- 1. 1. WRZESIEŃ 1939 - KAMPANIA POLSKA
- 1. 2. EKSPANSJA III RZESZY I ZSRR
- 1. 3. WOJNA NIEMIEC Z ZSRS
- 1. 4. POLITYKA OKUPACYJNA NIEMIEC
- 1. 5. POZAEUROPEJSKIE TEATRY DZIAŁAŃ WOJENNYCH
- 1. 6. DROGA DO ZWYCIĘSTWA
- ważne podstrony i linki:
- https://koperlo.blogspot.com/2024/03/ii-wojna-1939-zroda.html
- https://koperlo.blogspot.com/2024/04/1939-wrzesien-szczegoy.html
- https://koperlo.blogspot.com/2022/07/swiat-po-i-wojnie-swiatowej.html
- https://koperlo.blogspot.com/2022/02/wracamy-po-swoich-na-tropie.html
- https://koperlo.blogspot.com/2023/04/zydzi-w-cieszynie.html
- Wałka:https://www.facebook.com/KsiaznicaCieszynska/posts/pfbid025aMJZMXLHzFv1h3FFtqQbk84H3XUBH2e86KUosrEzdj7TyHJ75ACg4BkP6y3Tdcl
- https://histmag.org/Kampania-wrzesniowa-w-fotografii-Galeria-20747
- https://sigillumauthenticum.pl/kampania-wrzesniowa-we-wspomnieniach-karola-estreichera-





- krótkie ciekawostki:
- Na Zaolziu było 25% przemysłu ciężkiego Czechosłowacji. Prawie 100% Polskiego!
- Czechosłowacja (państwo dwukrotnie mniejsze od Polski) wydawała na wojsko dwa razy więcej.
- 25 marca 1939 r. - decyzja o ataku na Polskę
- Francuzi na froncie z niemcami "nacierali" 11 dywizjami na 23 dywizje niemieckie
- Bohaterstwo żołnierzy wojny 1939 roku nie mogło równoważyć wszystkich tych przyczyn klęski.
- Przewaga technologiczna i liczebna wroga,
- lepsza strategia armii niemieckiej,
- opieszałość ze strony sojuszników z Zachodu,
- wreszcie – cios w plecy zadany przez Armię Czerwoną.
- Niemal dwa tysiące kilometrów granicy (1816 km) – tyle liczyła granica między II RP i III Rzeszą, która 1 września 1939 roku stała się linią frontu.
- biorąc pod uwagę milon żołnierzy, przypadało ok. 500 na kilometr; czyli statystycznie 50 na sto metrów. Ale żeby 1 żołnierz walczył, kilku musi dostarczać mu sprzęt, jedzenie, łączność itp.
- Cała zachodnia ściana kraju stanęła w płomieniach.
- za: https://www.polskieradio.pl/39/156/artykul/2184662,1-wrzesnia-1939-przytlaczajacy-atak-dlaczego-przegralismy-wojne-1939-roku
major Sucharski: 1,5 minuty
Rap i fajny teledysk: pnkb - Żołnierzom Westerplatte https://www.youtube.com/watch?v=BQw7XGlNe_M&ab_channel=RockTheMusic
Polskie 100 lat. Odc. 12 Wojna Polska 1939 roku
https://www.youtube.com/watch?v=8GSAFcHosJ0&ab_channel=Yarnhub
I. Wybuch wojny
1. Niemiecką agresję na Polskę poprzedziło podpisanie niemiecko-radzieckiego paktu Ribbentrop-Mołotow - 23 VIII 1939 r.
2. Prowokacja gliwicka
3. Plan ataku niemieckiego na Polskę – „Fall Weiss”
4. Atak na Westerplatte 1 IX 1939 r. symbolicznym początkiem wojny.
5. Nowa taktyka walki – Blitzkrieg – wojna błyskawiczna – gen. Heinz Guderian
6. Polski plan obrony – rozmieszczenie armii polskich wzdłuż granicy
II. Przebieg działań wojennych
1. Bitwa graniczna
a) bitwa pod Mokrą
b) obrona Wizny – „polskie Termopile”
2. Bitwa nad Bzurą – 9-18/22 września 1939 r.
- działania zaczepne Armii „Poznań” – gen. Tadeusz Kutrzeba i Armii „Pomorze” – gen Władysław Bortnowski
- resztki oddziałów przebiły się do Warszawy
3. Ostatnie bitwy kampanii wrześniowej
a) nieudana próba organizacji obrony na tzw. przedmurzu rumuńskim
b) Obrona Warszawy – do 28 IX 1939 r.
- dowódca Armii „Warszawa” gen. Juliusz Rómmel
- komisarz cywilny Stefan Starzyński
c) obrona Modlina do 29 IX 1939 r.
d) obrona Helu – do 2 X 1939 r.
e) bitwa pod Kockiem – 2-5 X 1939 r. – gen. Franciszek Kleeberg
5. Działalność „piątej kolumny” i Einsatzgruppen
6. Straty wojsk polskich i niemieckich oraz straty ludności cywilnej i zniszczenia materialne
III. Wypowiedzenie wojny III Rzeszy przez Wielką Brytanię i Francję – 3 IX 1939 r.
IV. Wkroczenie wojsk sowieckich do Polski
1. 16/17 IX 1939 r. - wręczenie przez Wiaczesława Mołotowa noty dyplomatycznej ambasadorowi polskiemu w ZSRR.
2. 17 IX 1939 r. – wkroczenie Armii Czerwonej do Polski
3. Ograniczone działania Korpusu Ochrony Pogranicza (KOP)
3. Kapitulacja Lwowa przed Armią Czerwoną
V. Ewakuacja władz polskich – do Rumunii udali się między innymi:
a) Prezydent RP Ignacy Mościcki
b) Wódz Naczelny marszałek Edward Rydz-Śmigły
c) premier Felicjan Sławoj Składkowski
d) minister spraw zagranicznych Józef Beck
e) internowanie władz polskich w Rumunii'
Lego- Obrona warszawy: od 2:40 do zaangażowanie cywili... https://youtu.be/9w2j6TjQEzg?t=148 ; Ostatni komunikat rozgłośni Polskiego Radia II Rzeczypospolitej. Wkroczenie Niemców do Warszawy https://www.youtube.com/watch?v=NTyiPUeF7Ms&ab_channel=LekcjaHistorii
3. 2. Oś zła podbija świat
Ekspansja III Rzeszy i ZSRR- Mecz Hitler vs reszta świata (*-liczba sukcesów, pokonanych państw, etc.)
- rozgrzewka vs. Dunaj **
- 1:0 '39 Polska 1*
- 2:0 '40 Skandynawia **
- 3:0 '40 Benelux ***
- 3:1 '40 Anglia - honorowa bramka dla wyspiarzy
- 4:1 ' 41 Afryka *
- 5:1 ' 41 Bałkany ***
- 6:1 ' 41 Rosja *
- 7:2 '41 Japonia-USA? W co Hitler gra? Ojojoj, Strzela sobie w stopę!
- III Rzesza podbija świat w 6 krokach!
od 15 sek. do końca ładne sceny Inwazji na Norwegię: https://youtu.be/V2l8pmyXdL4?si=RgjKc7RsasOG2veO&t=14
1. Żądania graniczne ZSRR wobec Finlandii
2. Atak ZSRR na Finlandię – 30 XI 1939 r. – początek tzw. wojny zimowej
3. Skuteczna obrona Finów na tzw. linii Mannerheima
4. Zawarcie pokoju 12 III 1940 r. – straty terytorialne Finlandii
5. Ekspansja ZSRR – włączenie do ZSRR:
a) Litwy
b) Łotwy
c) Estonii
II. Pierwsze agresje III Rzeszy w Europie Zachodniej
1. Wkroczenie do Danii – 9 IV 1940 r. – Duńczycy nie podjęli walki
2. Atak na Norwegię – 9 IV 1940 r.
a) opór Norwegów
b) działalność kolaboranta Vidkuna Quislinga
c) interwencja korpusu ekspedycyjnego
d) bitwa o Narvik – 9 IV – 8 VI 1940 r. udział Samodzielnej Brygady Strzelców Podhalańskich – gen. Zygmunt Szyszko-Bohusz
III. Klęska Belgii i Francji
1. „Dziwna wojna” na Zachodzie – Linia Maginota
2. 10 V 1940 r. – atak niemiecki na Belgię i Francję – główne uderzenie przez Ardeny
3. Ewakuacja Brytyjskiego Korpusu Ekspedycyjnego z Dunkierki
4. Włączenie się do wojny z Francją Włoch
5. 22 VI 1940 r. – kapitulacja Francji – Compiègne
6. Podział Francji
a) okupacja części północnej i zachodniej
b) utworzenie marionetkowego państwa francuskiego z rządem w Vichy – kolaboranckie rządy marszałka Philippe’a Pètaina
c) działalność Charles’a de Gaulle’a na emigracji w Wielkiej Brytanii – utworzenie Komitetu Wolnych Francuzów
1. Zmiana na stanowisku premiera Wielkiej Brytanii V 1940 r. – Nevilla Chamberlaina zastąpił Winston Churchill
2. Bitwa o Anglię - starcie Brytyjskich Królewskich Sił Powietrznych (RAF) z Luftwaffe (Herman Göring ) – VII-X 1940 r.
III. Wojna na Bałkanach
1. Przystąpienie do państw Osi Rumunii, Węgier, Bułgarii i (przejściowo) Jugosławii – tzw. państwa satelickie
2. Atak Włoch na Grecję – 28 X 1940 r.
3. Włączenie się do wojny na Bałkanach III Rzeszy
4. Zamach stanu w Jugosławii i jej wystąpienie z Osi
a) interwencja III Rzeszy w Jugosławii
b) utworzenie faszystowskiego Państwa Chorwackiego – ustasze'
- „Będziemy walczyć na plażach” - „Nigdy się nie poddamy” powiedział 4 czerwca 1940 r.
- Winston Churchill przed Izbą Gmin parlamentu Wielkiej Brytanii
- Churchill zastanawiał się nad katastrofą we Francji i zjednoczył naród brytyjski swoją niepewną determinacją:
- Dotrzemy do końca. Będziemy walczyć we Francji, będziemy walczyć na morzach i oceanach, będziemy walczyć z rosnącą pewnością i rosnącą siłą w powietrzu, będziemy bronić naszej wyspy bez względu na cenę. Będziemy walczyć na plażach, będziemy walczyć na lądowiskach, będziemy walczyć na polach i na ulicach, będziemy walczyć na wzgórzach; nigdy się nie poddamy!
- „Nigdy się nie poddamy” było drugim z trzech głównych przemówień wygłoszonych w okresie bitwy o Francję
- pozostałe dwa to:
- przemówienie „Krew, trud, łzy i pot” z 13 maja
- „To była ich najlepsza godzina” przemówienie z 18 czerwca.
- Wydarzenia rozwinęły się dramatycznie w ciągu pięciu tygodni i chociaż tematyka była zasadniczo podobna, każde przemówienie dotyczyło innego kontekstu wojskowego i dyplomatycznego.
3 min Dunkierka- trialer: https://www.youtube.com/watch?v=F-eMt3SrfFU&ab_channel=WarnerBros.Pictures ; II trailer: 5 min: Dunkierka: Będziemy walczyć na plażach itd. https://youtu.be/9UrQ4VvFO-c?si=C85vU8P1NNZIglYE&t=319
3. 3. Wojna Niemiec z ZSRR
- Sojusz Hitlera ze stalinem trwał niemal dwa lata (ściślej 22 miesiące)
- 80 proc mężczyzn z rocznika 1923 w ZSRR nie przeżyło wojny
- Rosjanie i sprzęt
- Rosjanie posiadali w 1941 roku 30 tys. czołgów; 70% z nich, tj. prawie 20 tys. stracili w ciągu kilku miesięcy
Super: Front Wschodni / https://www.youtube.com/watch?v=YHanttUmQMU&ab_channel=Christopher ;
'I. Pierwsza faza wojny niemiecko-radzieckiej
1. Wybuch wojny z ZSRR – 22 VI 1941 r.
a) rywalizacja niemiecko-radziecka o strefy wpływów na Bałkanach i w Europie Środkowej
b) plan „Barbarossa”
2. Sukcesy Blitzkriegu
a) uderzenie w trzech strategicznych kierunkach
- opanowanie Ukrainy
- oblężenie Leningradu
- dotarcie do Moskwy
3. Kontrofensywa pod Moskwą – gen. Gieorgij Żukow - XII 1941 r.
II. Działania w latach 1942 i 1943
1. Przystąpienie do wojny Stanów Zjednoczonych
2. Ofensywa niemiecka w kierunku Kaukazu
a) Oblężenie Stalingradu – gen. Friedrich von Paulus
b) Kapitulacja niemieckiej 6. Armii Friedricha von Paulusa pod Stalingradem – 2 II 1943 r.
3. Klęska wojsk niemieckich na Łuku Kurskim – 5 VII 1943 r.
III. Polityka okupacyjna III Rzeszy na podbitych ziemiach ZSRR
1. Proniemieckie sympatie części mieszkańców zachodnich obszarów ZSRR
2. Represje niemieckie wobec Żydów, Polaków i komunistów'
- Mecz Hitler vs reszta świata cz. 2
- Koalicja Kontratakuje: II połowa meczu:
- rok '42: 2 wielkie kontrataki koalicji: Afryka, Pacyfik (Guadalcanal),
- rok '43: 2 wielkie ofensywy koalicji: Sycylia, przepola Moskwy (później Ukraina, itd.)
- rok '44: 3 wielkie ofensywy koalicji: Italia, Francja, Białoruś
- rok '45: 2 wielkie ofensywy koalicji: Polska (i Węgry) i Rzesza
- rozgrzewka:
- 7:1 '41 Japonia- Pearl Harbour
- 7:2 '41 Hitler i Musolini budzą niedźwiedzia!
- 8:3 '42 Rosja *Stalingrad (Niemcy przesuwają się setki kilometrów, ale utnęłi i klęska)
- 8:4 '42 Afryka *Lądowanie aliantów - Africa Korps Kaput
- 9:4 '42-43 Pacyfik, Indochiny, itp. zdobyte przez J.
- 9:5 '42-43 Pacyfik, Australia zagrożona? ; nie pierwsze sukcesy lądowe: Bitwa o Guadalcanal i morskie: Midway!
- 9:6 '43 Rosja, przedpola Moskwy * Łuk kurski (wzajemne kotrofensywy - skuteczna Rosjan i nieskuteczna Niemców)
- 9:7 '43 Sycylia * Lądowanie aliantów
- 9:8 '43-44 Ukraina i Białoruś (w ciągu pół roku wyzwolone przez Armię Czerwoną)
- 9:9 '44 Italia (Monte Cassino itd. - IV)
- 9:10 '44 Francja (Normandia - VI)
- 10:10 '44 Benelux (Belgia - Market Garden -IX)
- 11:11 '44 Benelux (Belgia - Ardeny XII ofensywa niemiecka, klopoty aliantów, ale opanowane)
- 11:12 '44 Strategiczne bombardowania, dostawy broni i sprzętu do ZSRR
- 11:13 '44 Pacyfik
- 11:14 '45 Zachód wkracza na tereny III Rzeszy - kapitulacja 7.05
- 11:15 '45 Ofensywa przez Polskę na Berlin - kapitulacja 8.05
- 11:16 '45 Bomba Atomowa zrzucona na J.- kapitulacja 2.09.1945
- Poza tym:
- Bałkany (Powstańcy Tito, mianowanego marszałkeiem Jugosławii w 1943 itd.)
- Krok 1: Pacyfik, cz. 1: Pearl Harbour 1941 XII
- Krok 2: Północ - pół roku później - 1940 IV
- Krok 3: Pacyfik, cz. 2 - później - 1942
- Bitwa o Malaje, Singapur, Filipiny, Birma (1942): Australia zagrożona?
- Bitwa pod Midway
- Krok 3: Pacyfik, cz. 3 - później - 1942
- Bitwa o Malaje, Singapur, Filipiny, Birma (1942): Australia zagrożona?
- Bitwa pod Midway
- Amerykanie odnieśli decydujące zwycięstwo nad Japończykami w bitwie pod Midway, zatapiając cztery japońskie lotniskowce. Była to punkt zwrotny w wojnie na Pacyfiku i osłabiła japońską flotę na dalsze etapy konfliktu.
- Krok 4:
- Bitwa pod Stalingradem (1942-1943):
- Niemiecka armia została całkowicie otoczona przez siły radzieckie, a po pięciomiesięcznej bitwie zmuszona do kapitulacji. Była to strategiczna i symboliczna klęska, która oznaczała punkt zwrotny w wojnie na froncie wschodnim.
- Bitwa pod Kurskiem (1943):
- Niemieckie siły podjęły próbę zatrzymania ofensywy radzieckiej, ale zostali zatrzymani i odparti przez dobrze przygotowany system obronny Armii Czerwonej. Bitwa pod Kurskiem była największą bitwą pancerną w historii i zakończyła się klęską strategiczną dla Niemców.
- Krok 5: Bałkany (na ratunek Włochom, cz. 2) - miesiąc później, a niemal rok (11
- Operacja Torch (1942):
- Była to aliancka operacja inwazyjna w północnej Afryce, mająca na celu przesunięcie frontu przeciwko siłom Osi. Operacja Torch była pierwszą dużą operacją aliancką przeciwko Niemcom i Włochom poza Europą.
- Bitwa o Guadalcanal (1942-1943):
- Amerykańskie oddziały morskie, wspierane przez siły lądowe, przejęły kontrolę nad wyspą Guadalcanal na południowym Pacyfiku.
- Była to pierwsza większa ofensywa aliantów przeciwko Japonii i przyczyniła się do odwrócenia biegu wojny na Pacyfiku.
- Operacja Husky (1943):
- Była to aliancka inwazja na Sycylię, mająca na celu wyzwolenie wyspy spod kontroli włosko-niemieckiej. Operacja Husky była pierwszą dużą aliancką operacją desantową w Europie podczas wojny.
- Operacja Overlord (1944):
- Inwazja aliantów na wybrzeża Normandii, znana jako operacja Overlord, była kluczowym sukcesem amerykańskim. Umożliwiła otwarcie drugiego frontu w Europie i zapoczątkowała proces wyzwalania kontynentu spod okupacji niemieckiej.
- Bitwa o Okinawę (1945):
- Amerykańskie siły morskie i lądowe przeprowadziły zdobycie strategicznie ważnej japońskiej wyspy Okinawa. Była to jedna z najkrwawszych bitew wojny na Pacyfiku, ale sukces ten umożliwił przygotowania do planowanej inwazji na Japonię.
- operacja Market Garden
- - niemal 20 tys. spadochroniarzy itp.w 1 SBS (1 Samodzielna Brygada Spadochronowa) Sosabowskiego
- straty 75 % spadochroniarzy; z tego ok 20 % zabitych, reszta wziętych do niewoli.
3. 5. Panowanie nad światem? Japoni i USA wchodzą do gry!
Kto opanuje Azję i Afrykę? Japonia prze za wschód i południe; Włochy i Rzesza też.- Pozaeuropejskie teatry działań wojennych






1. Ekspansja japońska na Pacyfiku
2. Atak japoński na Pearl Harbor – 7 XII 1941 r. – adm. Isoroku Yamamoto
3. Ofensywa japońska w Azji
a) Zdobycie Singapuru – 15 II 1942 r.
b) Walki o Filipiny
c) Walki na Nowej Gwinei – Port Moresby
d) Bitwa na Morzu Koralowym 7-8 V 1942 r.
e) Bitwa pod Midway – 4-7 VI 1942 r.
f) Walki o Guadalcanal – VIII 1942 – II 1943'
https://www.youtube.com/watch?v=tS-BWXfFkVY&ab_channel=CherepashkaShusha
https://www.youtube.com/watch?v=EZ7j55dHErQ&ab_channel=pigeoninanutshell
- Film ukazuje w krzywym zwierciadle totalitarny kraj nazistowski,
- wszystko (drzewa!) ma kształt swastyki
- wszyscy wykonują hitlerowskie pozdrowienia (kukułki z zegara!).
- Jako członkowie występującej w filmie kapeli muzycznej zostali sparodiowani kolejno:
- puzon: Joseph Goebbels,
- werbel: Heinrich Himmler,
- suzafon: Hideki Tōjō,
- Flet piccolo: Hermann Göring
- bęben: Benito Mussolini.
- Melodia intro kreskówki oparta jest o jeden z utworów Richarda Wagnera o tytule "Die Meistersinger von Nürnberg".
- Na zdjęciach na ścianie widnieli Adolf Hitler, Hirohito i Benito Mussolini.



'I. Wojna w Afryce Północnej
1. Atak włoski na Somali Brytyjskie (z Etiopii)
2. Atak włoski na Egipt – 13 IX 1940 r.
3. Kontratak wojsk angielskich i zajęcie Libii
4. Decydujące walki w Afryce Północnej
a) Sukcesy wojsk niemieckich - Afrika Korps – gen. Erwin Rommel
b) Obrona Tobruku – udział Samodzielnej Brygady Strzelców Karpackich – gen. Stanisław Kopański
c) Bitwa pod El-Alamein – gen. Bernard Montgomery - 23 X-4 XI 1942 r.
d) Operacja “Torch” – Maroko i Algieria – gen Dwight Eisenhower – 8-16 XI 1942 r.
e) kapitulacja wojsk „Osi” w Afryce – 13 V 1943 r.
II. Wojna na Atlantyku
1. Bitwa o Atlantyk – adm. Karl Dönitz
2. Konwoje
Ruskie na Harleyach? Czy Amerykańcki sprzęt wygrał II wojnę światową? Pomoc USA
-
ZSRR:
➔ Szacuje się, że prawie 1/2 całej logistyki sowieckiej pod koniec wojny opierała się na sprzęcie z Lend-Lease.
➔ Paliwo — ok. 10% całego zużycia ZSRR. - Bez ciężarówek, paliwa i żywności z USA wojna potrwałaby minimum 1–2 lata dłużej.
- ➔ Ciężarówki z USA (GMC, Studebaker) były kluczowe dla logistyki (np. zaopatrzenie Armii Czerwonej w czasie ofensywy 1944–1945).
- Motocykle: ➔ tysiące Harley-Davidson WLA – typowe dla rozpoznania i łączności Armii Czerwonej.
- Ciężarówki: ➔ Studebaker US6 – podstawowy środek transportu sowieckich wojsk; służyły nawet jako platformy do wyrzutni rakiet Katiusza.
- Samoloty: ➔ Bell P-39 Airacobra, P-63 Kingcobra, Douglas A-20 Havoc – dostarczane masowo do ZSRR (często bardziej cenione przez sowietów niż przez Amerykanów).
- Żywność i paliwo:
- ➔ Dostarczono miliony ton konserw (np. popularna "spam" – konserwa mięsna) oraz paliwo lotnicze.
- Sowiecki dług – po sporach i przerwach, część spłacono w 1972 roku, reszta została zredukowana przez USA w ramach polityki odprężenia w latach 90.
UK: ➔ Anglia mogła przegrać wojnę w 1941 roku! bez amerykańskiej pomocy żywnościowej i uzbrojenia Anglia nie utrzymałaby przewagi na morzu i w powietrzu.
- Okręty:➔ "Destroyers for Bases Agreement" (1940) — USA przekazały 50 starych niszczycieli Royal Navy w zamian za bazy morskie w koloniach brytyjskich.
- Samoloty i czołgi: ➔ P-51 Mustang, B-24 Liberator, Shermany (wcielane także do brytyjskich sił lądowych).
- Żywność: ➔ olbrzymie dostawy żywności — co utrzymało cywilne zaopatrzenie Wielkiej Brytanii w 1941–1944.
- Brytyjski dług z Lend-Lease został ostatecznie spłacony dopiero w grudniu 2006 roku.
Polska:
- ➔ Polska musiała przekazać Brytanii rezerwy złota Banku Polskiego (przechowywane w Londynie i Ottawie) na pokrycie kosztów uzbrojenia i utrzymania polskich sił zbrojnych na Zachodzie.
- Otrzymane:➔ Niszczyciele, np. ORP Kujawiak (ex-HMS Oakley, Hunt II-class) — zatopiony pod Maltą 1942; ORP Piorun (ex-HMS Nerissa).
Shermany M4A1 dla 2. Korpusu we Włoszech (m.in. bitwa o Monte Cassino).



3. 6. Droga do zwycięstwa
- 9:10 '44 Francja (Normandia - VI)
- 10:10 '44 Benelux (Belgia - Market Garden -IX)
- 11:11 '44 Benelux (Belgia - Ardeny XII ofensywa niemiecka, klopoty aliantów, ale opanowane)
- 11:12 '44 Strategiczne bombardowania, dostawy broni i sprzętu do ZSRR
- 11:13 '44 Pacyfik
- 11:14 '45 Zachód wkracza na tereny III Rzeszy - kapitulacja 7.05
- 11:15 '45 Ofensywa przez Polskę na Berlin - kapitulacja 8.05
- 11:16 '45 Bomba Atomowa zrzucona na J.- kapitulacja 2.09.1945
'I. Wielka Koalicja
1. Lend-Lease Act – 11 III 1941 .
2. Podpisanie Karty Atlantyckiej – Delano Roosevelt i Winston Churchill – 14 VIII 1941 r.
3. Wypowiedzenie wojny przez III Rzeszę Stanom Zjednoczonym -11 XII 1941 r.
4. Konferencja w Casablance - Delano Roosevelt i Winston Churchill – 14 I 1943 r.
II. Konferencje Wielkiej Trójki
1. Uczestnicy:
- Józef Stalin – ZSRR
- Delano Roosevelt – USA
- Winston Churchill – Wielka Brytania
2. Konferencja w Teheranie – 28 XI – 1 XII 1943 r.
3. Konferencja w Jałcie – 4-11 II 1945 r.
- "Ilu Polaków zginęło broniąc Monte Cassino?
- Pamiętamy o rodakach, których bohaterski szturm doprowadził do przełamania ufortyfikowanej Linii Gustawa. Co jednak z tymi Polakami, którzy stanęli do walki u boku Niemców, w obronie Monte Cassino? Było ich dużo więcej, niż mógłbyś podejrzewać.
- Na cmentarzu na Monte Cassino pochowano około 1070 żołnierzy 2. Korpusu Polskiego poległych w atakach na klasztor w maju 1944 roku. Jednak podczas tej bitwy Polacy ginęli częściej, choć niektórzy z nich nie atakowali, ale bronili klasztoru. Kilkaset ich mogił znajduje się na pobliskim cmentarzu niemieckim.
- Samych tylko Ślązaków pochowano pod Monte Cassino około 400 – z tego połowa leży na cmentarzu polskim, a połowa – na niemieckim (...). Jest nawet przypadek rodzonych braci, którzy leżą na różnych cmentarzach: jeden poległ szturmując klasztor, a drugi – broniąc go.
- Wojenne szczęście lub jego brak
- Niektórzy mieli szczęście, jak Jan Gazur ze Śląska Cieszyńskiego. Pod Monte Cassino był członkiem niemieckiej drużyny obsługującej karabin maszynowy w jednym z umocnień. Ślązak w niemieckim mundurze wiedział, że jego bunkier atakują Polacy i czekał na okazję, aby zmienić stronę konfliktu. Choć umocnienie zostało uszkodzone, jego samego na szczęście nie trafiły polskie pociski. „Nie strzylejcie, jo je Polok!” wołał do rodaków. Ci nie strzelali, wzięli go ze sobą, a szczęśliwy Ślązak, mający na sobie cały czas niemiecki mundur, wziął jeszcze udział w przeciwnatarciu na swoich niedawnych kamratów. Dopiero potem trafił na tyły.
- [fragment innego tekstu: Zaraz po ucieczce, jeszcze w niemieckim mundurze, chwycił nosze i pomagał rannym. (...) Do Wehrmachtu został wcielony w sierpniu 1943 r., choć nie miał jeszcze 18 lat i nawet nie znał niemieckiego, a do oddziałów walczących pod Monte Cassino dołączył już po trzeciej bitwie. 17 maja nad ranem, gdy po kolejnym szturmie aliantów jego kompania się wycofała, został w skalnym bunkrze. Po chwili stanęli nad nim polscy żołnierze z bronią i granatami w rękach. Uratował życie, krzycząc do nich tych kilka słów". https://wyborcza.pl/alehistoria/7,121681,15974478,dyc-nie-strzylejcie-jo-polok-jo-polok.html ; https://ciekawostkihistoryczne.pl/2017/05/18/ilu-polakow-zginelo-broniac-monte-cassino/)
- Pecha miał za to inny Ślązak. „Młody Niemiec odrzucił konopiastą czuprynę i leży – zesztywniały na zawsze. Kiedy po drugim natarciu robotnicy kompanii włoskiej znosili jego rozkładające się już ciało, w portfelu jego znaleziono dwa listy” pisał o nim korespondent wojenny Melchior Wańkowicz w swojej książce o bitwie, gdzie unieśmiertelnił go w podtytule: „Już nie zobaczy >>Siegmondek<< kwitnących >>stromów<<”.
- Walki o klasztor były zażarte, a straty duże. (...) O wiele stanowisk bojowych toczono bezpardonowe walki na krótkim dystansie. Sierżant Antoni Kmietowicz, którego oddział atakował pozycję „Widmo” (...)
- Na tym odcinku walki toczono niemal wręcz, strzelając do siebie z broni maszynowej na odległość 10 metrów. W takich warunkach nie było czasu pytać, czy wśród obrońców są rodacy i wzywać ich do poddania się. A Polaków mogło być tam sporo (...)
- Najbardziej chyba przekonali się o tym żołnierze z 1. Samodzielnej Kompanii Commando, którzy jeszcze przed walkami o klasztor – w styczniu 1944 roku – starli się z niemieckimi strzelcami górskimi. Jednego z nich zabił sztyletem starszy strzelec Zenon Kaszubski. Gdy przeszukano rzeczy zabitego, okazało się, że ma w kieszeni listy napisane po polsku, a na znaczku pocztowym znajdowała się pieczątka z napisem „Posen”. Po latach tak tę sytuację ocenił Kacper Śledziński:
- Los chciał, aby dwaj poznaniacy – bo przecież i Kaszubski pochodził z tego miasta – zwarli się w śmiertelnych zawodach w zagubionej między wzgórzami Italii wiosce.
- Niestety, nie był to jedyny taki przypadek (...): "Z nagłówków biją w oczy znane nazwy: Katowice…, Pszczyna…, Wisła…, Gorlice…, a dalej jakże drogie, a jak dawno niesłyszane słowa: „Kochany braciszku…”, „drogi synu…”. (…) gdzieś tam daleko w kraju, może w tym samym nawet mieście, za mnie i za mego przeciwnika jest wznoszona w tym samym języku błagalna prośba: „(…) o szczęśliwy powrót naszych synów w domowe progi prosimy Cię, Panie".
- Jak to z dziadkiem z Wehrmachtu było
- W armii Adolfa Hitlera służyć mogło nawet 500 tysięcy Polaków – czyli więcej niż w Polskich Siłach Zbrojnych na Zachodzie i w armii polskiej w ZSRR. Najwięcej z nich wcielono ze Śląska (ok. 350-400 tysięcy, licząc rodaków mieszkających przed wojną w jego polskiej i niemieckiej części) i z Pomorza (ponad 80 tysięcy)." https://ciekawostkihistoryczne.pl/2017/05/18/ilu-polakow-zginelo-broniac-monte-cassino/
O jeden most za daleko - wymowne milczenie Sosabowskiego; Sean Conery i Gene Hackman, jako gen. Sosabowski
III. Lądowanie aliantów we Włoszech
1. Desant na Sycylii – 10 VII 1943 r.
2. Obalenie Benito Mussoliniego we Włoszech – nowym premierem Pietro Badoglio – 25 VII 1943.
3. Utworzenie Włoskiej Republiki Socjalnej – Benito Mussolini
4. Walki na tzw. linii Gustawa – bitwa o Monte Cassino (V 1943 r.) z udziałem 2. Korpusu Polskiego – gen. Władysław Anders.
5. Walki na tzw. linii Gotów
IV. Walki na froncie wschodnim
1. 22 VI 1944 r. początek letniej ofensywy radzieckiej
2. Wyzwolenie wschodnich ziem polskich do Wisły
3. Wycofanie się z wojny Finlandii
4. Wyzwolenie Bałkanów przez Armię Czerwoną
V. Utworzenie drugiego frontu
1. Operacja „Overlord” – 6 VI 1944 r. – desant w Normandii – Dwight David Eisenhower
2. Bitwa pod Falaise VII 1945 r.
3. Operacja „Market Garden” – desant pod Arnhem – IX 1944 r.
4. Kontrofensywa niemiecka w Ardenach grudzień 1944/styczeń 1945
- Operacja Valkiria to:
- nie tylko poróba zamachu,
- ale próba puczu, o której wiedziało kilka-kilkanaście tysięcy osób.
- Na spiskowców posypały sie kary śmierci. Zginęło:
- 5 marszałków, 20 generałów i 5 tys. osób w tym sami zamachowcy.
1 min: zwiazstun Kompania braci #1 - https://www.youtube.com/watch?v=sI5MKUAg1a0&ab_channel=ZwiastunZwiastun ; 1 minunta londowania spadochroniarzy: https://youtu.be/XCvvRMwS818?si=wDmhuulOo6mGvQSR&t=199
Super 2 minuty - Sabaton - Attero Dominatus https://www.youtube.com/watch?v=Ow9K3Eo1Tc4&ab_channel=ASCotter
VI Droga do Berlina
1. Ofensywa zimowa wojsk radzieckich – 12 I 1945 r. – wyzwolenie ziem zachodniej Polski.
a) Walki o Wał Pomorski
b) Walki na Pomorzu
c) Wyzwolenie Słowacji, Węgier i północnej Jugosławii
2. Operacja berlińska – 16 IV 1945 r.
a. Samobójstwo Adolfa Hitlera
b. kapitulacja III Rzeszy – 8 V 1945 r. – feldmarszałek Wilhelm Keitel
VII. Walki na Dalekim Wschodzie
1. taktyka „żabich skoków”
2. Działania w rejonie południowego Pacyfiku – gen Douglas MacArthur
3. Działania na wschodzie – adm. Chester Nimitz
4. Największe bitwy:
- na Morzu Filipińskim
- w rejonie wyspy Leyte
- zdobycie wyspy Iwo Jimy
- zdobycie wyspy Okinawy – IV 1945
5. Atak atomowy na Japonię – Hary Truman
a. Hiroszima – 6 VIII 1945
b. Nagasaki – 9 VIII 1945 r.
6. Kapitulacja Japonii – 2 IX 1945 r.'
Super - OPPENHEIMER - 3 min Trailer https://www.youtube.com/watch?v=2CXFpWTxS3M&ab_channel=UniversalPicturesIndia
- W nalotach alianckich w czasie wojny zginęło pół miliona Niemców. Ok. 150 tys. w nalotach na 6 miast
- 35 tys. mieszkańców w Hamburgu (w 1943 roku w ciągu dwóch dni)
- w 5 dalszych miastach ok. 20 tys. osób (Berlinie, Kolonii, Pforzheim, Kassel i Dreźnie).
- tylko w Dreźnie doszło do powstania kultu ofiar na taką skalę.
- W lutym 1945 r. alianckie lotnictwo zbombardowało Drezno,
- zniszczono niemal doszczętnie miasto wraz z zabytkową starówką.
- efekty nalotów
- narodził się Mit „miasta-ofiary”, pielęgnowany przez nazistów, a potem przez komunistów, przetrwał do dziś
- czy bombardowania miast miały znaczący wpływ na losy wojny? Raczej nie; chodziło głównie o efekt psychologiczny, tj. zastraszenie wrogów; skutek był jednak przeciwny
- "(...) bombardowanie zmusiło SS do przerwania deportacji Żydów do obozów koncentracyjnych".
- Bombardowania miast Rzeszy
- 400 bombowców nad Śląskiem Cieszyńskim;
- skutek: Łącznie ok. 500 ofiar cywilnych w okolicach Ostrawy; dwa razy tyle bez dachu nad głową (w tym wielu Polaków); 100 lotników amerykańskich
- 29 sierpnia 1944 roku przed południem w okupowanej Ostrawie wybuchły syreny alarmowe przeciwlotnicze,
- Alianckie bombowce nad Niemcami nie były wtedy niczym niezwykłym.
- Ostrawa była celem łącznie 30 nalotów podczas II wojny światowej:
- sześciu amerykańskich
- dwudziestu czterech radzieckich (nie licząc powietrznych walk wyzwoleńczych.
- Pierwszy nalot (29 VIII 1944) był również najbardziej destrukcyjny.
- Tego dnia uderzyło 400 samolotów z 15. Floty powietrznej USAAF w południowo-wschodnich Włoszech.
- celem była duża liczba wagonów z materiałem wojskowym i zbiornikami paliwowymi, czekających na ostrawskich stacjach na wysłanie na linię frontu,
- następnie zakłady przemysłowe
- niestety wiele samolotów zrzuciło swój niszczący ładunek daleko od celu na dzielnice mieszkalne.
- 123 domy zostały całkowicie zniszczone, 750 mocno i 725 lekko uszkodzonych, 1256 osób zostało bez schronienia.
- W nalocie zginęło łącznie 409 cywilów i stu amerykańskich lotników." Marcin Lokaj https://www.facebook.com/csolOstrava/posts/pfbid02DuCV8yshV7eMduNP1BB2BSJG6siSK2SU6j3xgzMyymTjVsNr8F7dzozHtccWLkpYl
- wkroczenie do miasteczka, walki miejskie, poddają się dzieci, rozstrzelanie SS, 6 minut -Seizing Control Of A German Town - https://www.youtube.com/watch?v=5UysrKMlmIc&ab_channel=CineClips
- Rozstrzelać jeńca, tłumy cywilów, zasadzka dzieci, spalony czołg / Done Much Killing | Fury- https://www.youtube.com/watch?v=bRl7F7Z-d3k&ab_channel=NOWPLAYING
- Zmusić żółtodzioba by rozstrzelać jeńca: Being Forced To Execute A Soldier - https://youtu.be/xm0OSv9zPkM?si=jnkH5ERMhRWffZkm
- Ostatnia bitwa - zasadzka na 300 Niemców: Setting The Trap For Nazi Troops - https://www.youtube.com/watch?v=FRg3vcyNpjk&ab_channel=CineClips
- Ostatnie sceny: Norman Survives (End Scene) https://www.youtube.com/watch?v=us36-GRmQ94&ab_channel=CineClips
https://wielkahistoria.pl/amerykanskie-dostawy-dla-zwiazku-sowieckiego-w-ramach-lend-lease-to-dzieki-nim-stalin-wygral-wojne/
.a tak to powinno wyglądać poprawnie. Kartografia ekstremalna.
Uzupełnienia i rezerwowe materiały:
Przygotowując się do lekcji, sprawdzianu, itd. korzystamy m.in. z treści przygotowanych Wiesława Zdziabka, który opracował skrót najważniejszych informacji, które powinien opanować uczeń w ramach zajęć z historii (zob.: https://www.e-historia.com.pl/35-liceum-i-technikum-po-gimnazjum/notatki-z-historii-zakres-podstawowy/). Materiały te wykorzystano, w celach edukacyjnych, przygotowując niniejszą stronę. Część skryptów i treści zamieszczono powyżej w formie adaptacji, część na prawach cytatu (wówczas oznaczone cudzysłowem lub apostrofem wg schematu: 'treść'), ich autorem jest pan Wiesław Zdziabek, któremu serdecznie dziękujemy za udostępnienie tych reści on-line. Na stronie zamieszczono także fragmenty podręcznika Wydawnictwa Nowa Era oraz inne treści znalezione w zasobach Internetu. W przypadku gdyby powyższe publikacje naruszały prawa autorskie i własnościowe osób i instytucji prosimy o kontakt z autorem bloga.