Klasa 6

Przygotowując się do lekcji, sprawdzianu, itd. możemy wykorzystać m.in. treści przygotowane przez Wiesława Zdziabka (zob.: https://www.e-historia.com.pl/szkola-podstawowa-notatki-z-historii.html i pod poniższymi linkami).

KLASA 6

R. I: Europa i świat - XVI w.

R. II

R. III

R. IV

R. V

R. VI

Ciekawostki, ilustracje, filmy itp. (materiał dla starszych uczniów, ale może się przydać):

Sprawdzian tudzież praca klasowa (bo pracujemy z użyciem podręcznika, z którego można korzystać przez ok. 5-10 minut) - to nasza kolejna próba wspólnej pracy pisemnej. Jako, że pracujemy razem od niedawna, nie musi wszystko się jeszcze udać idealnie. Proszę o wyrozumiałość zarówno dla mnie, jak i dla dzieci.

Uczniowie nie muszą być przygotowani perfekcyjnie; wystarczy że włożą pracę w opanowanie możliwie największej ilości kluczowych informacji i kilku ciekawostek. Będę starał się oceniać, biorąc to pod uwagę. W ostateczności nawet jeśli ktoś miałby nie dostać oceny bardzo dobrej, czy celującej, to biorąc pod uwagę, iż większość dzieci ma już po kilka 5 i 6 z aktywności, to nie powinno to być problemem, gdyż staram się na bieżąco budować poczucie sprawczości i własnej wartości uczniów :)
Podczas rozwiązywania zadań mogą korzystać z podręcznika i szukać tam informacji (np. na mapach, etc.).

Dla ułatwienia przygotowałem tabelaryczny skrót informacji, choć nie należy go traktować jak coś do "wykucia". Na przykład nie należy "wkuwać" konkretnych dat rocznych, za wyjątkiem dosłownie kilku:

1492 r. – odkrycie Ameryki przez Kolumba
1498 – dotarcie Vasco da Gamy do Indii
1517 r. – wystąpienie Lutra ogłoszenie – 95 tez
1525 r. – hołd pruski
1569 r. – unia lubelska
1572 r. – śmierć Zygmunta II Augusta
1573 r. – konfederacja warszawska
1573 r. – pierwsza wolna elekcja – elekcja Henryka Walezego

Kolorem zielonym oznaczono elementy, które uczeń powinien opanować na ocenę Celującą
czerwonym na bardzo dobry
czarnym - wiedzę elementarną

Informacje na temat sprawdzianu i tego co należy opanować:

Sprawdzian/Praca klasowa, nr I. Co należy umieć?

Z każdego tematu opanuj przynajmniej kilka najważniejszych informacji. Co? Jedną (najważniejszą) datę, 1-2 postacie; o każdej dacie i postaci postaraj się zapamiętać przynajmniej 1-2. zdania, np. Krzysztof Kolumb był włoskim żeglarzem, który zmienił losy świata (i ew. dalej: W 1492 roku poporwadził hiszpańską wyprawę do Indii, przez co "niechcący" dopłynął do Nowego Świata - Ameryki, rozpoczynając nową epokę - Renesans).

Zadania na sprawdzianie:

Zadanie I: Tabelka, luki

Uzupełnij luki - tj. ok. 6 najważniejszych postaci/ dat/ wydarzeń (z ostanich działów), połącz wg powyższego schematu (daty w załączonej tabeli podano orientacyjnie, jedynie osoby najbardziej zainteresowane mogą spróbować je opanować).
Na sprawdzianie będziesz musiał uzupełnić luki (tam gdzie podano tekst literami WIELKIMI), pisząc np. Krzysztof .....KOLUMB....... ; Hiszpania/ Włochy (bo był Włochem w służbie Hiszpanii) ; odkrył AMERYKĘ
W związku z tym ucząc się wypisz ok. 10 najważniejszych postaci pojawiających się w podręczniku, kim oni byli? (jaki kraj i stanowisko reprezentowali, co osiągnęli?)

Vasco da Gama
Amerigo Vespucci
Krzysztof Kolumb
Marcin Luter
Henryk VIII
Hernán Cortés
Leonardo da Vinci
Michał Anioł
Mikołaj Kopernik

Zadanie II: Uszereguj na osi czasu postacie lub wydarzenia, jak na przykład:

Panowanie królów Polski

Zygmunt I Stary
Zygmunt II August
Henryk Walezy
Anna Jagiellonka
Stefan Batory
Zygmunt III

historia Polski (dat nie trzeba znać a jedynie kolejność wydarzeń)

hołd pruski, koniec Państwa Krzyżackiego - 1525
włączenie do Polski: Mazowsza (m.in. Warszawa), Pomorza Gdańskiego (m.in. Gdańsk) - po 1525
włączenie do Rzeczypospolitej: Inflant (dzisiejsza Łotwa, m.in. Ryga) czy księstwa Oświęcimsko-Zatorskiego (m.in. Żywca, Białej, Szczyrku) - ok. 1560
Unia Lubelska=Powstanie Rzeczypospolitej Obojga Narodów - ok. 1569
konfederacja warszawska=wolność wyznaniowa w Rzeczypospolitej - 1572
pierwsza wolna elekcja – elekcja Henryka Walezego - 1573 r.
wygnanie króla Polski ze Szwecji (detronizacja) - 1599

Zad. III.: Podaj 2 informacje-ciekawostki o jednym z 2 wymienionych niżej władców Polski

Przykłady, zob. wykaz:

Zygmunt I Stary, Bona
Zygmunt II August
Henryk Walezy
Anna Jagiellonka
Stefan Batory
Zygmunt III

Ciekawostki, ilustracje, filmy itp. możemy znaleźć pod poniższym linkiem. Są to materiały rozszerzone, które polecam jako źródło ciekawostek i inspiracji. Zostały przygotowane z myślą o młodzieży, tym niemniej można zerknąć: I. Europa i świat - XVI w. https://koperlo.blogspot.com/2021/11/XVIE.html

Zad. IV.: 3 rozbudowane zdania (po minimum 3-4 fakty w każdym),

Na pracy klasowej dostaniesz 2 tematy, z których musisz wybrać 1., który opiszesz w trzech zdaniach.
Jakie tematy wchodzą w grę? Są zbierzne z tematami lekcji (pogrubiono elementy z tematów)

WIELKIE ODKRYCIA GEOGRAFICZNE
RENESANS - do czego się odwoływał? W jakim kraju się narodził? Jakie dzieła powstawały? (obrazy, rzeźby, malowidła ścienne); Czy znasz artystów tworzących dzieła?
REFORMACJA - przyczyny/przebieg/skutki
RENESANS W POLSCE (Panowanie Zygmunta I Starego i Bony)
Panowanie Zygmunta II Ausgusta, UNIA LUBELSKA (Powstanie RZECZYPOSPOLITej OBOJGA NARODÓW - dlaczego, kiedy, skutki)
POLSKA MONARCHIĄ ELEKCYJNĄ, jak (i gdzie?) wybierano królów i jak skończyły się 2 pierwsze elekcje

Henryk Walezy
Anna Jagielonka i Stefan Batory

sprawdź w domu, czy umiesz opisać jakiś temat w 3 rozbudowanych zdaniach
co to znaczy - rozbudowanych? Każde zdanie powinno zawierać po 3 lub 4 fakty, tj. np.:

podajmy na przykładzie: "REFORMACJA - przyczyny/przebieg/skutki"
w XVI wieku (FAKT) niemiecki mnich (FAKT) Marcin Luter (FAKT) rozpoczął reformację (FAKT). Razem 4 fakty, za każde po 0,5 punktu, czyli razem 2 punkty!
np.

W XVI wieku (lub bardziej ściśle: w 1517 roku) niemiecki mnich Marcin Luter rozpoczął reformację.
Luter opublikował 95 tez, krytykując m.in. sprzedaż odpustów, a proponując tłumaczenie i czytanie Pisma Świętego.
Doprowadziło to do jego konfliktu z cesarzem i papieżem, serii krwawych wojen religijnych oraz powstania nowych wyznań np.: luterańskiego, kalwińskiego i anglikańskiego

Za wzór możesz wybrać:

notatki w zeszycie
notatki on-line (dostępne pod linkami: https://www.e-historia.com.pl/szkola-podstawowa-notatki-z-historii/klasa-6.html) ;
"Podsumowanie tematu", które jest obecne na końcu każdego podrozdziału naszego podręcznika, na stronach: 13, 19, 25, 30, 35, itd.

Zadanie mapa

mapa (wskaż miejsca... wydarzeń) - zob. podręcznik s. 34, 69

etc..

Sprawdzian/ praca klasowa III:

Opanuj:

a) mapy: 172, 178, 201 b) Podsumowania (szczególnie postacie-wydarzenia): 182, 214
II. Narysuj 2 rysunki
a) własną interpretacje obrazu Matejki

Rejtan lub Konstytucja 3 maja
Zob. zeszyt i strony 171, 180
podpisz 4 postacie (funkcja i nazwisko, np. Król Poniatowski, Caryca Katarzyna II, poseł rejtan, zdrajca Potocki/Poniński/Branicki

b) dowolny rysunek, np.

Polscy legioniści-Pingwiny na Haiti lub we Włoszech
Napoleon
etc.

Sprawdzian. Ogólnie - Co należy umieć?

Z każdego tematu postaraj się opanować te kilka najważniejszych informacji, które mamy zanotowane w zeszycie

Czyli najczęściej: Najważniejszą/e:

postać (najczęściej władca, bohater lub naukowiec)
wydarzenie, tj. co dana osoba/grupa osiągnęła
ciekawostkę

Z całości opanuj minimum 4 ciekawostki (nieco bardziej rozbudowanych zdań, w których będą jakieś fakty):

Ciut bardziej przyłóż się do opisu monarchii oświeconych: Austrii, Prus i Rosji.

w 4 rozbudowanych zdaniach opisz co wiesz o panowaniu (podbojach, reformach...)

a) w Rosji za rządów Piotra I Wielkiego i Katarzyny Wielkiej
b) w Austrii za Marii Teresy i Józefa II
c) w Prusach za Fryderyka Wilhelma ; oraz w Księstwie Cieszyńskim za Marii Krystyny i Alberta Sasko-Cieszyńskiego
d) Jana III Sobieskiego
zawdzięczamy im: 1.... 2.... 3....

Kolorem zielonym oznaczono elementy, które uczeń powinien opanować na ocenę Celującą
czerwonym na bardzo dobry
czarnym - wiedzę elementarną

Sprawdzian:

a) uzupełnij luki w tabeli

b) uszereguj postacie

c) przyporządkuj postać do zapisanego w tabeli wydarzenia

Zadanie II: Uszereguj na osi czasu postacie lub wydarzenia, jak na przykład:

Panowanie królów Polski

Zygmunt I Stary
Zygmunt II August
Henryk Walezy
Anna Jagiellonka
Stefan Batory
Zygmunt III
Władysław IV
Jan II Kazimierz

historia Polski (dat nie trzeba znać a jedynie kolejność wydarzeń)

hołd pruski, koniec Państwa Krzyżackiego - 1525
włączenie do Polski: Mazowsza (m.in. Warszawa), Pomorza Gdańskiego (m.in. Gdańsk) - po 1525
włączenie do Rzeczypospolitej: Inflant (dzisiejsza Łotwa, m.in. Ryga) czy księstwa Oświęcimsko-Zatorskiego (m.in. Żywca, Białej, Szczyrku) - ok. 1560
Unia Lubelska=Powstanie Rzeczypospolitej Obojga Narodów - ok. 1569
konfederacja warszawska=wolność wyznaniowa w Rzeczypospolitej - 1572
wygnanie króla Polski ze Szwecji (detronizacja) - 1599
wojny o Inflanty ze Szwecją (np. Kircholm) - 1605
dymitriady (cieszyniaczka Maryna Mniszech Carycą Rosji) - 1607
bitwa pod Kłuszynem (hetman Żółkiewski pokonuje 5-krotnie większe siły rosyjskie i szwedzkie)
Polacy władają Moskwą i Kremlem - 1610-1612
...
Powstanie Chmielnickiego
Wojna rosyjsko-polska
Potop
Jan Kazmierz ucieka na Śląsk (Wigilia w Cieszynie)
Jan Kazmierz abdykuje
utrata Kamieńca Podolskiego (i części Ukrainy) na rzecz Turcji
zwycięstwo hetmana Jana Sobieskiego pod Chocimiem nad Turkami

historia powszechna

wojna domowa króla z parlamentem w Anglii, początek rewolucji angielskiej (ok. 1640)
Francja monarchią absolutną (ok. 1650-1700)
rwolucja amerykańska (wojna o niepodległość USA (1776-1783)
wynalezienie maszyny parowej przez Jamesa Watta (1763)
pierwszy samochód osobowy na kontynencie europejskim zbudowany przez Jóżefa Bożka (1815)

Połącz postacie z wydarzeniami

Jakub Stuart - król Anglii... - założenie Jamestown i nieudana próba wysadzenia parlamentu przez katolickich spiskowców
Karol Stuart - król Anglii... - wojna domowa w Anglii, ścięcie króla
Ludwik XIV - król Francji -
kardynał Richelieu - premier Francji - pokonanie protestantów (hugenotów w wojnie domowej)
George Waschington - dowódca armii USA (zbuntowanych 13-kolonii brytyjskich w Ameryce)
Bohdan Chmielnicki - hetman kozacki, przywódca buntu
Stefan Czarnecki - hetman, sukces w wojnie podjzdowej ze Szwedami
Stanisław Żółkiewski - hetman, bitwa pod Kłuszynem
Maryna Mniszech - Polka, Caryca Rosji

Zadanie III:

Mapa: 5 luk
dysponując podobną grafiką jak niżej zaznacz na mapie (po jednym ze wskazanych przez nauczyciela niżej elementów):
a) historyczne krainy/państwa

Krym (Chanat krymski), Inflanty; Szwecję i Finlandię
Dzikie Pola, Zaporoże (nad Dnieprem);
ziemie podbite przez:

Piotra I;
Katarzynę Wielką;
Fryderyka Wielkiego

b) miasta/wsie, zaznacz region świata, którym rozegrały się bitwy epoki (mniej więcej z dokładnością do 100-200 km/ tj. jaki region):

Wiedeń, Kłuszyn, Kamieniec Podolski/

Kolorem zielonym oznaczono elementy, które uczeń powinien opanować na ocenę Celującą

źródło: https://www.worldhistory.biz/modern-history/80756-maps-of-europe-1453-to-1795.html

Zadanie IV: 4 zdania od Ciebie

Zapisz 4 wybrane przez siebie ciekawostki z zajęć (Każda minimum 2 krótkie pełne zdania wyjaśnienia lub jedno zdanie rozbudowane ze znaczną ilością treści).
np. nauczycielem Aleksandra Wielkiego był ceniony filozof Arystoteles, uczeń Platona, który z kolei był uczniem słynnego Sokratesa.

Zadanie V: RYSUNEK

na bazie jednej z zapisanych wyżej ciekawostek, tworzymy coś na kształt uproszczonego komiksu; a dokładnie - satyryczny rysunek edukacyjny. Tworzymy wartościowy pod względem edukacyjnym obrazek, który przekazuje nam jakąś wiedzę historyczną (lub mobilizuje do poszerzenia wiedzy). Nasz rysunek ma potencjalnie przekazać np. naszemu rówieśnikowi, który nie chodzi z nami na lekcje historii jakąś interesującą wiedzę historyczną.
a) narysuj szkic, np.

2 ludzików, najlepiej, żeby trzymali / nosili na głowie jakieś elementy charakterystyczne dla danej postaci, np. koronę, hełm itd.
wystarczy 3 elementy:

ludziki - tj. postacie historyczne (ewentualnie tłum, zwierzęta, budynki itd.)
dymki - co mówią lub myślą dane osoby
można elementy dodatkowe - jakąś scenografię w tle, np. piramidy, statki lub inny charakterystyczny element

postacie mogą, a nawet powinny ze sobą np. rozmawiać;
ewentualnie mogą robić coś śmiesznego i to komentować, np.

budować piramidę i mówić, że w tym tempie, bez pomocy kosmitów, to nie zdarzą jej dokończyć, przed wynalezieniem elektrycznych samochodów

b) podpisz, kogo przedstawia obraz (np. władcę/ kapłana/ wojownika/ naukowca?)
c) podpisz kiedy i gdzie "dzieje się" ta scena, np. Egipt ok. 3 tys. p.n.e. zdjęcie koloryzowane

poniżej kilka przykładów:
1) Aleksander Macedoński może mówić coś o:

podbojach

np. Wybacz mamo, ale skoro w 10 lat podbiłem cały cywilizowany świat aż po Egipt i Indie; a na ziemiach barbarzyńskich, np. Polsce nie ma nic ciekawego, idę oglądać seriale na Netflixie i Disney (podobno wyszła nowa część Króla Lwa!), lekcje do szkoły już zrobiłem!

greckich/macedońskich wojownikach (hoplitach) i ich broni, np.:

Aleksander mówi do Arystotelesa: Wiem, że to zabrzmi głupio, ale Arystotelesie - skoro jesteś takim mądrym filozofem, powiedz mi: skoro moi Macedońscy żołnierze wyposażeni w 5-metrowe włócznie (sarissy) byli w stanie podbić niemal cały świat (Grecję, Persję, Egipt i Indie), to czy z 10-metrowymi podbijemy księżyc?

przyjacielu - koniu Bucefale
nauczycielu- Arystotelesie
tacie - Zeusie
tacie - jednookim Filipie II macedońskim

Sprawdzian/praca klasowa z ostatnich lekcji. 5. 1. RP W CZASACH SASKICH 5. 2. PIERWSZY ROZBIÓR POLSKI 5. 4. SEJM WIELKI I KONSTYTUCJA 3 MAJA 5. 5. POWSTANIE KOŚCIUSZKOWSKIE I TRZECI ROZBIÓR POLSKI 6. 1-2. REWOLUCJA FRANCUSKA i republika 6. 3.POD RZĄDAMI NAPOLEONA 6. 4. UPADEK NAPOLEONA 6. 5. LEGIONY POLSKIE WE WŁOSZECH 6. 6. KSIĘSTWO WARSZAWSKIE instrukcje, wyjaśnienia, wymagania, wkrótce na: https://koperlo.blogspot.com/2023/10/klasa-6.html

Zadanie liczba punktów
1 6
2 6
3 8
4 8
5 4 +2
razem 32 (+2 za humor rys.)

32    6
31    5+
29    5
27    4+
24    4
21    3+
18    3
15    2+
13    2
10    1+'

Odpowiedzi:

Jerzy Waszyngon
Jan III Sobieski
Zygmunt August
Jan Kazimierz
Zygmunt August

V Mapa

Austria za Panowania Marii Teresy
Prusy (ok 1700 roku)
Prusy po podbojach Fryderyka Wielkiego (zajęcie Śląska i Polski w III rozbiorach)
Petersburg
Państwo Stuartów