) narysuj szkic, np. 
                        • 2 ludzików, najlepiej, żeby trzymali / nosili na głowie jakieś elementy charakterystyczne dla danej postaci, np. koronę, hełm itd.
                        • wystarczy 3 elementy: 
                          • ludziki - tj. postacie historyczne (ewentualnie tłum, zwierzęta, budynki itd.)
                          • dymki - co mówią lub myślą dane osoby
                          • można elementy dodatkowe - jakąś scenografię w tle, np. piramidy, statki lub inny charakterystyczny element
                        • postacie mogą, a nawet powinny ze sobą np. rozmawiać
                        • ewentualnie mogą robić coś śmiesznego i to komentować, np. 
                          • budować piramidę i mówić, że w tym tempie, bez pomocy kosmitów, to nie zdarzą jej dokończyć, przed wynalezieniem elektrycznych samochodów
                      • b) podpisz, kogo przedstawia obraz (np. władcę/ kapłana/ wojownika/ naukowca?)
                      • c) podpisz kiedy i gdzie "dzieje się" ta scena, np. Egipt ok. 3 tys. p.n.e. zdjęcie koloryzowane
                        • poniżej kilka przykładów:
                        • 1) Aleksander Macedoński może mówić coś o: 
                          • podbojach 
                            • np. Wybacz mamo, ale skoro w 10 lat podbiłem cały cywilizowany świat aż po Egipt i Indie; a na ziemiach barbarzyńskich, np. Polsce nie ma nic ciekawego, idę oglądać seriale na Netflixie i Disney (podobno wyszła nowa część Króla Lwa!), lekcje do szkoły już zrobiłem!
                          • greckich/macedońskich wojownikach (hoplitach) i ich broni, np.: 
                            • Aleksander mówi do Arystotelesa: Wiem, że to zabrzmi głupio, ale Arystotelesie - skoro jesteś takim mądrym filozofem, powiedz mi: skoro moi Macedońscy żołnierze wyposażeni w 5-metrowe włócznie (sarissy) byli w stanie podbić niemal cały świat (Grecję, Persję, Egipt i Indie), to czy  z 10-metrowymi podbijemy księżyc?
                          • przyjacielu - koniu Bucefale
                          • nauczycielu- Arystotelesie
                          • tacie - Zeusie
                          • tacie -  jednookim Filipie II macedońskim