Pierwsza wojna światowa

Co będzie na sprawdzianie, etc.?

1. Kilka (7) najważniejszych dat rocznych, np:
1. Wybuch wojny
2. Rewolucje w Rosji
3. Przystąpienie USA do wojny
2. Uporządkuj chronologię wydarzeń, spośród wymienionych 3 wydarzeń wskaż pierwsze i ostatnie. 
3. Uporządkuj państwa; po której stronie konfliktu walczyły?
4. Wybierz 1 z 2 zaproponowanych zagadnień (łącznie jest 7 zagadnień- zob. podwykaz) i opisz w ok. 8 minipunktach (każdy punkt, to przynajmniej 3 fakty; ktoś, coś, gdzieś itp)
1. Wspaniałe stulecie? U progu I wojny, miniwątki które można poruszyć:
1. Europa, Austria i Cieszyn przeł. XIX i XX w.
1. sytuacja gospodarcza, społelczna i geopolityczna
2. Bałkany
2. Panujący np. FJI - sielankowy portret
3. rozwój przemysłu, szkolnictwa, przykłady
4. Rywalizacja narodowa w różnych częściach Europy
5. Austria 12 Narodów - jakich, kto prześladuje a kto prześladowany?
6. Cieszyn sielankowy z piosenki Nohavicy Tesinska, tzn.?
7. Konflikt polsko-niemiecki na Śl. Ciesz. - 
1. Krwawa niedziela w Cieszynie itp.
2. dyskryminacja Polaków
3. Szkoły 
8. Rota - geneza I hymnu Polski, kto napisał, komu dedykował, gdzie się ukazała
9. Jak Cieszyn wywołał I wojnę światową?
2. Przyczyny konfliktu / bloki sojuszy ; skutki wojny
1. ...
3. Front zachodni
1. ...
4. Front wshodni, m.in. 
1. kto walczy?
2. sukcesy rosyjskie - utknięcie pod Krakowem i w Prusach; 
3. bitwa pod Gorlicami- ofensywa  państw centtralnych; 
1. udział Cieszyniaków 
4. bitwa pod Bolimowem (atak żywych trupów), zajęcie Warszawy; 
5. dwie ofensywy rosyjskie (Brusiłowa i Kieryńskiego), 
6. wybuch rewolucji i pokój z Bolszewikami w Brześciu; 
7. zajęcie przez Niemcy i A-W ziem litwy, Białorusi i Ukrainy.
5. My a Wojna i trzy czarne Orły. Na kogo postawić? Nadzieje i kryzysy oreientacji
1. Orientacje, 
1. Dmowski
2. Piłsudski
2. nadzieje/ szanse
3. Legiony...
4. obietnice, 
5. kryzysy:
1. pokój Brzeski = IV. rozbiór Polski i załamanie wiary w państwa centralne
2. protesty ludności: cieszyniaczka: Kirkor-Kiedroniowa w marcu 1918 roku: w dniu dzisiejszym Austria wypowiedziła nam wojnę" ; "proponuję zbiórkę na broń"; "My na Śląsku Cieszyńskim już przygotowujemy się do powstania, a wy [leniwe krakusy]?"
6. Rewolucja w Rosji
1. wcześniejsze zmachy i rewolucja roku 1905
2. przyczyny
3. rodzina carska i Rasputin
4. Lenin na emigracji i wraca
5. 
   
5. Minizagadnienie / ciekawostki w 3 rozbudowanych zdaniach opisz jeden z 2 zaproponowanych tematów:
• Śląsk Cieszyński a Legiony 
• Śląsk Cieszyński przed 1914 rokiem.  Sielanka? Konflikty narodowe?
• Rok 1918 - dyplomacja i działania wojenne Wielkiej Wojny
• Wojna nieoczywista, czyli wojna poza Europą, tj. na Oceanach, Galipoli i ludzie z krańców świata na wojnie, np. Nowozelandczycy i Hindusi, Australijczycy i Turkowie (i np. zwierzęta na wojnie)
• Józef Piłsudski przed i w trakcie I wojny
6. Rysunek

1. Materiały dodatkowe:

1. Belle epoque / ostatnie dni wspaniałego stulecia
2. CIESZY (?)-nie! Jak (do licha) rozpętałeś I wojnę światową!?
1. Cieszyn i Austria u progu wojny
2. W drodze do Polski Odrodzonej: Przypadek Śląska Cieszyńskiego
• https://prezi.com/tnnwfwgxz_js/untitled-prezi/?utm_campaign=share&utm_medium=copy
• https://prezi.com/view/d1Dnn3CKtCqpAo6Ptn1m/
3. sprawa cieszyńska SCI a Wielka Wojna - Heroiczna dekada (1908-1918) 
• https://koperlo.blogspot.com/2023/09/sci-wielka-wojna-heroiczna-dekada-1908.html
1. GENEZA PIERWSZEJ WOJNY ŚWIATOWEJ – POWSTANIE TRÓJPRZYMIERZA I TRÓJPOROZUMIENIA
2. I WOJNA ŚWIATOWA - DZIAŁANIA NA FRONTACH
3. REWOLUCJE W ROSJI
4. KLĘSKA PAŃSTW CENTRALNYCH
5. POLACY PODCZAS I WOJNY ŚWIATOWEJ
6. SPRAWA POLSKA NA ARENIE MIĘDZYNARODOWEJ

Obrazki z życia angielskich wyższych sfer z przełomu XVIII i XIX wieku w ilustracjach Hugh Thomson’a (1860-1920), angielskiego ilustratora  wydań Szekspira, wszystkich wydań Jeane Austen, Charles’a Dickens’a i J.M, Barrie’go.

Belle epoque / ostatnie dni wspaniałego stulecia

  

   

Cieszyn austriacki na widokówkach; https://youtu.be/hCsVKKjAwa8?t=216

https://youtu.be/ql63ghf62BQ?t=114 inna wersja: https://youtu.be/Eg9POzLGGKg?t=124

Wersja z napisami krótkimi: https://youtu.be/cEwI7N4mg4Q?t=3

Jaszczur - wersja z Nohavicą i Czechomorem: https://youtu.be/yPYlmsQAquE?t=2

Cieszyńska we wszystkich językach świata: https://youtu.be/MeiNRbmBtC0?t=5

Ikony "Złotego Cieszyna": Tramwaj, Cysorz, przemysł, dobrobyt (i wielokulturowość) 

CIESZY (?)-nie! Jak (do licha) rozpętałeś I wojnę światową!?

   

 

od 03:20: https://youtu.be/uf0OyXXQ248?t=220 Kaiser Franz Joseph I odwiedza wschodnią Galicję w pobliżu Rosyjskiej granicy. Galicyjska prowincja; koniec manewrów; Przegląd żołnierzy, przewinąć do końca; Cesarz osobiście pamięta wielu urzędników i oficerów; jest dumny ze swojej armii i żal mu że będą musieli być potargani w strzępy: 

Żołnierze z regionu na froncie: Bielitz, Teschen, Skotschau https://youtu.be/ycJ2RKSe8G4?t=5

• https://zpe.gov.pl/a/dlaczego-wielka-dlaczego-swiatowa-wojna-1914-1918/D14ifTxQR
• https://www.polskieradio.pl/39/156/Artykul/2346717,109-lat-temu-wybuchla-I-wojna-swiatowa

'5. 1. Jeder Schuss ein Russ, Jeder Stoss ein Franzos...

Geneza pierwszej wojny światowej – powstanie trój przymierza i trójporozumienia

0:30-4:30:wybuch wojny  do 14:00: koniec I wojny

(21:30-24: Śląsk Cieszyński): https://youtu.be/ezaRpM8aneI?si=2MVRNwof5yRImhcJ&t=30; 

od 0:30: Fr. Ferd z żoną; plotki królostwa WB; prezydent Fr i cała reszta, czyli pięć mocarst europejskich i cesarz Franciszek Józef wypowiadający wojnę. 

27 lipca 1914 r. austriacki minister spraw zagranicznych Berchtold zwrócił się do cesarza Franciszka Józefa z prośbą o podpisanie wypowiedzenia wojny, wyraźnie uzasadniając to koniecznością szybkiego działania w celu doprowadzenia do faktów dokonanych, które udaremniłyby wszelką ewentualną inicjatywę pokojową ze strony Potrójnej Ententy. https://youtu.be/7PJKfZWUoF8?t=32

"Oh! What a Lovely War" (1969) Fabuła: Film o robotniczej rodzinie Smithów, która zmienia swoje optymistyczne nastawienie do I wojny światowej po tym, jak jej trzech synów doświadcza surowej rzeczywistości wojny okopowej.

I. Powstanie przymierzy polityczno-militarnych
1. Układ sił na przełomie wieków
a. imperium brytyjskie –  było w posiadaniu 1/4 powierzchni ziemi
b. imperium francuskie
c. Stany Zjednoczone stały się pierwszą potęgą gospodarczą na świecie
d. Niemcy – po zjednoczeniu w 1871 r. stały się drugą potęgą gospodarczą na świecie
e. na Dalekim Wschodzie status mocarstwa uzyskała Japonia
2. Powstanie sojuszy
a. Trójprzymierze (państwa centralne)
– w 1879 r. został zawarty układ Niemiec i Austro-Węgier – w ten sposób powstało dwuprzymierze
– w 1882 r. do sojuszy przystąpiły Włochy – dwuprzymierze zostało przekształcone w trójprzymierze
2. Trójporozumienie (Ententa)
– w latach 1891-1894 Rosja zawarła traktaty z Francją
– w 1904 r. został zawarty układ angielsko-francuski – entente cordiale (serdeczne porozumienie)
– w 1907 r. do Ententy przystąpiła Rosja
 
II. Główne ogniska zapalne na świecie na przełomie XIX i XX w.
1. Wojna rosyjsko-japońska
a. wojna spowodowana była rywalizacją Rosji i Japonii na Dalekim Wschodzie
b. przebieg wojny rosyjsko-japońskiej (1904-1905 r.)
–  atak japońskich okrętów wojennych na Port Artura
– klęska Floty Bałtyckiej pod Cuszimą (1905 r.)
c. Pokój w Portsmouth – 1905 r.
– Japonia otrzymała Port Artura i części Sachalinu
– Japonii ustanowiła protektorat nad Koreą i częścią Mandżurii
2. Cesarstwo Niemieckie (II Rzesza) pod rządami Wilhelma II prowadziła politykę imperialną – Weltpolitik
a. imperializm – dążenie do podporządkowana sobie obcych obszarów
b. dążenie do stworzenia niemieckiego imperium kolonialnego
c. rozbudowa floty wojennej
d. dążenie Niemiec do zdobycia kolonii przyczyniło się do konfliktu z Francją o Maroko
3. „Kocił bałkański” – nazwa nasilającego się na początku XX w. konfliktu na Półwyspie Bałkańskim z udziałem Turcji, Rumunii, Serbii i Bułgarii oraz ingerujących w ten konflikt mocarstw
a. wybuch pierwszej wojny bałkańskiej
– atak Serbii, Czarnogóry, Bułgarii i Grecji na Turcję – 1912 r.
– wojnę zakończył pokój zawarty w Londynie (1913 r.)– Turcja utraciła tereny europejskie
b. druga wojna bałkańska (VI-VIII 1913 r.)
– wojna Bułgarii z dotychczasowymi sojusznikami: Serią i Grecją z o podział łupów
– klęska Bułgarii
– znaczne straty terytorialne Bułgarii na mocy pokoju w Bukareszcie
4. Wyścig zbrojeń
a. rozbudowa flot wojennych
– okręty podwodne
– dreadnought (drednot) – rodzaj okrętów liniowych (pancerniki)
b. rozwój nowoczesnej artylerii
c. wynalezienie karabinu maszynowego

 

Realia pruskiego nauczania/wychowania w austryjackiej szkole/wojsku: Jeder Schtoss, Ein Franzoss

"Jeder Schuss ein Russ, Jeder Stoss ein Franzos ; Jeder Tritt ein Britt; Jeder Klaps ein Japs".

Każdy strzał to Rosjanin, każdy cios Francuz; Każde kopnięcie to bryt; Każdy klaps to jap

Kaiserreich Österreich-Ungarn. Kaiser Franz Josef I; od 0:50: https://youtu.be/1YHnqbPSYEY?t=52

   

https://dzieje.pl/sites/default/files/styles/open_article_750x0_/public/201907/Europa%20podczas%20I%20wojny%20%C5%9Bwiatowej-01.png?itok=5akSvG-U

 

Kuzynowie: https://www.youtube.com/watch?v=oXmMT4sETu8&ab_channel=CBBC

Rp batllle: https://www.youtube.com/watch?v=kCEUZ4rFiac&ab_channel=BBC

 

https://youtu.be/LWafqxkVOTE?si=fSs7UD_e1v-wZVCy&t=2

https://www.youtube.com/watch?v=oEvuMhP2CuA&list=PLRlbIiRJTXx9B3ljsNhAd7oYob_zEYmyA&index=5&ab_channel=HorribleHistories

Brytyjczyk spotyka Kanadyjczyka z Qubequ, Australijczyka, Zelandczyka i Szkota i nikogo nie rozumie!: https://www.youtube.com/watch?v=V3qKecNX-8w&list=PLRlbIiRJTXx9B3ljsNhAd7oYob_zEYmyA&index=6&ab_channel=HorribleHistories

Co ludzie musieli jeść: tłuszcz ze szczurów: https://www.youtube.com/watch?v=EdTwu4CwlWs&list=PLRlbIiRJTXx9B3ljsNhAd7oYob_zEYmyA&index=3&ab_channel=HorribleHistories

5. 2. Rzeźnia, cz. 1 - Na zachodzie bez zmian?

I Wojna światowa - działania na frontach

 

Genialne (cenzuralne tylko niecałe 2 minuty; później straszne sceny) zestawienie przemówieniia w szkole i radości z życiem na froncie

All Quiet on the Western Front | Lost Generation | Tribute [Eng Sub]

https://www.youtube.com/watch?v=FDb_LEZ7ixc&ab_channel=Franklin

I młodzi pozostaną (They Shall Not Grow Old, 2018)

Dokument Petera Jacksona - I wojna światowa na autentycznych nagraniach

https://youtu.be/wWIJLAe2pEI?si=3MVKzLMuwvTQTviu&t=3

https://youtu.be/Z9ATuPbYqEg?si=2Gmfyo2APnezieNB&t=6

 
 

• '1. Wybuch wojny
• a. zamach w Sarajewie na austriackiego następcę tronu arcyksięcia Franciszka Ferdynanda Habsburga – 28 VI 1914 r., przeprowadzony przez serbskich nacjonalistów (Gavrilo Princip)
• b. wystosowanie przez Austro-Węgry wobec Serbii ultimatum – żądań pod groźbą zastosowania środków przymusu w razie ich niespełnienia
• c. odrzucenie przez Serbię części żądań przyczyną wypowiedzenia jej wojny przez Austro-Węgry – 28 VII 1914 r.
  
• d. Zobowiązania sojusznicze w ramach dwóch bloków militarnych spowodowały, że w ciągu kilku dni wojna rozprzestrzeniła się na całą Europę, a następnie przekształciła się w wojnę światową
• 2. Działania zbrojne w pierwszym okresie wojny
• a. ofensywa niemiecka na froncie zachodnim
• – atak niemiecki na Francję przez neutralną Belgię – 4 VIII 1914 r. – atak przeprowadzono według tzw. planu Alfreda von Schlieffena
  
• – bardzo szybkie postępy wojsk niemieckich – wojna błyskawiczna
  
• – włączenie się do wojny Anglii – przybycie do Francji Brytyjskiego Korpusu Ekspedycyjnego
• – pierwsza bitwa nad Marną – 6-9 IX 1914 r. – powstrzymanie wojsk niemieckich przez Francuzów pod dowództwem Ferdynanda Focha
  
• 
  
• b. Początek działań na froncie wschodnim
• –  atak wojsk rosyjskich na Prusy Wschodnie
• – klęska armii rosyjskiej pod Tannenbergiem (26-30 VIII 1914 r.)
• – na froncie wschodnim wojna miała charakter manewrowy – linia frontu ulegała ciągłym zmianom (...)
• 
  
• 4. Wojna pozycyjna na froncie zachodnim
• a. po bitwie pod Marną na zachodzie linia frontu ustabilizowała się – rozpoczęła się wojna pozycyjna – walczące armie zbudowały niemożliwy do sforsowania system umocnień (wojna okopowa)  "
• b) bitwy:
• Ypers 1915 r., IV 
• ofensywa niemiecka
• Niemcy użyli gazów bojowych; 
• niewielkie sukcesy
• Verdun – 1916 r., II-XII 
• ofensywa niemiecka
• celem – wyniszczenie armii francuskiej
• zadać wrogowi tak duże straty w ludziach, by sparaliżować jego działania
• – obie strony poniosły ogromne straty: 
• Niemcy stracili 360 tys., a Francuzi 340 tys. żołnierzy
• Somma 1916 r., VII-XI 
• ofensywa ententy
• Anglicy po raz pierwszy użyli czołgów (30 szt)
• najkrwawszą bitwą stoczoną przez brytyjską armię - w ciągu jednego dnia "stracono" blisko 60 tys. Brytyjczyków. 
• rok później pod Cambrai używają 600 sztuk 
• bitwa jutlandzka – 1916 r., V 
• e. największa bitwą morską Wielkiej Wojny 
• nierozstrzygnięta 
• "5. Charakter działań zbrojnych w pierwszej wojnie światowej
• a. wojna pozycyjna na froncie zachodnim – budowa systemu okopów
• b. wojna manewrowa na froncie wschodnim – wykonywanie manewru przez walczące wojska – oskrzydlenia, okrążanie
• c. zastosowanie nowych wynalazków
• – karabin maszynowy
• – nowoczesna artyleria
• – czołgi
• – samoloty  i sterowce  
• – gazy bojowe
• – okręty podwodne
• – dreadnoughty"

 

trailer: https://youtu.be/YqNYrYUiMfg?si=6yVskTpluwOpN9L9

Somma, jak to jest wysłać na rzeź 60 tys. braci jednogo dnia? https://youtu.be/gk3TuouIIXI

Dwie perspektywy na tą samą rzeźnię: Kanadyjczycy i Prusacy (w tym Ślązacy)

 

Paschadelle Sabaton - The Price of a Mile (Subtitles)  https://www.youtube.com/watch?v=Vao7NCjEftY&ab_channel=Hardigun

od 0:20 - Paschadelle czyli Kanadyjczycy... https://youtu.be/I6WYHagWdeE?si=S7TZi9P7NIEwziZ_&t=22 ; Sabaton - Great War (Subtitles) /  Im Westen nichts Neues (2022) https://www.youtube.com/watch?v=9AwT52pNpIo&ab_channel=Hardigun

Bitwa pod Passchendaele w Belgii (II poł. 1917), trwająca trzy miesiące bitwa jest uważana za jedną z najbardziej kontrowersyjnych i bezowocnych kampanii I wojny światowej. Prawie pół miliona żołnierzy alianckich i ćwierć miliona Niemców zginęło lub odniosło rany w walce o kawałek zrujnowanej, bagnistej ziemi. Bitwa przesunęła linię frontu o ok. 10 kilometrów. Nie zmieniło to w znaczący sposób sytuacji żadnej ze stron. Dodatkowo, w kwietniu następnego roku, w bitwie pod Lys Niemcy odzyskali prawie cały obszar utracony pod Passchendaele.

Wśród uczestników bitwy byli m.in. Adolf Hitler. Bitwę przypominają: 

• Kanadyjski film z 2008 roku, pt. Passchendaele z muzyką Jana A.P. Kaczmarka
• Iron Maiden w piosence Paschendale z wydanego w 2003 r. albumu Dance of Death. 
• Wydana w 2008 roku płyta The Art of War szwedzkiego zespołu Sabaton zawiera utwór The Price of a Mile, traktujący o bitwie pod Passchendaele;

 

Wojna nie jest przygodą: 2 min: https://youtu.be/5E8ErGdAdkw?si=RmUq5OkroYvmJBI5&t=1

40 tyś. śmierci: 2:32: https://youtu.be/Ae_9IHXMJ2c?si=VyLT7X8CBH6xtGRz&t=1

Film .„Na Zachodzie bez zmian”, oparty na znanej powieści Ericha Marii Remarque’a, to opowieść o losach młodego niemieckiego żołnierza na froncie zachodnim podczas I wojny światowej. Paul i jego towarzysze doświadczają, jak początkowa euforia ustępuje miejsca desperacji i strachowi, gdy w okopach przychodzi im walczyć o życie. 

    

 

 

Lego WW1 - The Battle Of Cambrai - 4 min:  https://youtu.be/rAz6G1NVMYk?si=hXHDb8RHzddZRDja&t=236     ;   Świetne 15 minut - wyjaśnienia ze spoilerami, czym jest "Na zachodzie bez zmian https://youtu.be/KbejfgabTWQ?si=0TVq6zZKrY5i6Li-&t=7

FIlmy tylko U18:

 

Tylku dla widzów pełnoletnich! Trzy filmy bardzo brutalne: nadaje się tylko 1 miuta pierwszego i drugiego, później straszne

Taking the French Trench Line - All Quiet on the Western Front

Osowiec Sabathon: https://youtu.be/OayxLvNjPac?si=o-3OsABkJ-7lUJy5&t=3

Czołgi: https://youtu.be/zKsSln9sFAA?si=DimuprgVwADmqpYJ&t=104

https://youtu.be/AkI1Fxne8AY?si=lq2v-DxkCzh2HwWk

https://youtu.be/Xh3sd6LbXz4?si=QKAkjv25winqhVww&t=3

Braterstwo?

 

https://www.youtube.com/watch?v=dSblfvYiRbY&ab_channel=BCFreedomHighSchool

SABATON - Christmas Truce - od 1 minuty: https://youtu.be/HPdHkHslFIU?si=7GYEZ5Mv1Hg8-3OS&t=58

1 minuta: Czerwony Baron honorowo, odwiedza pogrzeb przyjaciela:

https://youtu.be/g_sXd-28PXs?si=CFPR9OTFx2F7RRd1&t=2 ; Sabaton - The Red Baron (Subtitles) https://www.youtube.com/watch?v=io14H6fqnv4&ab_channel=Hardigun

• Czerwony Baron, 
• pochodził z Wrocławia!
• Manfred von Richthofen był asem lotnictwa I wojny
• miał 80 odniesionych zwycięstw powietrznych. 
• W I wojnie światowej był pod tym względem rekordzistą 
• Alianci zorganizowali mu wspaniały pogrzeb doceniając jego postać
• rozsławiła go m.in. książka „Pod niebem Flandrii” Karla Bodenschatza, który był jego adiutantem, 
• książka kończy się przyrzeczeniem, że jego pułk wyruszy do walki, gdy rozpocznie się kolejna wojna, tak też się stało
• Bodenschatz był generałem lotnictwa w II wojnie światowej. 
• Piloci - Rycerze XX wieku?
• „Pamięci kapitana Boelcke, naszego odważnego i rycerskiego przeciwnika”. 
• - taki wieniec z szarfą zrzucili niemcom brytyjscy piloci (niebawem członkowie RAF), 
• Kapitan Oswald Boelcke był uważany za ojca walki powietrzno-powietrznej w Niemczech.
• zginął w kolizji powietrznej.
• Hermann Göring 
• odniósł 22 zwycięstwa powietrzne, 
• uzyskując tytuł asa myśliwskiego Cesarstwa Niemieckiego, 
• został też odznaczony najwyższym orderem Pour le Mérite (w 1918 roku)
• Goering był ostatnim dowódcą 1. Pułku Myśliwski Richthofena

 

Nowozelandczycy i Hindusi, Australijczycy i Turkowie (i np. zwierzęta na wojnie)

  

od 4,5 minuty (ok. 5 minut):

(Film Gallipoli z 2015 r.) the battle of the nek / RAT BOY4353

https://youtu.be/VRKNfN4tpcw?si=QoHowVy1iKynLLs2&t=266

 Gallipoli oczami Turków: ''Veda'',- Sabaton / Koonas98 https://www.youtube.com/watch?v=dg9SrcdICng&ab_channel=Koonas98

https://www.youtube.com/watch?v=fnn4Gv_yLw0&ab_channel=BCFreedomHighSchool

• Gallipoli - Bitwa Nek 
• 500 żołnierzy z Australii ginie po przebyciu kilkunastu metrów, czyli 
• 3 fale 150 ludzi, przy trzeciej fali żołnierze wiedzieli że czeka ich pewna śmierć, co film dobrze oddaje. 
• Żołnierze, którzy przeżyli wysłani zostali na front zachodni i wzięli udział w katastrofalnych walkach pod Fromelles, gdzie doszło do jeszcze większej masakry.

1917: Calling off the attack, https://www.youtube.com/watch?v=YROAHcWiTpA&ab_channel=BingeSociety

bieg wzdłóż okopów: https://www.youtube.com/watch?v=xguy253Cogc&ab_channel=MC%EB%8B%A4%EB%A3%AC

Sikhowie i Hindusi walczą o Francję. Nawet do 80% ginie. 

Lego WW1 battle of Neuve Chapelle (1915)

https://www.youtube.com/watch?v=gMbw-9hP8w0&ab_channel=LCMbrickshow

 

Sabaton + Emotional Pigeon Scene - The Hammer Has Fallen - BATTLEFIELD 1 Through Mud and Blood GMV

https://www.youtube.com/watch?v=b-cc8yx8s_Y&ab_channel=BCFreedomHighSchool

 

 

Najłagodniejszy portret I wojny światowej: Czas wojny (War Horse) – Speech: https://youtu.be/pJ15Ju5NvAM?si=GKhXZ81jCJpy6Bry&t=2 ; 

szarża na obóz: Cavalry Charge https://youtu.be/geXxBueyR_A?si=XYuhyHLXXVa9g-Ip&t=1

b. Początek działań na froncie wschodnim

–  atak wojsk rosyjskich na Prusy Wschodnie

– klęska armii rosyjskiej pod Tannenbergiem (26-30 VIII 1914 r.)

– na froncie wschodnim wojna miała charakter manewrowy – linia frontu ulegała ciągłym zmianom

– klęska armii rosyjskiej w bitwie państwie z wojskami państw  centralnych pod Gorlicami – V 1916 r.

3. rozprzestrzenianie się konfliktu

a. przystąpienie Turcji do wojny po stronie państw centralnych (trójprzymierza)

b. po stronie państw centralnych walczyła również Bułgaria

c. Włochy, mimo że przed wojną należały do trójprzymierza, do wojny przystąpiły po stronie ententy (trójporozumienia)

d. do wojny po stronie ententy przystąpiła również Rumunia

 
Wypowiedzenie wojny i walka na froncie, szubienice, desperacja żołnierzy i śmierć: https://youtu.be/aE4rhi3qrFo?t=18

https://www.youtube.com/watch?v=u0RlDjdHzk8&ab_channel=LCMbrickshow

Lego WW1, Brusilov offensive part 2, trailer. ; 

 

Brusilov offensive cz. 1: https://www.youtube.com/watch?v=A8btgridP4w&ab_channel=LCMbrickshow

cz. 2 https://www.youtube.com/watch?v=wk8prR279-g&ab_channel=LCMbrickshow

Gorlice:

  

bitwa pod Gorlicami - „małe Verdun”. 

• Pustki: Tysiąc zabitych cieszyniaków i krakowian w godzinę! Dwa razy tyle Rosjan!
• nimal milion pocisków na obszarze kilku kilometrów!
• "Żadna inna ofensywa w czasie I wojny światowej nie przyniosła tak spektakularnych zdobyczy terytorialnych". 
• dowódcy (von Hötzendorf i von Mackensen) świetnie rozegrali bitwę. 
• Sukces bo:
• "Skoncentrowali się na wybranym i rozpoznanym wcześniej odcinku frontu, 
• zapewnili sobie przewagę liczebną, 
• wzmocnili swe siły ciężką artylerią, 
• przygotowali materiały wojenne i odwody. 
• Rosjanom tymczasem brakło rozpoznania, odwodów, amunicji oraz przygotowanych do obrony drugiej i trzeciej linii".
• finałem było: niemal 400 cementarzy wojennych,
• pochowano na nich 60 tys. dawnych przeciwników z obu stron frontu w Galicji, reprezentujących 
• armie trzech państw, 
• kilka wyznań 
• i kilkanaście narodowości. 
• 2 maja 1915. W dniach 2–5 maja 1915 pod Gorlicami został przerwany front rosyjski.
• Właściwie powinno być anty/ante Verdun
• "Bitwa pod Verdun odbyła się później od bitwy pod Gorlicami i zakończyła się właściwie klęską Państw Centralnych, 
• zaś bitwa pod Gorlicami zwycięstwem armii niemieckiej i austro-węgierskiej. 
• Można uznać, że operacja gorlicka stanowiła wręcz zaprzeczenie koncepcji, która doprowadziła do niemiecko-francuskich zmagań pod Verdun, ponieważ – odmiennie od walk na froncie zachodnim w 1916 – zmierzała nie do wyczerpania zasobów ludzkich i materiałowych przeciwnika, a do rozstrzygnięcia kampanii w drodze głębokiego przełamania frontu. 
• Bitwa gorlicka stanowi również jeden z nielicznych podczas tej wojny przykładów ofensywy, która doprowadziła do przełamania ustabilizowanej linii frontu i jednocześnie do wytworzenia zupełnie nowej sytuacji strategicznej, przenosząc w krótkim czasie działania wojenne na odległość kilkuset kilometrów. 
• Podobny sukces udało się powtórzyć po ponad dwóch latach również siłom niemiecko-austriackim podczas bitwy pod Caporetto. "
• "Rano 2 maja ponad tysiąc dział niemieckich i austriackich otworzyło ogień, ostrzeliwując pozycje nieprzyjaciela przez blisko 4 godziny. O godzinie 10 ostrzał artylerii przeniósł się na tyły Rosjan i do szturmu ruszyła piechota. (...)
• Szczególnie ciężką walkę stoczono o wzgórze Pustki w Łużnej na Pogórzu Ciężkowickim. Szturmowała je austriacka 12 Dywizja Piechoty. Pierwsze dwie linie okopów sforsowano wprawdzie bez strat, lecz w dalszych, ukrytych w lesie i niezniszczonych przez ogień artyleryjski, Rosjanie stawili zaciekły opór, który przełamano dopiero około godziny 11:00 po walce na bagnety. Polskie pułki straciły blisko 900 żołnierzy".
• Bilans pierwszego dnia -  opanowano pierwsze pozycje obrony przeciwnika. 
• Po obu stronach zginęło lub zostało rannych ok. 20 tys. żołnierzy.
• "Z końcem miesiąca wojska austriackie i niemieckie podeszły pod Przemyśl, który został zdobyty (...) armia rosyjska została zmuszona do wycofania się z Galicji". 
• 22 czerwca 1915 Lwów został zdobyty. Moment ten można uznać za zakończenie nieomal rocznych zmagań o Galicję.
• Straty rosyjskie w bitwie to oprócz strat bezpowrotnych około 500 tysięcy żołnierzy w niewoli i strata 344 dział.
• Bitwa gorlicka była przełomowym wydarzeniem na froncie austriacko-rosyjskim i złamała w znacznej mierze rosyjską inicjatywę zaczepną. Armia carska nigdy już nie zagroziła centrum monarchii austro-węgierskiej i nigdy nie zbliżyła się nawet do terenów Beskidu Niskiego.
• 
  
• Artykuł: 
• "Ziemia drżała w posadach, pociski armatnie, wyjąc, warcząc i jęcząc, darły powietrze, jakby ścigając się wzajem w szatańskim pędzie" - opisywał sytuację jeden z oficerów. Płk Franciszek Latinik, dowódca 100. Pułku Piechoty z Cieszyna, wchodzącego w skład 12. Dywizji Piechoty z Krakowa, obserwował teren, który miał zaatakować jego oddział: 
• "Pociski przerzynają powietrze z sykiem i szumem, skowytem i gwizdem, a wbiwszy się w pozycje przeciwnika, z piekielnym hukiem cisną w górę na kilka metrów ziemię, kamienie, belki, deski, karabiny i ciała ludzkie. Chmury gryzącego dymu zalegają coraz większą przestrzeń".
• Po czterech godzinach w wielu miejscach ogień ucichł, lecz kurz i dym nadal zasłaniały okolicę. Upadające pociski spowodowały liczne pożary w Gorlicach. 
• W ogniu stanęła rafineria i zbiorniki ropy na przedmieściach. Jeden ze świadków opisywał, że miasto wyglądało jak przedsionek piekła.
• 
  
• [wcześniej: ] Gdy w marcu podjęto próbę przebicia się do oblężonej twierdzy w Przemyślu, przedmieścia Gorlic znów stały się areną walk. Tamta akcja nie powiodła się, twierdza w Przemyślu upadła, a do niewoli w głąb Rosji pomaszerowało ponad 100 tys. żołnierzy. (...)
• Ostatecznie Falkenhayn doszedł do wniosku, że zwycięstwo na wschodzie pozwoli zluzować operujące tam niemieckie dywizje i przerzucić je na zachód. Ponadto mogłoby ono zniechęcić Rumunię i Włochy do angażowania się po stronie ententy. W takich okolicznościach, w kwietniu 1915 r. z zachodu przerzucono osiem niemieckich dywizji. Dowódcą planowanej operacji miał zostać Niemiec, gen. August von Mackensen - weteran walk pod Tannenbergiem (Stębark, wieś w woj. warmińsko-mazurskim, w gminie Grunwald) i w Polsce centralnej.  (...)
• Cesarskie sojusznicze oddziały miały też przewagę liczebną - w Galicji 360 tys. na 220 tys. żołnierzy rosyjskich, a pod Gorlicami - 220 tys. na 60-80 tys. Ponadto przewyższały wroga siłą artylerii. Niemcy zadbali także o pozory. Dla zmylenia przeciwnika zaatakowali pod Skierniewicami i w Kurlandii,  (...)
• W noc poprzedzającą atak na froncie wschodnim, działające w tajemnicy grupy saperów poprzecinały rosyjskie zasieki, a jednostki szturmowe zbliżały się skrycie ku wrogim okopom. 
• Rano na carskie pozycje spadło 700 tys. pocisków, zaś po czterech godzinach żołnierze ruszyli do szturmu. Choć pokaz siły ognia zrobił na Rosjanach wrażenie i zadał im duże straty, to jednak przeniesienie ognia dalej spowodowało, że rosyjscy żołnierze, którzy przeżyli zmasowany ostrzał, obsadzili błyskawicznie opuszczone wcześniej stanowiska w okopach i karabinami maszynowymi poczęli siać spustoszenie wśród atakujących.
• Wyjątkiem było strategiczne wzgórze Pustki na północ od Gorlic, które atakowały polskie pułki 12. Dywizji  (...). 
• Artylerią dowodził tam płk Tadeusz Jordan-Rozwadowski, który jako jeden z pierwszych w tej wojnie zastosował nową metodę prowadzenia ognia, którą Niemcy nazwali później Feuerwalze - walcem ogniowym. W momencie szturmu pułkownik nie przerwał ostrzału, lecz przenosił go stopniowo przed atakujących piechurów, co nie dawało ukrytemu nieprzyjacielowi czasu na ponowne obsadzenie stanowisk bojowych.
• Ogień kroczący przed żołnierzami pozwolił Polakom w pięć minut zająć pierwszą linię okopów u stóp wzniesienia, a nim upłynęła godzina - całe wzgórze Pustki, dominujące nad wsią Wola Łużniańska. Sukces był tak błyskawiczny i niespodziewany, że  (...)
• Tymczasem zwycięzcy krakowianie wsparli jeszcze atakujących po sąsiedzku Niemców i Węgrów. Ogień dział okazał się tak celny, iż dowódca 12. Dywizji raportował po bitwie co następuje: "Jeńców wzięto zaledwie 1700 (…), gdyż wszystko prawie legło w okopach zabite. (…) Okopy to kupa gruzów, kryjąca tysiące trupów".
• Walki trzeba było stoczyć także o same Gorlice, a zwłaszcza o umocnione cmentarze. 
• Po ostrzale z ciężkiej artylerii cała okolica przypominała morze "ruin byłego miasta, które od 500 lat zwało się Gorlicami" - zapisał przerażony widokiem burmistrz ks. Bronisław Świeykowski. 
• Dowodzący całą operacją gen. Mackensen, wizytujący później zrujnowane miasto, dodał: "Prawie żaden dom nie nadawał się do mieszkania. (...) W całej miejscowości nie widziałem bodaj tuzina całych szyb". 
• Mimo ogromnych zniszczeń mieszkańcy z radością witali pierwszy patrol Bawarczyków, który o godz. 15.30 pojawił się na gorlickim Rynku. "Chlebem i solą tych trzech witając bohaterów składam im w najserdeczniejszych słowach podziękowanie za ocalenie nas z niewoli i niedoli. (…) 
• Okrzyki "es lebe hoch!" [Niech żyją!] i "hura" zabrzmiały w całym Rynku, który zalegli prawie w komplecie wszyscy ówcześni mieszkańcy Gorlic" - wspominał koniec 126-dniowej rosyjskiej okupacji ks. Świeykowski.
• (...)
• Dla Galicji smutnym następstwem austriacko-niemieckiego zwycięstwa było surowe karanie licznych domniemanych i nielicznych prawdziwych zdrajców wśród ludności cywilnej. 
• W krwawych walkach z maja 1915 r. brali udział Polacy. Walcząc ramię w ramię w sprzymierzonych dywizjach austriackich i niemieckich, ale także bijąc się bratobójczo z polskimi poborowymi w rosyjskich oddziałach. 
• Dla wszystkich poległych Oddział Grobów Wojennych Komendantury Wojennej w Krakowie utworzył 378 niepowtarzalnych cmentarzy wojennych, na których pochowano obok siebie 60 tys. dawnych przeciwników z obu stron frontu w Galicji, reprezentujących armie trzech cesarzy, kilka wyznań i kilkanaście narodowości. 
• Po bitwie pod Gorlicami Rosjanie już nie zagrozili Galicji. Wojna trwała jednak nadal:.
• tekst i zdjęcia za: dziennikpolski24.pl/nasza-historia-100-lat-temu-pod-gorlicami-rozgorzala-jedna-z-najwiekszych-bitew-i-wojny-swiatowej/ar/3844323

• W rezultacie Kampanii Gorlickiej, front przesunął się o ok. 300 km
• trzy miesiące później, pod koniec sierpnia 1915 r. wyzwolona została Warszawa, 
• wcześniej Niemcy zdobyli szereg twierdz Rosyjskich, m.in. Ossów i Modlin
• 
  
• Walka o twierdzę Modlin
• „Kajzer wręcza Żelazny Krzyż bohaterom Nowogeorgiewska” Ernsta Zimmera, ok. 1915.
• 20 sierpnia 1915 roku, zakończyło się oblężenie Nowogeorgiewska, gdy rosyjski garnizon liczący 90 000 żołnierzy poddał się Niemcom.
• Twierdza Nowogeorgiewsk, dziś znana jako Modlin, to twierdza położona 50 km na północ od Warszawy, we współczesnej Polsce, pod rosyjską kontrolą przed i podczas I wojny światowej.
• Położony u zbiegu Narwi i Wisły fort stanowił poważną przeszkodę dla każdego najeźdźcy próbującego przekroczyć te rzeki, dlatego w 1912 roku Rosjanie rozbudowali i zmodernizowali Nowogeorgiewsk.
• 5 sierpnia 1915 roku, podczas niemieckiej ofensywy na Narew, zdobyto rosyjską stolicę Polski, Warszawę, zmuszając Rosjan do gwałtownego odwrotu na wschód.
• Jednak garnizon składający się z około 90 000 żołnierzy rosyjskich pod dowództwem generała Bobyra pozostał w tyle, aby bronić Twierdzy Nowogeorgiewsk, która była symbolem rosyjskiego panowania w Polsce. Oprócz wartości garnizonowej i symbolicznej, w twierdzy znajdowało się 1600 dział artyleryjskich i 1 milion pocisków, których Rosjanie starali się zapobiec utracie.
• Do 10 sierpnia 1915 r. Twierdza Nowogeorgiewsk została całkowicie otoczona przez wojska niemieckie. Pod dowództwem generała von Beselera, który wcześniej wyróżnił się w oblężeniu podczas oblężenia Antwerpii w 1914 r., około 80 000 niemieckich żołnierzy i artylerzystów rozpoczęło oblężenie Nowogeorgiewska.
• W dniach 13–16 sierpnia 24 niemieckie bataliony piechoty zaatakowały Nowogeorgiewsk i stopniowo zdobywały fort. Rosjanie przeprowadzili z fortu kilka kontrataków, ale nie udało im się przełamać oblężenia.
• 17 sierpnia rosyjski generał Bobyr uznał nieuchronną porażkę i nakazał zniszczenie całego zaopatrzenia, rozstrzelanie koni, zatopienie dział i pocisków artyleryjskich w Narwi oraz zburzenie mostów na niej.
• Do 19 sierpnia Rosjanie zostali zmuszeni do powrotu do wewnętrznej obrony twierdzy, a 20 sierpnia o godzinie 4 rano garnizon rosyjski poddał siebie i Twierdzę Nowogeorgiewsk". 
• 
  
• 25 maja 1915 roku zakończyła się druga bitwa pod Ypres. Pola Flandrii pochłonęły życie ponad pół miliona żołnierzy. To w tej batalii po raz pierwszy na froncie zachodnim Wielkiej Wojny użyto broni chemicznej. (...) 
• Po strategicznej przegranej Niemców pod Marną w 1914 roku, nie mogli oni liczyć na szybkie zdobycie Paryża. Ich celem stały się francuskie porty nad Kanałem La Manche. Wojska aliantów stawiły opór. Rozpoczęła się długa, pozycyjna batalia, która przeszła do historii jako bitwa pod Ypres.
• 
  
• Gazy bojowe
• Zachód: Ypres 
• "Impas trwał, żołnierze wykrwawiali się w okopach. Dowództwo niemieckie uznało, że należy przełamać linie wroga i zainicjowało w 1915 ofensywę. To wówczas Niemcy wsparli swój atak, pierwszym na froncie zachodnim, użyciem gazu bojowego - chloru. Dla wojsk angielskich i francuskich atak chemiczny był szokiem: zupełny brak przygotowania na taki rodzaj broni spowodował, że trująca mgła zebrała krwawe żniwo.
• 
  
• Wschód Bolimów 1915 
• W styczniu 1915 r. naczelne dowództwo niemieckie postanowiło przeprowadzić atak chemiczny, 
• Natarcie rozpoczęto 31 stycznia 1915 r. po trzygodzinnym przygotowaniu artyleryjskim ze strony około 100 baterii (z czego 40 ciężkich). W słoneczny mroźny poranek do ataku ruszyła piechota. Wbrew oczekiwaniom natknęła się jednak na silny ogień nieprzyjaciela.
• Okazało się, że ostrzał chemiczny z wykorzystaniem 18 tys. pocisków gazowych kalibru 150 mm nie przyniósł spodziewanych skutków. Bromek ksylitu (zwany ksylenem- C8H9Br), który wypełniał pociski w niskich temperaturach nie rozprężał się własciwie, a poza tym pociski nim wypełnione grzęzły w głębokim śniegu. 
• (...)
•  31 maja o godz. 2.45 wypuszczono chlor z 12 tys. butli. Jednak już po półgodzinie dowództwo XVII korpusu zameldowało, że tym razem gaz zbyt szybko przeleciał nad stanowiskami Rosjan, a oddziały szturmowe napotkały silny ogień nieprzyjaciela i domagały się udzielenia im wsparcia artyleryjskiego. Wobec takiego obrotu spraw Leopold ze swej kwatery pod Bolimowem rozkazał wstrzymać natarcie. Jak się okazało, stężenie gazu rozrzedziło się nadmiernie z powodu zbyt silnego wiatru oraz długotrwałego procesu wypuszczania go z butli. Według relacji wziętych później jeńców, straty Rosjan wyniosły 1 200 zabitych i 3 100 rannych. Gazem zatruło się także 56 Niemców.
• 
  
• Mimo trudności udało się osiągnąć lokalny sukces. XVII korpus nacierający na szerokości 6 km wdarł się w pozycje rosyjskie na głębokość 2 km. Wzięto przy tym 1 660 jeńców, osiem dział i 9 karabinów maszynowych. Straty własne wyniosły 1 100 ludzi, z czego 350 padło ofiarą gazu.
• 
  
• Po tym jak 28 czerwca odwołano kolejne natarcie, naczelny dowódca frontu wschodniego gen. Paul von Hindenburg postanowił ostatecznie poniechać planów frontalnego uderzenia 9. Armii w kierunku nieodległej Warszawy. Formacja ta miała odtąd pasywnie oczekiwać na wyniki koncentrycznego natarcia prowadzonego z rejonów leżących na wschód od Wisły, czyli z Przasnysza oraz Przemyśla. Z tego powodu z jej składu sukcesywnie wyłączano poszczególne korpusy, kierując je na inne odcinki frontu.
• 
  
• Sukcesy tych działań zaczepnych – przeprowadzonych bez użycia broni gazowej – skłoniły Rosjan do podjęcia decyzji o ewakuacji Królestwa Polskiego. W związku z tym z 16 na 17 lipca jednostki rosyjskie pod osłoną nocy opuściły pozycje nad Bzurą i Rawką. Rankiem 17 lipca Niemcy przystąpili do natychmiastowego pościgu i jeszcze tego dnia doszli do drugiej linii pozycji rosyjskich pod Warszawą, które rozciągały się między Grójcem a Błoniem. Pod ich osłoną trwała gorączkowa ewakuacja miasta. Po jej zakończeniu Rosjanie opuścili i tę rubież. Rankiem 5 sierpnia pododdziały 9. Armii od zachodu wkroczyły do Warszawy.
• 
  
• Z pamiętników rosyjskiego generała polskiego pochodzenia Eugeniusza de Henning-Michaelisa:
• Siedząc w okopie, usłyszałem jakgdyby ktoś wypuszczał parę z kotła, a po chwili ukazały się od strony przeciwnika kłęby gęstego dymu, dym ten gęstniał stopniowo, wznosił się w górę, formując długi wał wysokości kilku metrów, koloru żółtawo-brudnego; lekki wiatr wiał ku nam i nasuwał z wolna ścianę tumanu; przegrodziła mu jednak drogę niska, mokra łączka, zatrzymał się na niej, kołysząc, a u góry wykwitły jakby drzewa o fantastycznych kształtach. Zjawisko trwało to z pół godziny i stopniowo rozwiało się w powietrzu. Do nas dochodził tylko lekki zapach gazu; patrzyliśmy na to bezradnie, gdyż nie mieliśmy jeszcze masek, kazałem tylko wszystkim mieć w pogotowiu namoczone wodą szmatki, dla zawiązania ust i nosa.
• Relacje ludności z okolic Bolimowa na temat użycia broni chemicznej podczas pierwszej wojny światowej, zebrane w latach 70. XX wieku (ze zbiorów Jakuba Wojewody)
• W czasie pierwszej wojny światowej to był tu stały front. Trwał dziewięć miesięcy. I tutaj na tym terenie Niemcy po raz pierwszy puścili gaz chlor. Ustawione były butle w okopach i za pomyślnym wiatrem ten gaz ciągnął. I tutaj wytruto masę żołnierzy rosyjskich, ale powiedziałbym, że nie rosyjskich, bo w większości byli to Polacy tak po stronie Niemców, jak i po stronie Rosji.
• Żołnierzy zatrutych to widziałem jak … jeden przy drugim. Ratowaliśmy ich. Jak który jeszcze mógł to krzyczał RATUNKU! Jak nie mógł, a tylko oddychał, aż z krwią, taki już się nie wyleczył. Dopóki trwał front to zakopywaliśmy ich tam gdzie kto leżał.
• Jak Wola Miedniewiecka, to tam gdzie zakręt gdzie tam teraz krzyż stoi, to tam zwozili tych zagazowanych. Ci co byli na pierwszej linii mówili, że gaz przeszedł nad nimi górą, dopiero zaczął truć drugą i trzecią linię.
• „(Słowa mówione poprzez łzy). To był istny koniec świata. Leżało to wszystko na ulicach. Zwały ludzi. Rozpacz brała człowieka na widok tych nieszczęśników. Ci co konali rwali na sobie mundury. Młodzi chłopcy. Za co to? Za co ta wojna?
• To był maj. Koło żydowskiego Kircholm w Wiskitkach rów wykopali. Porozbierali ich z tych szyneli. Pop ruski świecił, odmawiał. Jedną warstwę walili głowami, drugą- nogami; to takich warstw był chyba ze cztery.
• Później powtórnie Niemcy użyli gazu, ale wiatr się odwrócił. Cała pierwsza linia była wytruta żołnierzy niemieckich. Wyglądali jak murzyni, czarni, na ustach różowa piana. Wokół tego stawiku na trawie, tak tych Niemców leżało martwych.
• https://dzieje.pl/artykulyhistoryczne/gaz-pod-bolimowem
• 
  
• 
  
• 
  
• Atak umarłych - gazy bojowe mordują 90% Rosjan
• – 6 sierpnia 1915 roku podczas obrony twierdzy Osowiec w Królestwie Polskim na froncie wschodnim I wojny światowej.
• lokalna potyczka, w rezultacie której załamała się cała niemiecka ofensywa na kierunku Osowca; kontratak kompanii rosyjskiego Ziemlianskiego Pułku Piechoty 
• Grupa ok. 100 rosyjskich żołnierzy przeżyła (poległo ok. 900) niemiecki atak gazowy i ostatkiem sił ruszyła do kontrnatarcia przeciw siłom niemickim liczącym kilka tysięcy żołnierzy, 
•  panika w szeregach wroga, który porzucił szturm i w nieładzie wrócił na pozycje wyjściowe. 
• Zdarzenie to stało się symbolem męstwa i niezłomności rosyjskiego żołnierza, który zawsze walczy do końca.
• Władysław Strzemiński (1893 w Mińsku, zm. w Łodzi) 
• Podczas I wojny światowej w randze podporucznika służył jako saper w Twierdzy Osowiec i był jednym z nielicznych, którzy przeżyli tzw. atak umarłych,
• polski malarz, teoretyk sztuki, publicysta, pedagog z kręgu konstruktywizmu. Pionier konstruktywistycznej awangardy lat 20. i 30. XX wieku; twórca teorii unizmu.
• W 1914 ukończył Wojskową Szkołę Inżynierii Lądowej.  
• Walczył na Białorusi, gdzie w maju 1916 został ciężko ranny 
• stracił rękę i nogę oraz wzrok w jednym oku
• Za zasługi na polu walki otrzymał Order Świętego Jerzego IV klasy i Order Świętego Stanisława III klasy.
• Jego żoną była Katarzyna Kobro (1898-1951) – niedoceniana wybitna polska rzeźbiarka awangardowa 
• była pochodzenia niemiecko-rosyjskiego
• poznał ją w 1917 rok jako studentkę moskiewskiej Szkoły Malarstwa, Rzeźby i Architektury.
• artysta i jego żona przyjaźnili się z Julianem Przybosiem,
• jest bohaterem filmu "Powidoki" - 
• Ostatni film Andrzeja Wajdy, 
• gra go Bogusław Linda
• film ukazuje dramat artysty, zwalczanego przez władze komunistyczne, promujące sztukę socrealizmu i „ważne zadania społeczne” wyznaczane sztuce przez partię.

d

"Pod Modlinem" ;   "Powidoki" - Ostatni film Andrzeja Wajdy, Jego bohaterem jest Władysław Strzemiński (Bogusław Linda), artysta, który nie poddał się socrealizmowi i doświadczył dramatycznych skutków swoich wyborów. Zdjęcia: Paweł Edelman; 

ss
 

Ossowiec 1915: Od ok. 5 do 10 minuty

ss

5 3. Pochód czerwonej zarazy? Rewolucje w Rosji

 

Koniec Alexandra II / 1881 Golden Kamuy/AMV Sabaton - Dead Soldier's Waltz

https://www.youtube.com/watch?v=VMWMq4AEyjU&ab_channel=CST1512

https://www.youtube.com/watch?v=ec4J363Eltw&ab_channel=KLASSIKSCENES

s

• Ignacy Hryniewiecki ps. „Kotek” (1855-1881) – polski konspirator i rewolucjonista, działacz terrorystycznej organizacji Narodnaja Wola, zabójca cara Aleksandra II. Żył 26 lat.
• Urodził się w polskiej rodzinie szlacheckiej w pobliżu Bobrujska. Absolwent Szkoły Realnej w Białymstoku, student matematyki w Petersburgu. Współzałożyciel konspiracyjnego pisemka Gazeta Robotnicza.
• 13 marca 1881 r. (według starego datowania 1 marca) w Sankt Petersburgu rzucił bombę w powóz cara Aleksandra II, od której zginął zarówno on, jak i monarcha. 
• Śmierć imperatora przekreśliła plany wprowadzenia w Imperium Rosyjskim nowoczesnego państwa konstytucyjnego z bardzo ograniczonym, ale jednak udziałem ludu we władzy. 
• Tron po Aleksandrze II przejął jego syn Aleksander III (1881-1894), który powrócił do polityki despotyzmu, cofając część reform demokratycznych ojca.
• Został sportretowany w powieści Stanisława Brzozowskiego Płomienie.
• W mandze Golden Kamuy wspomniany zostaje zamach na Aleksandra II, jednak autor zastąpił Hryniewieckiego własnymi postaciami (Wilk i Kiroranke).
• 
  
• Rewolucja 1905 roku i jej bohaterowie: cywile i marynarze
• propaganda: film Pancernik Potemkin (1925)  
• scena na schodach bulwaru Odessy 
• jedna z najważniejszych scen w historii kina, 
• wyreżyserowana przez Sergeja Eisensteina.
• bunt na pancerniku „Potiomkin"
• był największym i najnowocześniejszym okrętem rosyjskiej Floty Czarnomorskiej. 
• Załogę stanowiło ponad 800 marynarzy.
• W czerwcu 1905. Marynarze odmawiają jedzenia zgniłego mięsa i opanowują rosyjski okręt . Ich wystąpienie przechodzi do historii.
• Odmowa zjedzenia zupy doprowadziła do buntu, przejęcia broni i zabicia 6 oficerów na czele z kapitanem. 
• "Na okręcie podniesiono czerwoną flagę i skierowano się do ogarniętej rewolucyjnym wrzeniem Odessy. Tam załoga wspierała buntujących się mieszkańców, a nawet na krótko otworzyła ogień do budynków zajętych przez dowództwo wojsk tłumiących wystąpienia.
• Następnie okręt wyszedł w morze. Za nim ruszył pościg, ale marynarze z innych statków odmówili zatopienia zbuntowanego statku; Ostatecznie zacumował on w neutralnej Rumunii.
• Bunt na „Potiomkinie” został potem wykorzystany przez radziecką propagandę, która zafałszowała jego przebieg, twierdząc że wystąpienie marynarzy było motywowane ich proletariacką świadomością rewolucyjną. 
• Ku czci potiomkinowców stawiano pomniki, pisano wiersze i prace naukowe, a Sergiusz Eisenstein nakręcił w 1925 r. film - arcydzieło kinematografii.
• oparto na: https://dziennikpolski24.pl/bunt-na-okrecie/ar/12215333
• 
  

h

 

Amatorskie, ale super: Car na wojnę; Duma rozwiązana; wziąłem odpowiedzialność na siebie i żonę; premier ucieka, przejęcie władzy

Genialne od 15 s. Peace, Land and Bread subbed. / Hung Nguyen

https://youtu.be/9_jkfTbC4gY?si=B6SerkV53QKLTU6j&t=1

https://youtu.be/KZbho6AsBOc?si=rd5VG1TWDKkNj75o&t=15

https://youtu.be/NAktTID_bzI?si=H7hcNn-W4xPZlTBM&t=3

hh

https://youtu.be/9SQ5cUJdt7k?si=Lkpouhmdqj2n3m7z&t=204
https://youtu.be/IrqZ93r7lzk?si=b1X0tJH5XiXrtwJ1&t=2

 

https://www.youtube.com/watch?v=U4bkXfPXM2s&ab_channel=Istv%C3%A1nNorbertSomosk%C5%91i

od 1 min 10 minut o rasputiniehttps://youtu.be/td_SavK6nV4?si=NHLsL-FbE_i2jljX&t=62

h

 

Film I: puścić od 0-0:30; 

przewinąć ok. 3 min, że urodził się 500 km od Moskwy w rodzinie szlachcica i żydówki (co starał ukryć Stalin); Włodzimierz Lenin= Władimir Iljicz Uljanow ur. 1870 w Symbirsku nad Wołgą, zm. 1924) – polityk, filozof marksistowski, organizator rewolucji październikowej, a następnie pierwszy przywódca Rosji Radzieckiej (1917–1924) i ZSRR (1922–1924). 

https://www.youtube.com/watch?v=ZoVSNWGUoHw&ab_channel=NationalGeographic

Film II: Od 1:20 do 18 min. https://youtu.be/0bH298peYrA?si=0B5K0R0QcdIOLGk6&t=80 

'1. Geneza rewolucji w Rosji
a. klęski militarne w I wojnie światowej – utrata zachodnich rejonów państwa – duże straty
b. pogorszenie się warunków życia robotników i chłopów – niedostateczne zaopatrzenie w żywność i opał oraz drożyzna
2. Wybuch  rewolucji lutowej
a. wybuch strajku w Zakładach Putiłowskich w Piotrogrodzie – 23 II 1917 r. (8 III 1917 r.)
b. część wojska poparła strajkujących
c. abdykacja cara Mikołaja II  – 2 III 1917 r. (15 III 1917 r.)
d. powstanie Rządu Tymczasowego
e. działalność Piotrogrodzkiej Rady Delegatów Robotniczych i Żołnierskich (PRRiŻ)
2. Okres dwuwładz w Rosji
a. działalność Piotrogrodzkiej Rady Robotników i Żołnierzy (PRRiŻ)
– do Piotrogrodu przybył Włodzimierz Uljaow Lenin
– Lenin ogłosił tzw. tezy kwietniowe – program obalenia Rządu Tymczasowego jako rządu burżuazyjnego i zastąpienia go rządami Rad Delegatów Robotniczych i Żołnierskich
b. działalność Rządu Tymczasowego
– rząd wprowadził ograniczone reformy
– wbrew nadziejom społeczeństwa nie zakończył udziału w I wojnie światowej
– zakończona porażką ofensywa Kiereńskiego (1-19 lipca 1917 r.)
– 21 VII 1917 r. funkcję premiera Rządu Tymczasowego objął Aleksander Kiereński
3. Wybuch rewolucji październikowej
a. wzrost popularności bolszewików
b. opanowanie przez bolszewików strategicznych obiektów w Piotrogrodzie – 24/25 X 1917 r. (6/7 XI 1917 r.)
c. zajęcie przez bolszewików Pałacu Zimowego (siedziby Rządu Tymczasowego)
d.  powołanie  Rady Komisarzy Ludowych z Leninem na czele – rząd
e. przeprowadzenie wyborów do Zgromadzenia Konstytucyjnego (listopad 1917 r.) – przegrane przez bolszewików
4. Rządy bolszewików
a. podpisanie przez bolszewików traktatu pokojowego z Niemcami w Brześciu Litewskim – 3 III 1918 r.  – traktat brzeski oznaczał klęskę Rosji w wojnie z państwami centralnymi
b. bolszewicy rozwiązali Zgromadzenie Narodowe
c. wprowadzenie przez bolszewików terroru
– polegał na sprawowaniu władzy przez zastraszanie
– narzędziem terroru była Czeka – Komisja Nadzwyczajna do Walki z Kontrrewolucją i Sabotażem – na jej czele stał  Feliks Dzierżyński
d. wprowadzenie dyktatury proletariatu
3. Wojna domowa
a. Lew Trocki utworzył Armię Czerwoną
b. walki z armiami „białych” generałów:
– Antona Denikena
– Aleksandra Kołczaka
– Piotra Wrangla 
c. walki z wojskami interwencyjnymi'       

5. 5. Trzy orły. Na którego postawić? Którego odstrzelić?

Polacy podczas I wojny światowej

https://www.youtube.com/watch?v=WWaf-QfZnq8&ab_channel=wBrennej

• Da Bóg kiedyś zasiąść w Polsce wolnej (J. Lechoń / Sanach).
• "Da Bóg nam kiedyś zasiąść w Polsce wolnej, / Od żyta złotej, od lasów szumiącej, / Da Bóg, a przyjdzie dzień nieustający / Dla srebrnych pługów udręki mozolnej".
• Tak marzenie pokoleń Polaków opisał jako 19-stolatek Jan Lechoń w 1917 r. w wierszu: „Z cyklu Polonia Resurrecta”; „stało się ciałem” w rok później. 
• Lechoń należał do tych szczęśliwych, którzy na własne oczy widzieli kolejne wcielenie Rejtana w Józefie Piłsudskim
• w czasie wojny polsko-bolszewickiej Jan Lechoń bronił Polski piórem był zaangażowany do pracy w biurze prasowym Naczelnego Wodza, w myśl hasła że każdy broni Ojczyzny tak jak może najlepiej. 
• Lechoń c.d.: 
• właśc. Leszek Józef Serafinowicz herbu Pobóg (1899-1956) 
• poeta, prozaik, krytyk literacki i teatralny, współtwórca grupy poetyckiej Skamander, 
• Pochodził z rodzinny inteligenckiej o tatarskich (i ormiańskich?) korzeniach. 
• W wieku 15 lat wydaje drugi tomik poezji dedykowany Leopoldowi Staffowi (1914). Oba ukazały się pod pseudonimem Jan Lechoń.

https://koperlo.blogspot.com/2023/09/sci-wielka-wojna-heroiczna-dekada-1908.html

Legiony trailer 1 (ten do połowy ok, później muza amerykańska) i 2 : https://youtu.be/qFjZu2TS1LA?si=hwombe4vbnsNrsC2&t=50

https://youtu.be/CjPEKZbiKMo?si=rcWVJ9vvJXKxx1RS&t=3

Zadanko: Wypisz jak najwięcej ważnych informacji z dwóch poniższych filmów

 

0:30-4:30:wybuch wojny ;  do 14:00: koniec I wojny

(21:30-24: Śląsk Cieszyński): https://youtu.be/ezaRpM8aneI?si=2MVRNwof5yRImhcJ&t=30; 

w 5 minut o przebiegu I wojny i planach niepodległościowych Polaków- różne wizje Polski Dmowskiego i Piłsudskiego: https://youtu.be/M55hKTnUbKk?t=4

ff  

 

Strzelcy i Sokoły- Pojednanie, stan wojny, kieleckie

https://youtu.be/pw7Ec0P_3TU?si=jhv4VSSkaR6k9vwH&t=1

Grusza w Cisownicy, zakończenie i zdjecia: https://youtu.be/c3TvONfaiKY?si=RWlLa0yAb5nawsnn&t=20

 

Ilustracje wikipedia i https://www.youtube.com/watch?v=aAKzTVMfasM&ab_channel=IzbaPami%C4%99ciwSerocku

Od 2:50: I brygada - robi się ciekawie:

https://youtu.be/0_GcLXG6EB8?si=i3zCpimIuR66Jn4K&t=168

• Legiony to – żebracza nuta, / Legiony to – ofiarny stos, / Legiony to – żołnierska buta, / Legiony to – straceńców los.
• My, Pierwsza Brygada, / Strzelecka gromada, / Na stos Rzuciliśmy / swój życia los, / Na stos, na stos! 
• Nie chcemy już od was uznania, / Ni waszych mów, ni waszych łez, / Skończyły się dni kołatania / Do waszych dusz…was pies!
• 
  
• (...) gdy Hałaciński, po odmowie złożenia przysięgi, jako poddany austriacki wysłany został na front tyrolski. Tam, jak pisał: ...w południowym Tyrolu na nowym San Domingo, zapomniani czy na banicję skazani przez własne społeczeństwo, nie zrozumiani od początku, opuszczeni do końca, z uczuciem pustki, zawodu i szalonej goryczy w piersiach dzierżyliśmy sztandar niepodległości, sztandar walki (...).
• W liście otwartym autor przypominał również miejsce powstania utworu. W czasie przejazdu z miejscowości Spormagiore do Trattorii w wąwozie Roketa, koledzy nucili autorowi słynny „marsz nr 10” (niezbyt muzykalny Hałaciński nie mógł zapamiętać melodii) i wtedy ułożył pierwsze słowa: Legiony to żebracza nuta.
• W połowie grudnia 1917 r. (...) przy lampce wina po raz pierwszy zaśpiewał dwie zwrotki. Pisał o tym:

'1. Sprawa polska na początku wojny
a. Polacy podlegali obowiązkowej służbie wojskowej i walczyli w armiach wszystkich trzech państw zaborczych
b. działania w ramach orientacji proaustriackiej
– utworzenie Naczelnego Komitetu Narodowego
– utworzenie Legionów Polskich
Józef Piłsudski – dowódca I Brygady Legionów
Józef Haller –dowódca II Brygady Legionów
– utworzenie przez Józefa Piłsudskiego tajnej Polskiej Organizacji Wojskowej (POW)
c. działania w ramach orientacji prorosyjskiej
– utworzenie Komitetu Narodowego Polskiego – Roman Dmowski
– utworzenie Legionu Puławskiego (później przekształcił się w Brygadę Strzelców)

2. Udział w walkach Legionów Polskich
a. bitwa pod Rokitną – 13 VI 1915 r. (II Brygada Legionów Polskich – Józef Haller)
b. bitwa pod Kostiuchnówką – 4-6 VIII 1916 r. (I Brygada Legionów Polskich – Józef Piłsudski)
3. W wyniku klęsk militarnych w 1915 r. armia rosyjska wycofała się z Królestwa Polskiego
a. obszar Królestwa Polskiego został podzielony na dwie strefy okupacyjne: niemiecka i austro-węgierską
b. postawy Polaków wobec państw centralnych po zajęciu przez nie Królestwa Polskiego
– pasywiści – działacze narodowej demokracji przeciwni współpracy z państwami centralnym
– aktywiści – skupieni wokół Józefa Piłsudskiego i Polskiej Partii Socjalistycznej (PPS) zwolennicy dalszej współpracy z państwami centralnymi
c.  Akt 5 listopada – proklamacja dwóch cesarzy z 5 XI 1916 r., której celem było pozyskanie poparcia Polaków
– powołanie Tymczasowej Rady Stanu (namiastka polskiego rządu)
– tworzenie Polskiej Siły Zbrojnej (Polnische Wehrmacht) – do Polskiej Siły Zbrojnej zostały wcielone Legiony Polskie
d. kryzys przysięgowy – VII 1917 r.
– odmowa złożenia przysięgi na wierność cesarzom Niemiec i Austro-Węgier przez część żołnierzy polskich służących w Polskiej Sile Zbrojnej
– Józef Piłsudski i legioniści, którzy odmówili złożenia przysięgi, zostali uwięzieni
e. z pozostałych żołnierzy został utworzony pod dowództwem austriackim Polski Korpus Posiłkowy
f. powołanie Rady Regencyjnej  – IX 1917 r.
4.  Wojsko polskie we Francji
a. sformowanie kompanii tzw. bajończyków
b. utworzenie Komitetu Narodowego Polskiego w Paryżu (KNP)  – czołowymi działaczami KNP w Paryżu byli Roman Dmowski i Ignacy Jan Paderewski
c. pod politycznym zwierzchnictwem KNP została utworzona Armia Polska we Francji – tzw. Błękitna Armia lub Armia Hallera'

• Cieszyńscy legioniści itd.: 
• Wystawa on-line “Cieszyńscy legioniści”
• http://cieszyn1918.pl/teksty/legion-slaski/
• Legjonista Śląski. Jednodniówka wydana z okazji Obchodów 100-lecia Wymarszu Legionu Śląskiego, 2014
• Wystawa on-line „Cieszyńscy Żołnierze Niepodległości”, prezentująca 23 postacie zaangażowane w wydarzenia lat 1914-1920, jako polscy żołnierze, legioniści, itd. #fot

I. 1-5. Wojenne zaangażowanie cieszyniaków 

#krewwdań #rycerzespodczantorii #Polscenaratunek 

• to że CŚ byli rozmiłowani w oświecie i pracy organicznej nie znaczy, że nie przyczynili się walnie do odbudowy pańśtwa polskiego. Bowiem od roku 1863 po 1920, za każdym razem gdy Polacy byli zmuszeni zbrojnie próbować wybić sie na niepodległość Ślązacy cieszyńścy wsparli ich starania. 
• Młodzież cieszyńska, w liczbie ok. 500-1000 ochotników uczestniczyła przynajmniej 4-krotnie w wydarzeniach wielkiej polityki walcząc o niepodległość Reczypospolitej, tj.:1914-1918: 
• walcząc w legionach; 
• XI 1918: obalając rządy austryjackie i wstępując do Wojska Polskiego 
• walcząc 2 miesiące później (styczeń 1919) w wojnach: polsko-ukraińskiej i czechosłowacko-polskiej; 
• oraz w 1920, gdy Batalion Ochotniczy Ziemi Cieszyńskiej wyruszył na front polsko-bolszewicki.
• Postawa ruszających na ratunek Ojczyźnie ochotników, wyrażana w gotowości oddania za Polskę życia była widocznym sygnałem, narodowych przekonań znacznej części cieszyńskiego społeczeństwa

I. 2 

...1914, na front I wojny w mundurach Legionów Polskich wyruszyło przeszło 700 legionistów (ponad 600 znamy z nazwiska). Ich liczba była tak duża, że przewyższała liczbę ochotników z terenów Krakowa (i okolic). W tym samym roku Cieszyniacy an własny koszt uzbroili, umundurowali i wysłali na front zwarty oddział ok. 400 żołnierzy-ochotników, tzw. Legion Śląski, który (jako część 3 pułku II Brygady Legionów, tzw. Żelaznej Brygady) zapisał się jako jeden z najlepszych oddziałów legionowych, a tym samym jako jeden z najlepszych oddziałów wojskowych w całej I wojnie światowej. 

"We wrześniu 1914 roku z Cieszyna na front I wojny światowej w mundurach polskich legionistów wyruszyło blisko 400 ochotników, tworząc elitarny Legion Śląski, wyszkolony i wyposażony kosztem miejscowego społeczeństwa. Większość z nich znajdowała się zaledwie między 16 a 21 rokiem życia, łączna zaś liczba ponad 600 cieszyńskich legionistów ograniczona była tym, iż wszyscy niemal mężczyźni w wieku poborowym zostali już wcześniej powołani w szeregi armii austriackiej. Ogromna, jak na możliwości niewielkiego Śląska Cieszyńskiego, skala poparcia dla akcji legionowej oraz niezwykła ofiarność ze strony cieszyńskiego społeczeństwa, szczególnie zaś najmłodszej jego części, gotowej do największych poświęceń dla sprawy narodowej, stanowią świadectwo, które uznać można za jedną z najwspanialszych kart naszej lokalnej historii. 

A:

Legion Śląski. Idea walki orężnej o niepodległość Polski obecna była na Śląsku Cieszyńskim na długo przed wybuchem I wojny światowej. Działające na jego terenie organizacja strzelecka, Sokół, a także powstające już od 1912 r. drużyny harcerskie skupiały rzesze młodzieży gimnazjalnej i robotniczej, formując ich patriotyzm, rozbudzając ducha walki i przygotowując do służby polowej. Do 1914 r. organizacje te zdołały wyćwiczyć około tysiąca młodych mieszkańców Śląska Cieszyńskiego. Natychmiast po utworzeniu w dniu 16 sierpnia 1914 r. Legionów Polskich blisko stu członków Strzelca, skupiającego robotniczą młodzież z okolic Ostrawy i Bogumina, samodzielnie lub w grupach udało się do Krakowa, zaciągając się tam do 1. i 2. pułku piechoty. Pozostający na Śląsku Cieszyńskim członkowie Sokoła i drużyn skautowych znaleźli się tymczasem pod skrzydłami utworzonej 23 sierpnia 1914 r. Sekcji Śląskiej Naczelnego Komitetu Narodowego, stanowiącej międzypartyjną reprezentację cieszyńskich Polaków. Z jej inicjatywy jeszcze w sierpniu 1914 r. w Cieszynie przystąpiono do formowania oddziału, z czasem nazwanego Legionem Śląskim, który, wstępując jako zwarta formacja do Legionów Polskich, stać miał się – według słów jednego z głównych organizatorów oddziału, nauczyciela i poety Jana Łyska – „widoczną, realną ofiarą krwi, którą Śląsk składa Polsce”. W szybkim tempie szeregi Legionu Śląskiego, na którego czele stanął Hieronim Przepiliński, kierownik szkoły wydziałowej w Cieszynie i komendant organizacji sokolskich na Śląsku Cieszyńskim, rozrosły się do ponad 400 ochotników, wśród których najliczniej reprezentowani byli młodzi górnicy i metalowcy z Zagłębia Kawińskiego i Ostrawskiego, Dziedzic oraz Trzyńca,  a ponadto rzemieślnicy, uczniowie i studenci, nauczyciele, kupcy i urzędnicy. Nie zabrakło także synów chłopskich oraz górali z okolic Istebnej i Jabłonkowa.

B:

Wyekwipowany ze składek mieszkańców Śląska Cieszyńskiego, obozujący w cieszyńskim Parku Sikory Legion Śląski po miesiącu intensywnych ćwiczeń 21 września 1914 r. zaprezentował się licznie przybyłym z tej okazji na cieszyński rynek mieszkańcom miasta i regionu, a po uroczystym pożegnaniu udał się na dworzec, skąd odprawiony został do Mszany Dolnej, gdzie po kilku reorganizacjach zrąb oddziału włączony został – jako 2. kompania, nazywana „śląską” – do 1. batalionu 3. pułku piechoty II Brygady Legionów Polskich. Odtąd też miał brać udział we wszystkich działaniach wojennych prowadzonych przez macierzysty pułk. Szlak bojowy kompanii śląskiej wiódł z Węgier przez Karpaty, gdzie cieszyńscy ochotnicy uczestniczyli w krwawych walkach pod Nadwórną, Fitkowem, Mołotkowem i w obronie Przełęczy Pantyrskiej, następnie  na Bukowinę i pola bitew pod Łużanami, Witelówką, Rokitną i Rarańczą, skąd oddział trafił ostatecznie na Wołyń, gdzie brał udział m.in. w ciężkich zmaganiach pod Kostiuchnówką. W tym czasie, w wyniku poniesionych strat, ale też w rezultacie otrzymywanych awansów i kolejnych reorganizacji, wywodzący się ze Śląska legioniści nie dominowali już liczebnie w 2. kompanii, ale rozproszeni byli w wielu jednostkach I i II Brygady. Zważywszy, iż do różnorodnych oddziałów trafili także cieszyńscy ochotnicy, którzy już w sierpniu 1914 r. samodzielnie zgłosili swój akces do Legionów, stwierdzić wypada, iż cieszyńskich Ślązaków w 1916 r. spotkać można było niemal we wszystkich legionowych jednostkach. Według aktualnych szacunków łączna liczba legionistów wywodzących się ze Śląska Cieszyńskiego lub graniczących z nim terenów Moraw przekraczała 600. Spośród nich co najmniej 10 procent poległo, mając na sobie legionowy mundur, a łączne straty, obejmujące także zmarłych z chorób, rannych, wziętych do niewoli i zaginionych, wyniosły ponad jedną trzecią.

C

Poparcie, z jakim na Śląsku Cieszyńskim spotkała się idea uformowania Legionów Polskich dowiodło, iż trwający od ponad półwiecza proces formowania się nowoczesnego narodu polskiego w śląskiej dzielnicy dobiegł końca. W chwili, gdy wkraczających na obszar Królestwa Kongresowego żołnierzy Kompanii Kadrowej witał trzask zamykanych okiennic, cieszyńscy Ślązacy zademonstrowali, że stanowią dojrzałą i w pełni świadomą cząstkę narodu polskiego, gotową ponieść najwyższą ofiarę na rzecz wolności, całości i niepodległości Rzeczpospolitej. Przyjąwszy za swoją ideę orężnej walki o wyzwolenie Ojczyzny, na polach Mołotkowa i Rafajłowej, nad Prutem i pod Kostiuchnówką wzięli w imieniu Śląska krwawe zaślubiny z Polską.

Niestety, mimo upływu 100 lat od sformowania Legionów Polskich, losy znacznej części ich śląskich żołnierzy pozostają nierozpoznane. Co więcej, wielu z nich jest dotąd nieznanych nawet z imienia i nazwiska. W ten sposób „ofiara krwi”, którą – według słów poległego jesienią 1915 r. pod Kostiuchnówką Jana Łyska – cieszyńscy Ślązacy złożyli Polsce, nie stała się trwałym elementem świadomości historycznej mieszkańców naszego kraju i regionu.- źródło: https://kc-cieszyn.pl/obchody-100-lecia-wymarszu-legionu-slaskiego/" 

Grajewski wojciech - Fragment pracy doktorskiej

poszukiwana scena rozmowy: Grzegorz Małecki- Złotnicki

Rokitna I-II: https://youtu.be/622zDkLCYJI?si=28sC3pU_DYmia_-s&t=4
https://youtu.be/AOeC1CqPpmA?si=Pwvgt_tN-_-ajvjE

30 lipca 1914 r. (dwa dni po wypowiedzeniu przez Wiedeń wojny Serbii), Piłsudski jako komendant tych organizacji wystąpił o zgodę na mobilizację polskich oddziałów i wysłanie ich na akcję dywersyjną przeciwko Rosji.

• Szarża pod Rokitną 
• szarża szwadronu kawalerii 2. Brygady Legionów Polskich, walczącego po stronie armii austro-węgierskiej. 
• Miało miejsce 13 czerwca 1915 roku w pobliżu wsi Rokytne, będącej wówczas częścią Guberni Besarabii (Imperium Rosyjskie). 
• Polski szwadron składający się z 70 ułanów pod dowództwem rotmistrza Zbigniewa Dunina-Wasowicza zaatakował pozycje Cesarskiej Armii Rosyjskiej. 
• Bitwa zakończyła się pyrrusowym zwycięstwem Polski: 
• na 70 żołnierzy Polacy stracili większość, tj. 17 żołnierzy i 23 zostało rannych. 
• Legiony – polski film wojenny z 2019 roku w reżyserii D. Gajewskiego,
• Bitwa pod Kostiuchnówką 
• trwała trzy dni (4–6 lipca 1916, a więc rozpoczęła się dokładnie 140 lat po deklaracji niepodległości USA)
• rozegrała się na Wołyniu, 
• mimo ogromnych strat (łącznie jednej trzeciej zabitych i rannych, nawet 75 % w niektórych jednostkach), udało się im wyhamować niezykle potężne natarcie w ramach ofensywy Brusiłowa, ratując austryjacki front, pomimo panicznej ucieczki wojsk węgierskich na prawym skrzydle 
• Polacy wytrzymali:
• kilkakrotnie ponawiany atak trzykrotnie większych sił (cztery pułki piechoty). 5500 osaczonych żołnierzy wytrzymało napór 13 000 Rosjan, 
• niespotykane na froncie wschodnim, trwające 12 godzin bombardowanie ok. 200 ciężkich dział i moździerzy,

 

6 października 1917 r. W okolicach Nancy Józef Haller przysięga na sztandar Pułku Strzelców Pieszych. Armię Polską we Francji od koloru munduru zwano Błękitną. 

Bękitna Armia powstała we Francji w czerwcu 1917 r., 

inicjatywa wyszła od Romana Dmowskiego oraz kierowanego przez niego Komitetu Narodowego Polskiego.
W wojnie z Niemcami walczyły
1. Pułk Strzelców w Szampanii (od lipca 1918 r.)
1. Dywizja Strzelców w Wogezach (od połowy października 1918 r.) biła się Polskich.
pół roku po zakończeniu wojny Błękitna Armia przyjechała do Polski
- miała pięć dywizji i liczyła ok. 68 tys. żołnierzy. 

W kwietniu 1919 r. W armiach państw zaborczych służyło do 3,4 mln Polaków. 

• Około 1,4 mln w armii austriackiej, 
• 1,2 mln w rosyjskiej, a
• 800 tys. w niemieckiej. 

Ponad pół miliona poległo.

Od 1910 r. w zaborze austriackim działał Związku Walki Czynnej stworzony przez Piłsudskiego za zgodą władz strzeleckie organizacje paramilitarne, m.in. 

• lwowski Związek Strzelecki , 
• krakowski Strzelec ,
• Polskie Drużyny Strzeleckie . 

 

Legiony - Battle of Kostiuchnówka: July 4–6, 1916 [1]

https://youtu.be/-1LZ1flbhBw?si=2ZWEYck0NE0CvMe9&t=5

https://youtu.be/zxh5srCz8Y4?si=RnjCnyzlPKyF9GXz&t=2

• "Najbardziej krwawy bój Legionów Polskich rozpoczął się 4 lipca 1916 roku. Tamtego dnia ruszyła rosyjska ofensywa. Od wczesnego rana pozycje legionowe pod wołyńską wsią Kostiuchnówka, zostały zasypane lawiną pocisków artyleryjskich.
• Nigdy wcześniej legioniści nie przeżyli takiego zmasowanego i długotrwałego ostrzału. Gdy się skończył, ruszyła fala rosyjskiej piechoty. Zagrożony okrążeniem batalion 5. pułku piechoty Legionów musiał się wycofać kładkami przerzuconymi przez bagna. Dowódca batalionu 5. pułku, kpt. Stanisław Sław-Zwierzyński, by utorować odwrót oddziału, sformował tyralierę z kilku oficerów i kilkunastu, może kilkudziesięciu żołnierzy i rzucił ją do desperackiego boju. Poległ w kontrataku, podczas którego legioniści i żołnierze rosyjscy walczyli na bagnety i kolby.
• Reduta Piłsudskiego
• Na pierwszej linii frontu broniła się Reduta Piłsudskiego. Komendant wybrał się do niej, jeszcze podczas ostrzału, chcąc wzmocnić morale obrońców. Otoczenie dowódcy I Brygady było przerażone tym, że naraża się on na ogromne niebezpieczeństwo. Ale gdy Piłsudski dotarł do reduty swego imienia, nawałnica ogniowa skończyła się. Pod Kostiuchnówką odznaczył się wybitnie niespełna dwudziestoletni por. Leopold Lis-Kula, jeden z najwyżej cenionych przez Piłsudskiego oficerów. Lis-Kula umiejętnie dowodząc kompanią, umożliwił spokojny odwrót swego batalionu, a jak twierdzą niektórzy historycy uratował 7. pułk przed zagładą.
• 5 lipca przed świtem legioniści podjęli próbę kontrataku siłami dwóch batalionów, którymi dowodził mjr Tadeusz Wyrwa-Furgalski. Ponownie zaciekle walczono wręcz, ale przewaga liczebna Rosjan była miażdżąca. Kontratak nie powiódł się, a dwa legionowe bataliony praktycznie przestały istnieć. Rankiem tamtego dnia rosyjska ponowiła morderczy ostrzał, a po nim nastąpił kolejny atak rosyjskiej piechoty. Niewiele brakowało, by do niewoli dostał się ppłk Leon Berbecki, dowódca 5. Pułku piechoty Legionów, torujący sobie szablą drogę odwrotu. W efekcie dramatycznych dwudniowych walk, legioniści musieli wycofać się z zajmowanych pozycji. Odwrót następował zresztą nie tylko na ich odcinku.
• Rosjanom nie udało się zupełnie zniszczyć oddziałów legionowych. 6 lipca na Polaków szarżowało dziesięć szwadronów kawalerii. Zostały odparte ogniem manlicherów, karabinów maszynowych i artylerii legionowej. Jeden z legionistów wspominał, że był to widok godny pędzla Wojciecha Kossaka. Komenda Legionów zarządziła jednak dalszy odwrót. (...)
• Kilka dni po bitwie Piłsudski wydał rozkaz, w którym stwierdzał: „Pomimo krwawych i ciężkich ofiar, któreśmy złożyli, cofnęliśmy się z każdorazowej pozycji jedynie wtedy, gdyśmy byli prawie otoczeni: schodziliśmy zawsze ostatni z pola, przeciwstawiając wszędzie na naszym froncie opór przemocy”.
• Pod Kostiuchnówką poległo, zostało rannych i wziętych do niewoli około 2 tysięcy legionistów.
• Polacy to dobrzy żołnierze
• Niemcy– w przeciwieństwie do Austriaków – docenili wartość żołnierzy Legionów Polskich. A państwa centralne w 1916 r. szukały rezerw. Masowy udział Polaków w wojnie po ich stronie mógłby wzmocnić znacząco sytuację na froncie. Generał Ludendorff pisał, że Austriacy zawodzą, a Polacy są dobrymi żołnierzami. Postulował więc, by stworzyć Wielkie Księstwo Polskie, a następnie armię polską pod niemieckim dowództwem. Ludendorff uważał, że zwycięstwo warte jest zapłacenia takiej politycznej ceny. 5 listopada 1916 r. ukazał się manifest cesarzy Franciszka Józefa I i Wilhelma II zapowiadający powstanie Królestwa Polskiego. Oznaczało to umiędzynarodowienie sprawy polskiej. Choć Królestwo Polskie nie było suwerenne i zależało w pełni od państw centralnych, to jego utworzenie oznaczało budowę fundamentów polskiej państwowości. Autor: Tomasz Stańczyk https://muzeumpilsudskiblog.pl/kostiuchnowka-1916-odwrot-przez-bagna-i-powstrzymana-szarza/

 

Polska góra była ich redutą Kostiuchnówka 1916

https://www.youtube.com/watch?v=xq41TmOzwuo&ab_channel=TVPHistoria

Cieszyn : Legiony: od 30 s. przewinąć z pauzami; https://youtu.be/JVyWkOzhwrI?si=uC1RGyNzn2o9gdfK&t=34

 

Śmierć na wojnie: w cisownicy ginie Stanisław "Król" Kaszubski (Mirosław Baka)  https://youtu.be/TyRykahAVrg?si=ZlkJPsXbalDfq8Rt&t=3

Różne sceny "Józka" Dragged, fight, choked, get shot, treated & rescuing scene: https://youtu.be/QCgQ3gsBpu8?si=1HblquS_gR-iehdd

5. 6. Na łasce mocarstw?

Sprawa polska na arenie międzynarodowej

Przynajmniej 5 obietnic dla Polski i Polaków, zaborcy prześcigują się w nich, by zyskać poparcie Polaków, a za tym - darmowe mięso armatnie

przynajmniej 2 wielkie zawody związane z orientacją na Austrie  iNiemcy:

- (przełom 1916/1917) kryzys przysięgowy  i internowanie Piłsudskiego  i innych

- (po 3.3.1918) pokój brzeski , oddanie sojuszniczej, powstającej Ukrainie zamieszkanej przez Polaków Chełmszczyzny, uznane za 4. rozbiór Polski

rezultat:

 - coraz więcej Polaków popiera Entent, we Francji powstaje ogromna Błękitna Armia (przełom 1917/1918) 

1. W pierwszych miesiącach wojny sprawa polska była całkowicie pomijana
a. państwa zaborcze ograniczyły się do wydania odezw o wyłącznie propagandowym charakterze
b. sojusznicy państw zaborczych unikali drażnienia ich władz i nie podnosili kwestii przyszłości Polski
2. Państwa centralne wobec sprawy polskiej po zajęciu Królestwa Polskiego
a. w 1915 r. ziemie Królestwa Polskiego znalazły się pod okupacją niemiecką i austriacką
b. ogłoszenie przez gubernatorów niemieckiego i austriackiego Aktu 5 listopada (manifest dwóch cesarzy) – 5 XI 1916 r.
– zapowiadał utworzenie samodzielnego państwa polskiego z dziedzicznym monarchą i ustrojem konstytucyjnym
– nie precyzował jego granic
– przewidywał tworzenia wojska polskiego pod dowództwem niemieckim i austriackim
c. utworzenie Tymczasowej Rady Stanu – 14 I 1917 r. (została rozwiązana w VIII 1917 r.)
d. utworzenie Rady Regencyjnej (arcybiskup Aleksander Kakowski, książę Zdzisław Lubomirski, hrabia Józef Ostrowski) – 12 IX 1917 r.
e. we wrześniu 1918 r. utworzyła polski rząd z Janem Kucharzewskim jako premierem
3. Państwa ententy wobec sprawy polskiej
a. w grudniu 1916 r. car Mikołaj II zapowiedział utworzenie państwa polskiego z ziem wszystkich trzech zaborów 
b. znaczenie rewolucji w Rosji dla sprawy polskiej
– przyznanie Polsce prawa do niepodległości przez Piotrogrodzką Radę Delegatów Robotniczych i Żołnierskich – 27 III 1917 r.
– oświadczenie rosyjskiego Rządu Tymczasowego, zapowiadające stworzenie związanej z Rosją Polski – 29 III 1917 r.
c. orędzie prezydenta USA Thomasa Woodrowa Wilsona z 8 I 1918 r. (czternaście punktów Wilsona) o konieczności odbudowy niepodległej Polski
4. Polacy na konferencji pokojowej w Paryżu
a. w ostatnim roku wojny nastąpił wzrost znaczenia Komitetu Narodowego Polskiego w Paryżu (KNP)
– został uznany przez państwa ententy za reprezentanta narodu polskiego
– czołowi działacze Komitetu Narodowego Polskiego: Roman Dmowski  i Ignacy Jan Paderewski
b. delegacja polska na konferencji paryskiej
– Ignacy Jan Paderewski (jako premier i minister spraw zagranicznych Polski)
– Roman Dmowski (szef Komitetu Narodowego Polskiego)
c. podpisanie traktatu wersalskiego – 28 VI 1919 r.
– przyznawał Polsce Wielkopolskę i Pomorze Gdańskie
– utworzył Wolne Miasto Gdańsk
– postanowił o przeprowadzeniu plebiscytu na Górnym Śląsku, Warmii i Mazurach

5. 4. Na zachodzie bez zmian? Nieestety nie! Nadchodzą Avengersi i grają na kodach! Klęska N. i staruszki Austrii ?

Wraz z przystąpieniem do wojny najpotężniejszego mocarstwa, szala się przechyla w I. stronę. 

minie rok nim I. żołnierze amerykańscy wejdą do walki, NIemcy mają maleńkie okienko możliwości, by przechylić szalę zwycięstwa na swoją korzyść. Ostatnia wielka ofensywa - I. połowa r. 1918: II bitw nad Marną

w tym czasie 12 bitwa pod Isonzo we Włoszech - Austria trzeszczy w szwach i się rozpada w oczach...

 

 

World War 1 - Every Day / Fahoodie1852

https://www.youtube.com/watch?v=SAjxdY6qNkY&ab_channel=Fahoodie1852

World War 1 : The European Theater / Foxgouch History

https://www.youtube.com/watch?v=X7tS6QQU_Z4&ab_channel=FoxgouchHistory

Potęga państw centralnych: świetna i cenzuralna 1 minuta (późńiej już nie - "Po co pije się kawę") https://youtu.be/iHgZUSdL_ZE?si=HKVe2bCwHqt0ixpD ; 

hymn państwowy: https://youtu.be/ITjxi3Mdyqw?si=e42x6hgI1dv5_n27

• The outbreak of World War I and the death of Carl Joseph von Trotta
• Radetzkymarsch (TV Mini-Series 1994– ) 
• Radetzkymarsch ist ein Fernseh-Mehrteiler aus dem Jahr 1994. Er basiert auf dem gleichnamigen Roman Radetzkymarsch von Joseph Roth aus dem Jahr 1932.
• The film chronicles the decline and fall of the Austro-Hungarian Empire via the story of the Trotta family. The film begins in 1859 at the battle of Solferino in Northern Italy where Infantry Lieutenant Trotta saves Emperor Franz Joseph I and is subsequently ennobled. Elevation to the nobility ultimately leads to the Trotta family’s ruin, mirroring the imperial collapse of Austria-Hungary (1867–1918).

 

C.k. Armia i państwo w miniaturze https://youtu.be/jLET2WVBMK8

https://youtu.be/0bYWlbEGR-o?si=QVRvVY8NkKubOMRJ

 

https://www.youtube.com/watch?v=WxskHweonvk&ab_channel=TheArmchairHistorian

https://www.youtube.com/watch?v=bbdU0sEeAig&ab_channel=RussianEmpireProduction

1. Przystąpienie Stanów Zjednoczonych do wojny

a. jedną z przyczyn przystąpienia Stanów Zjednoczonych do wojny po stronie państw ententy było rozpoczęcie przez Niemców nieograniczonej wojny podwodnej i zatopienie kilku okrętów amerykańskich

b. depesza Zimmermanna – styczeń 1917 r.

c. Stany Zjednoczone wypowiedziały wojnę państwom centralnym 9 kwietnia 1917 r., ale nie były do niej gotowe – przygotowania zabrały im prawie rok

d. ogłoszenie przez prezydenta Stanów Zjednoczonych Thomasa Woodrowa Wilsona czternastopunktowego programu pokojowego

2. Sytuacja państw centralnych

a. braki w zaopatrzeniu ludności cywilnej i armii

– strajki

– bunt marynarzy niemieckiej floty wojennej

b. wyczerpywanie się możliwości mobilizacyjnych

c. śmierć cesarza austriackiego Franciszka Józefa (21 XI 1916 r.)– następcą został Karol I Habsburg

d. zwycięstwo państw centralnych na froncie wschodnim

e. na przebieg wojny na froncie wschodnim decydujący wpływ miała rewolucja październikowa 

f. zawarcie pokoju brzeskiego – 3 marca 1918 r.

 

3. Ostatnia ofensywa wojsk niemieckich na froncie zachodnim

a. ostania wielka ofensywa niemiecka na froncie zachodnim

– Niemcy chcieli zakończyć wojnę swoim zwycięstwem zanim pełną gotowość osiągną Stany Zjednoczone

– ofensywa, która zaczęła się w marcu 1918 r., początkowo przyniosła Niemcom duże sukcesy – armia niemiecka ponownie zbliżyła się do Paryża

b. Francuzom udało się powstrzymać Niemców dopiero podczas drugiej bitwy nad Marną – V-VII 1918 r.

c. pokonane wojska niemieckie musiały się wycofać

d. Niemcom zaczęło brakować ludzi i sprzętu do dalszej walki

4. Klęska państw centralnych
a. 3 XI 1918 r. – kapitulacja Austro-Węgier
b. 3 XI 1918 r. w Niemczech wybuchła rewolucja – abdykacja cesarza Wilhelma II
c. podpisanie przez dowództwo niemieckie zawieszenia broni w lesie Compiègne – 11 XI 1918 r.
– Niemcy musieli bezzwłocznie zwrócić Francji Alzację i Lotaryngię.
– Niemcy musieli wydać wszystkie samoloty, okręty podwodne, duże okręty nawodne, większość artylerii i broni maszynowej
– musieli również bezzwłocznie zwolnić jeńców wojennych

  

Dlaczego Alianci wygrali I wojnę światową? Mieli po swojej stronie Wonder woman! https://youtu.be/lLfQ81xwf6I?si=NNXmGLqNOsEh40lt&t=12

od 1 minuty: Skończyć wojnę wojen: w Imieniu dobra przeciw złu - perspektywa popkultury anglosaskiej

https://youtu.be/oouWm081ykQ?si=8EU0Ebba05NBkeUA&t=43

Zakończenie - Ofiary

Wstrząsające 7 minut - zakończenie I wojny światowej: Jesteś ostatni synu! 

Oh! What a Lovely War - Ending Sequence

https://youtu.be/x_LhOO6Q6p8?t=1

 

Fot. 3: Andrzej Drobik Dziennik Zachodni ; Fot. 2,5 i nast.:

Tutaj moje info o osobach, które walczyły 20 lat wcześniej na I wojnie: https://ojcowskidom.blogspot.com/2021/11/na-frontach-i-wojny-swiatowej.html

OFIARY:

• Możemy szacować, iż żałobę z powodu śmierci domownika przeżywano wówczas, w co czwartym domu na Śląsku Cieszyńskim (a przynajmniej w Brennej i Górkach, gdzie robiłem badania).
• Rodzin w Brennej i Górkach, które straciły bliskich na I wojnie było przeszło sto. 
• Na I wojnie zginął przynajmniej co 20 mężczyzna z naszych wiosek, podczas gdy ranny mógł zostać nawet co czwarty lub piąty. 
• Jeśli odejmiemy osoby niepełnoletnie i seniorów oraz inwalidów etc. i policzymy jedynie mężczyzn objętych poborem, wówczas liczby te wzrosną ok. dwukrotnie (!). 
• Z rachunku tego wynika, iż tylko co drugi mężczyzna powołany na front I wojny światowej wrócił z niej cały i względnie zdrowy.

• w 2016 Odnowiono groby żołnierzy austryjackich poległych w latach 1914-1918 oraz kilkunastu poległych w 1919 i 1939.na polskich żołnierzy
• stało się to m.in. dzięki byłemu wiceburmistrzowi Cieszyna Bogdanowi Ścibutowi, Dyrektorze Generalnym Ministerstwa Obrony Narodowej. 
• W kwaterze wojennej na cieszyńskim cmentarzu komunalnym spoczywa:
• około 1090 żołnierzy wielu narodowości, głównie Polaków, Węgrów, Czechów, Słowaków i Niemców z armii austro-węgierskiej, zmarłych w cieszyńskich szpitalach wojskowych w latach I wojny światowej, 
• a także garstka żołnierzy Wojska Polskiego, w tym również polegli w wojnie polsko-czechosłowackiej 1919 r.oraz kampanii obronnej 1939 roku.
• Pierwsze kamienne krzyże na cmentarzu umieszczono na przełomie lat 20 i 30 XX wieku. 
• Kwatera jest oficjalnym miejscem pamięci województwa śląskiego, obecnie znajduje się tam ponad 400 krzyży nagrobnych. 
• W 2015 roku kwatera została poddana renowacji z inicjatywy burmistrza Cieszyna, a pomoc zaoferowała wtedy Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa.
• prof. Andrzej Kunert, który przypominał bohaterów pochowanych na cieszyńskim cmentarzu.
• W grudniu 2010 roku na cmentarzu w Cieszynie ekshumowanego w Szkocji pułkownika Gwido Langera, który przez kierował kierował Biurem Szyfrów w Oddziale II Sztabu Głównego Wojska Polskiego. To dowodzeni przez niego polscy kryptolodzy dokonali złamania kodu Enigmy – tłumaczył Kunert.

He discusses the accuracy of trench warfare in "All Quiet on the Western Front" (2022), featuring Daniel Brühl, and "Wonder Woman" (2017), starring Gal Gadot. He also comments on aerial combat and gas masks in "The Red Baron" (2008) and "The Lost City of Z" (2016), starring Charlie Hunnam. Watson analyzes the guns, artillery, tanks, grenades, and other weapons used in "Sajjan Singh Rangroot" (2018) and "Gallipoli: End of the Road" (2013).

Inne wartościowe filmy o I wojnie: 

https://www.youtube.com/watch?v=nmfO9KsPt7I&ab_channel=TheMovieRecap

https://www.youtube.com/watch?v=3nPVmlL0puM&ab_channel=HistoryBattle

The Great War - every month: Mapping animation / Fahoodie1852

https://www.youtube.com/watch?v=a_faCxDY1QY&ab_channel=Fahoodie1852

ghttps://www.youtube.com/watch?v=qlNfs6gL50M&ab_channel=Fahoodie1852

Dyskusja na temat A-W sił zbrojnych:

Głos I:"Gdy rozpoczęła się I wojna światowa, austriacko-węgierskie siły zbrojne były jedną z najnowocześniejszych sił zbrojnych na świecie. 

Arcydzieła fortyfikacyjne wciąż do podziwiania w całej Europie Środkowej, 

Siły Powietrzne z samolotami, które w 1914 roku były wyposażone w radiostacje !!

 Doskonała artyleria, 

zaprojektowane przez Porsche ciągniki artyleryjskie, które uratowały Twierdzę Kraków. 

Sprawne służby wywiadowcze i wydział łamania szyfrów pod dowództwem płk. Pokornego, który łamał szyfry moskiewskie.. 

Obiekty wojskowe, które dziś nie tylko zachwycają swoją architekturą, ale zostały zaprojektowane z myślą o dobrostanie żołnierzy i zwierząt wojskowych".

Głos II:

"Pominąłeś części oznaczone jako przywództwo „kompetentne” i „skuteczne”. 

Armia AH zaatakowała armię serbską, która wyczerpała swój arsenał podczas wojen bałkańskich, armię, której liczebnie przewyższała trzy do jednego, którą zaatakowała w trzech kolejnych ofensywach i którą przegrała trzy razy z rzędu. 

To armia, która miała radiostacje w swoich samolotach i piękne fortyfikacje, 

ale nie była w stanie zapewnić swojej armii wystarczającej ilości żywności ani nawet odpowiednich butów podczas kampanii karpackich. 

Armia AH była jak wspaniała bombka, bogata i poza tym całkowicie niepraktyczna".

W Cieszynie leży ponad tysiąc (!) zmarłych z ran i chorób żołnierzy!: http://wicy.webd.pl/polegli/miasto.php?lng=pl&m=1071&order=n

mapa: http://wicy.webd.pl/polegli/mapa2.php?lng=pl&wo=12&won=%C5%9Bl%C4%85skie

Jak się stało, że wszyscy oskarżają Niemcy o wybuch pierwszej wojny światowej, skoro rozpoczęły ją Austro-Węgry? / Foka · 2019     

"O wybuchu i przebiegu Wielkiej Wojny wiele dowiedzieliśmy się w szkole, ale ta odpowiedź z Quorry wyjaśnia całą sytuację znacznie szybciej i klarowniej niż najlepszy nauczyciel.

Austro-Węgry zwróciły się do Niemiec:

- Hej, chcę wykorzystać zabójstwo arcyksięcia Ferdynanda do zajęcia Serbii, ale nie zrobię tego bez twojego poparcia. Poprzesz nas?

- Wspaniały pomysł - odpowiedziały Niemcy. - Musisz ich najechać najszybciej jak się da. Bez opóźnień!

- Na pewno - nie były przekonane Austro-Węgry. - Nie spodziewałem się tak szybkiego i entuzjastycznego poparcia. A co jeśli Rosja wpadnie z pomocą Serbii? Nie dam rady walczyć z Rosją.

- Nie przejmuj się Rosją - zapewniły Niemcy. - Zajmiemy się nią za ciebie.

- W takim razie spoko - stwierdziły Austro-Węgry. - Tylko daj nam chwilę na przygotowanie.

* * * Kilka tygodni później * * *

Niemcy trochę się zniecierpliwiły i zaczęły naciskać.

- Co tak długo? Dlaczego jeszcze nie wszedłeś do Serbii?

- Spokojnie, zajmuję się tym - zapewniły Austro-Węgry. - Ale moi żołnierze zajmują się teraz żniwami. Poza tym węgierski parlament sprawia pewne trudności.

- No pośpiesz się - westchnęły Niemcy - wszyscy zapomną o zabójstwie i stracisz szansę.

Wreszcie Austro-Węgry były gotowe. Powiedziały o tym Niemcom:

- To już! Wchodzimy. Nie zapominaj, co nam obiecałeś w sprawie Rosji.

- Nie martw się - zapewniły Niemcy - Rosja jest tchórzem. Pewnie nawet nie będę musiał z nią się bić, wystarczy ją postraszyć i wymięknie. Po prostu rozpocznij ten atak! Powinieneś to zrobić już miesiąc temu!

No więc Austro-Węgry zaczęły:

- Serbia!!! Ugnij się przede mną i ukórz się, albo zdobędę cię siłą!

Na to reszta Europy:

- Ojej!

A Rosja:

- Nie martw się Serbia, obronimy cię.

Niemcy się roześmiały:

- Ha ha! Odpuść sobie, Rosja, albo stawisz czoło niemieckiej potędze!

Ku przerażeniu Niemiec Rosja nie wymiękła:

- Serbia jest dla mnie jak młodszy brat! Dotknij go, a zrobię ci krzywdę!

Niemcy zaczęły się pocić, ale nie mogą się wycofać na oczach całej Europy, bo wyjdą na cieniasów i stracą jakikolwiek szacunek:

- Mówię serio! - ponowili groźbę - Nawet się nie waż mobilizować armii, bo zaatakuję!

W tym momencie do sprawy wmieszała się Anglia:

- Chłopaki, chłopaki! Nie bijcie się. Dogadamy się!

Rosja i Austro-Węgry wyglądały jakby kamień spadł im z serca. Tak naprawdę nie chciały się ze sobą bić.

- To jaki masz pomysł? - zapytały wspólnie.

- Usiądźmy i wspólnie to przedyskutujmy - powiedziała Anglia. - Francjo, jesteś sojusznikiem Rosji. Powstrzymasz ich przed atakiem, dopóki tego do końca nie obgadamy?

- Jasne, oczywiście - odparła Francja - ale ostrzegam, że jeśli dojdzie do wojny, stanę po stronie Rosji. Nie opuszczę mojego sprzymierzeńca.

Wtedy Anglia zwróciła się do Niemiec:

- Jesteś sojusznikiem Austro-Węgier. Powstrzymasz ich przed atakiem, dopóki tego do końca nie obgadamy?

Niemcy chytrze zmrużyły oczy i odparły:

- Nie dam rady powstrzymać Austro-Węgier, jest niezależnym państwem, które podejmuje samodzielne decyzje.

A następnie półgębkiem po wyszeptały do Austro-Węgier:

- Szybko! Atakuj teraz! Jestem pewien, że Rosja blefuje!

No i Austro-Węgry uwierzyły Niemcom i zaatakowały Serbię.

Rosja rozpoczęła mobilizację armii i powiedziała Austro-Węgrom:

- To jest ostatnie ostrzeżenie! Mówię śmiertelnie poważnie!

Więc Niemcy wypowiedziały wojnę Rosji.

Niemcy wypowiedziały wojnę Francji

Niemcy weszły siłą do Belgii, która była pod ochroną Anglii.

Lata później Adolf Hitler powiedział:

- Niemcy były kompletnie niewinne. To nie my zaczęliśmy wojnę. Traktat Wersalski był niesprawiedliwy zrzucając na nas winę! To była sprawiedliwość tworzona przez zwycięzców!

Tło historyczne:

Spotkanie między Austro-Węgrami (reprezentowanymi przez Hoyosa i Szögyënego) i Niemcami (reprezentowanymi przez Zimmermanna i Bethmann-Hollwega) opisane w pierwszej części miało miejsce w Berlinie 5-6 lipca, czyli jeszcze przez oficjalnym raportem policji na temat ustaleń okoliczności zabójstwa w Sarajewie.

Niemieckie naciski na Austro-Węgry najwyraźniej widać w wiadomości od Moltke do Wiednia, ale Kaiser i Zimmermann również wykazywali zniecierpliwienie.

Brytyjska propozycja międzynarodowej konferencji została wysunięta 26 lipca. Odpowiedzi od Francji, Rosji i Austro-Węgier i brak odpowiedzi od Niemiec są zarchiwizowane w bibliotekach brytyjskiej dyplomacji.

A jak to potoczyło się dalej? Przypomnijmy sobie w tym artykule.

Autor: Stephen Tempest"

Źródło: https://www.quora.com/ ; https://joemonster.org/art/47428

• Hitler i Wielka wojna
• Hitler trafił na front w połowie października 1914, w listopadzie 1914 brał udział w bitwie pod Ypres, w 1915 walczył w rejonie Arras, w 1916 nad Sommą, a w 1917 znów pod Arras. W czasie wojny awansował do stopnia starszego szeregowego (Gefrajter).
• jaki miał stopień Adolf Hitler w czasie I wojny światowej? 
• Gefreiter, tj. stopień kaprala lub starszego szeregowego (zależnie od interpretacji)
• Gefreiter to stopień następny po stopniu szeregowego (w armii niem. w tej kategorii mieściło sie aż 17 nazw: np. Schutze, Fusillier, Infanterist, Jager, Ersatz-Reservist, Hornist, Fahrer etc. etc. w zalezności od broni, funkcji czy kategorii słuzby)
• "Jako Austriak, który przyszedł na świat w 1889 r. w mieście Braunau am Inn, Adolf Hitler w 1910 r. (...) uniknął wcielenia do armii z zupełnie innego powodu. Były nim częste zmiany miejsca zamieszkania. (...) W 1913 r. opuścił Wiedeń i przeniósł się do Monachium. Właśnie tam stał się poborowym i musiał zameldować się w austro-węgierskim konsulacie. (...) 
• Miał być za słaby do noszenia broni. 
• (...) unik związany z poborem dotyczył wyłącznie jego niechęci do wojska austro-węgierskiego. Już wtedy Hitler przejawiał sympatię dla Cesarstwa Niemieckiego. 
• Służba w siłach zbrojnych wielonarodowej monarchii austro-węgierskiej była dla Hitlera ujmą. Wszędzie widział spiski i nieudolność władz, które prowadziły do katastrofy. (...)
• Wierzący w wyjątkowość niemieckonarodowej postawy Hitler na początku sierpnia 1914 r. wziął udział w monachijskiej manifestacji zawiązanej na cześć mobilizacji. Zgłosił się 5 sierpnia na ochotnika, jednak został odrzucony. Kilkanaście dni później, 16 sierpnia, otrzymał rozkaz stawienia się do punktu rekrutacyjnego i został przydzielony do powstającego 16. Rezerwowego Pułku Piechoty (tzw. Bawarczycy).
• [I. Strzały i medal: 1914-Ypres]
• (...) Kiedy na początku października pułk Hitlera został przeniesiony na front, miał wziąć udział w działaniach pod Ypres. Zdobycie miasta przez Niemców skutkowałoby odcięciem sił brytyjskich od francuskiego zaplecza, co w praktyce równało się z klęską Brytyjskiego Korpusu Ekspedycyjnego. (...)
• Wreszcie 29 października bataliony ruszyły naprzód i doszło do pierwszego kontaktu z wrogiem. (...) Pierwsza potyczka z pułkiem szkockich górali zapowiadała się obiecująco, jednak w efekcie zatracenia jakiegokolwiek porządku w dowodzeniu atakiem „Bawarczycy" zostali zastopowani. Ofensywa utknęła w miejscu. Hitler wraz z resztą żółtodziobów został odesłany do pobliskiego lasu, nazwanego „bawarskim", aby zebrać w całość rozproszonych brytyjskim ogniem artyleryjskim żołnierzy. Następnie wziął udział w próbie zdobycia kilku pobliskich gospodarstw. Jedna z kul rozdarła rękaw jego munduru, jednak Hitler nie odniósł żadnych obrażeń. Zakończona sukcesem walka o zabudowania pozwoliła „Bawarczykom" okopać się.
• Nazajutrz pułk był zmuszony rozpocząć atak na brytyjskie pozycje bez jakiegokolwiek wsparcia artyleryjskiego. Nietrudno przewidzieć, że kolejny atak sił niemieckich zakończył się klęską. Potężne straty nie pozwoliły utrzymać kontrolowanej drogi do Beselare. (..)
•  Batalion, w którym służył, pozostał w okopach i był przygotowany do drugiego ataku. Kolejne natarcie jednak nie nastąpiło, a za sprawą brytyjskiego kontrnatarcia zdziesiątkowani „Bawarczycy" musieli się wycofać po czterech dniach. 
• W późniejszych opisach wydarzeń z Gheluvelt Hitler chciał stworzyć obraz wielkiego „zwycięstwa" sił niemieckich. 
• W rzeczywistości była to prawdziwa rzeź, która zakończyła się uszczupleniem stanu pułku o 75 proc. Z 3000 żołnierzy przetrwało i było zdolnych do walki 725.
• Za udział w działaniach pod Gheluvelt Adolf Hitler otrzymał Krzyż Żelazny II klasy. Oprócz tego 3 listopada 1914 r. został awansowany do stopnia gefrajtera (starszy szeregowy),
• (...) przeniesiono go do sztabu pułku. Przydzielono mu funkcję ordynansa. Miał za zadanie przenosić rozkazy lub informacje ze sztabu do dowódców batalionów. Od tej chwili Hitler już prawie w ogóle nie miał kontaktu z żołnierzami służącymi na pierwszej linii ognia. W listach informował swoich znajomych o „nieprzyjemnym unieruchomieniu frontu", jednak zachowywał optymizm, twierdząc, że Niemców „nie przegna ani śmierć, ani diabeł". Stacjonowanie najpierw w Messines, a później we Fromelles, było początkiem prawie dwuletniego spokoju dla pułku Hitlera. Straty wśród „Bawarczyków" były niewielkie.
• (...) W wolnych chwilach Adolf Hitler poświęcał się malowaniu – z tego okresu pochodzą m.in. akwarele przedstawiające leśny wąwóz oraz miasteczko Haubourdin.
• (...) Spokojny okres zakończył się w lipcu 1916 r., kiedy Anglicy i Australijczycy przygotowali zmasowane natarcie na niemieckie pozycje obronne pod Fromelles. Błyskawicznie do pułku dotarła informacja, że zostanie on przeniesiony nad Sommę, aby wziąć udział w dopiero co rozpoczynającej się bitwie z siłami ententy.
• [I. Rany: 1916-Somma] 
• (...)Hitler mógł mówić o ogromnym szczęściu. Zaledwie po czterech dniach walk został trafiony odłamkiem granatu w udo i jego udział w najkrwawszej bitwie I wojny światowej dobiegł końca. 
• Nad Sommą poległo ponad milion żołnierzy. Lekko ranny Hitler trafił na rekonwalescencję do lazaretu w Beelitz koło Berlina. (...)
• Poirytowany sytuacją, w jakiej się znalazł, Hitler poprosił o ponowne przeniesienie na front. Otrzymał zgodę i wrócił na swoje stare stanowisko łącznika w sztabie 16. Rezerwowego Pułku Piechoty. Razem z oddziałami wędrował od Canal de la Basse Colme i Arras, by ponownie trafić w rejon Gheluvelt. W związku z ogromnymi stratami na liniach obronnych pułk został przeniesiony do Alzacji. Na wiosnę 1918 r. „Bawarczycy" wzięli udział w niemieckiej ofensywie. Pomimo początkowych sukcesów Niemcy musieli przejść do działań defensywnych. Całość działań zakończyła się bitwą nad Marną, podczas której Brytyjczycy, Francuzi i Amerykanie przełamali nieumocnione linie Niemców. W trakcie trwania walk odwrotowych Hitler otrzymał Krzyż Żelazny I klasy za ofiarną służbę w charakterze łącznika pułku.
• [Ranny po raz III.: 1919-Belgia] 
• (...) na belgijskiej ziemi (...) Hitler zakończył swoją żołniersko-frontową przygodę podczas I wojny światowej. Razem z innymi łącznikami dostał się pod angielski ostrzał gazowy. Zakwalifikowany jako lekko ranny, został przewieziony do lazaretu polowego (...). Ten czas w życiu Adolfa Hitlera obrósł różnymi mitami, dotyczącymi m.in. olśnienia Hitlera w postaci wewnętrznego przełomu, nabrania chęci do bycia politykiem, jak również czasowej utraty wzroku wywołanej przez... histerię. 
• (...) [zapisano:] „Adolf Hitler, nr 7361, zawód – artysta malarz, diagnoza – zatrucie gazem".
• Hitler opuścił lazaret 19 listopada 1918 r. jako gefreiter rezerwowego batalionu 2. Pułku Piechoty. Wielka Wojna zakończyła się osiem dni wcześniej."
• Źródło: Rzeczpospolita: https://www.rp.pl/historia/art18993521-i-wojna-swiatowa-adolf-hitler-austriak-w-bawarskim-mundurze
• Francuski syn Hitlera?
• "Jean-Marie Loret przez kilkanaście lat dowodził, że jest synem wodza III Rzeszy. Nie przekonał świata, (...) wiadomość o tym, czyim jest synem, doprowadziła go do depresji. Jednak dążył do udowodnienia swych racji, ." https://www.newsweek.pl/swiat/jean-marie-loret-syn-adolfa-hitlera-klamca-czy-oszukany/4sb0mt3
• 
  
• Nasz bohater przyszedł na świat w 1918 roku. Jego matka, Francuzka Charlotte Lobjoie, miała wówczas dwadzieścia lat i pozostawała niezamężna. Ojcem był nieznany z nazwiska niemiecki żołnierz, który w czasie I wojny światowej przebywał na terenie okupowanej Francji. Jean-Marie otrzymał nazwisko Loret po mężczyźnie, który kilka lat później poślubił Charlotte.
• 
  
• Podobnie jak inne dzieci pochodzące z przelotnych związków francusko-niemieckich, nie miał łatwego dzieciństwa. Dokuczano mu w szkole, a na początku lat 30. XX w. matka oddała go do adopcji, choć nadal utrzymywała z nim kontakt.
• 
  
• I nagle taka bomba: Twój ojciec to Adolf Hitler.
• 
  
• Żeby jeszcze Loret fascynował się nazizmem! W 1939 roku bronił linii Maginota (no dobra, wiemy, jak wyglądała ta francuska obrona), później działał we francuskim ruchu oporu. Rodzina mówiła o Charlotte „wariatka”, ale jej historia brzmiała prawdopodobnie.
• 
  
• Kiedy Adolf poznał Charlotte
• Pewnego razu w okupowanej Francji… Był rok 1917, czasami pojawia się data 1914, w każdym razie lata I wojny światowej. W czasie sianokosów Charlotte Lobjoie zobaczyła po drugiej stronie ulicy niemieckiego żołnierza ze szkicownikiem. Zaciekawiona poszła sprawdzić, co rysuje – i tak zaczęła się znajomość krótka, acz intensywna.
• 
  
• Francuscy żołnierze stanowiący załogę linii Maginota. W 1940 roku wśród nich znalazł się również Jean-Marie Loret (źródło: domena publiczna).
• Francuscy żołnierze stanowiący załogę linii Maginota. W 1940 roku wśród nich znalazł się również Jean-Marie Loret (źródło: domena publiczna).
• 
  
• Młodzi niewiele rozmawiali, bo Charlotte nie znała niemieckiego, a jej wybranek francuskiego. Zresztą może to i lepiej, bo Niemiec miał tendencję do wpadania w dziwne nastroje i wygłaszania długaśnych monologów.
• 
  
• Tym Niemcem miał być Adolf Hitler, a owocem krótkiego romansu Jean-Marie Loret. Dla tego ostatniego była to przytłaczająca wiadomość. Przez trzy dekady żył w nieświadomości, kim był jego ojciec, a tu okazało się, że to jeden z najsłynniejszych zbrodniarzy w dziejach ludzkości. Nieciekawa perspektywa, która musiała odbić się na jego psychice.
• 
  
• Loret był w straszliwym szoku. Rzucił się w wir pracy, nie brał urlopów, przez 20 lat nawet nie zajrzał do kina. Wreszcie, w 1979 roku, zjawił się przed znanym paryskim adwokatem François Gibaultem i oświadczył: Panie, jestem synem Hitlera! Powiedz mi, co mam robić.
• 
  
• Gibault, doświadczony prawnik, wiele rzeczy widział, ale takiego klienta się nie spodziewał. Loret był normalnym mężczyzną, mówił nienaganną francuszczyzną bez obcego akcentu i twierdził, że jest dzieckiem Führera III Rzeszy! Adwokat musiał wczuć się raczej w rolę psychologa, bo przypadek był to niecodzienny.
• 
  
• Zobacz również:
• Ojciec złamał im psychikę. Synowie dyktatorów, którzy okazali się zwyrodniałymi socjopatami
• Szaleństwo przenoszone drogą płciową. Najsłynniejsi syfilitycy w historii
• Obrazy na strychu
• Relacja jednej kobiety to jeszcze żaden dowód, należało twierdzenia Loreta jakoś zweryfikować. On sam był zresztą najbardziej zainteresowany ustaleniem, kim naprawdę był jego ojciec. Historycy się podzielili. Werner Maser, uchodzący za najlepszego specjalistę od Hitlera, był przekonany o prawdziwości historii Francuza.
• 
  
• 
  
• Nie, to nie był badacz nastawiony na uprawianie taniej, sensacyjnej publicystyki, tylko poważny, rzetelny naukowiec. Wykazał przykładowo, że publikowane w 1983 roku pamiętniki napisane rzekomo przez Hitlera były fałszerstwem. Inne autorytety, jak np. Ian Kershaw i Anton Joachimsthaler, odrzucały relację o odnalezionym synu niemieckiego dyktatora.
• 
  
• Tymczasem kolejne szczegóły przemawiały za jej prawdziwością. Po śmierci matki Loret znalazł na strychu obraz (lub, jak chcą niektórzy: obrazy) sygnowany… Adolf Hitler. Oprócz tego zgadzała się grupa krwi, a podpisy Francuza i niemieckiego dyktatora były podobne. Do tego wszystkiego dochodzi historia z czasów II wojny światowej.
• 
  
• W październiku 1940 roku Jean-Marie Loret, francuski sierżant, jeden z wielu, został wezwany do paryskiego hotelu Lutetia, gdzie przesłuchiwali go wysoko postawieni niemieccy oficerowie. Sprawdzono jego grupę krwi, dokładnie go zmierzono (także czaszkę) i zadawano mnóstwo pytań. Wszystkie krążyły wokół jego ojca. Francuski sierżant wiedział wtedy tylko tyle, że był nim niemiecki żołnierz.
• 
  
• Paryski hotel Lutetia. To właśnie tam Niemcy wezwali Jean-Marie Loreta (źródło: domena publiczna).
• Paryski hotel Lutetia. To właśnie tam Niemcy wezwali Jean-Marie Loreta (źródło: domena publiczna).
• 
  
• Mulders na tropie tajemnicy
• Jean-Marie Loret do końca życia był przekonany, że był synem Hitlera. W domu na ścianach zawiesił mnóstwo zdjęć (rzekomego?) ojca, zapuścił nawet charakterystyczny wąs, wydał książkę „Ton père s’appelait Hitler” („Twój ojciec nazywał się Hitler”). Zmarł w 1985 roku, pozostawiając dziewięcioro dzieci.
• https://ciekawostkihistoryczne.pl/2015/10/28/czy-hitler-mial-syna-ta-teoria-nie-jest-tak-szalona-jak-mogloby-sie-wydawac/

sWęglarzy wspomina

"Czytali my książki, dzieje Śląska i od tego czasu my robotnicy i chłop na dziedzinie poczynali rozumieć, że z Niymcami i Ausiryją nimómy nic wspólnego, że my są Polocy.

Jakech już prawił, wtedy sie zaczón u nas ruch narodowy, bo gdyby sie gdo był spytoł mojigo ojca, jaki je narodowości, to by rzyk chłop austryjacki, najjaśaiejszego cysorza pana poddany, zaś szwagrówka moja, jak cosi usłyszała o Polokach, to przi spisie ludności dumnie wygłosiła, że je narodowości niemiecko-polski. Tak ludziom chybiało wychowanio narodowego.

(…) Pamiyntóm, jakech sie żynił, to na wiesiełu rechtór zrobił składke na połski gimnazjum w Cie­szynie, a tata myśleli, że to je zbiórka na czepieć dlo młoduchy i dali ryński. Potym była zbiórka na czepiec i tata sie mie prziszli spytać na co tyn piyr­szy wybiyroł. Jakech im prawił, tak im było strasznie żol tego ryńskigo. Jyndrys na świecie — narzykali — to jeszcze bedym na pany płacił, aby mie potym cytyrowali, dyć pujdym, aż mi rechtór tyn ryński wróci. Ażech sie spocił, niżech im to rozmówił, że to je na dobro chłopa i nie szli". 

• Pierwsza wojna światowa. Chronologia wydarzeń
• Świat

• 1904 r. – podpisanie przez Francję i W. Brytanię „serdecznego porozumienia”
• 1904-1905 – wojna rosyjsko-japońska
• 1905 r. – zdobycie Portu Artura przez Japończyków
• 1905 r. – bitwa pod Cuszimą
• 1905 r. – rewolucja w Rosji
• 1907 r. – powstanie trójporozumienia
• X 1912-V 1913 – I wojna bałkańska
• VI-VIII 1913 r. II wojna bałkańska
• 28 VI 1914 r. – zamach w Sarajewie
• 28 VII 1914 r.  – wypowiedzenie wojny Serbii przez Austrię
• 
  
• 23 VIII 1914 r. – początek bitwy pod Tannenbergiem
• 
  
• 2-5 V 1915 r.  – bitwa pod Gorlicami
•  23 V 1915 r. – przystąpienie Włoch do wojny
• 21 II-20 XII 1916 r. – bitwa pod Verdun
• 1 VII-18 XI 1916 r. – bitwa nad Sommą
• 
  
• 23 II 1917 r.  – wybuch rewolucji lutowej w Rosji
• 6 IV 1917 r. – przystąpienie USA do wojny
• 
  
• 24 X 1917 r. – wybuch rewolucji październikowej w Rosji
• 
  
• 3 III 1918 r. – zawarcie pokoju brzeskiego
• 
  
• 11 XI 1918 r. – podpisanie rozejmu w Compiepiègne
• Polska

• Rewolucja 1905 r, na ziemiach polskich
• 6 VIII 1914 r. – wymarsz I Kompanii Kadrowej
• VIII 1914 r. – początek formowania Legionów Polskich
• VIII 1914 r. – powstanie Naczelnego Komitetu Narodowego
• X 1914 – utworzenie Polskiej Organizacji Wojskowej
• XI 1914 – utworzenie Komitetu Narodowego Polskiego w Warszawie
• 13 VI 1915 r. – bitwa pod Rokitną
• 4-6 VIII 1916 r. bitwa pod Kostiuchnówką 
• 5 XI 1916 r. – wydanie Aktu 5 listopada
• 14 I 1917 r. – powstanie Tymczasowej Rady Stanu
• 9 VII 1917 r. – kryzys przysięgowy
• 24 lipca 1917 – początek formowania I Korpusu Polskiego w Rosji
• 15 VIII 1917 powstanie w Lozannie Komitetu Narodowego Polskiego
• 12 IX 1917 r. – powstanie Rady Regencyjnej
• 21 grudnia 1917 r. – początek formowania II Korpusu Polskiego w Rosji
• 11 maja 1918 – bitwa pod Kaniowem (II Korpus Polski)
• Galeria postaci
• Brusiłow Aleksiej
• Denikin Anton
• Dzierżyński Feliks
• Foch Ferdynand
• Franciszek Ferdynand Habsburg
• Franciszek I Józef
• Gavrilo Princip
• Hindenburg Paul von 
• Joffre Joseph
• Kiereński Aleksandr
• Korniłow Ławr
• Lenin Włodzimierz Uljaow 
• Lew Trocki 
• Ludendorff Erich
• Lwow Gieorgij
• Samsonow Aleksandr
• Schlieffen Alfred von
• Wilhelm II
• Wilson Thomas Woodrow 
• Wrangel Piotr
• Beseler Hans
• Dmowski Roman 
• Dowbor-Muśnicki Józef
• Haller Józef
• Kucharzewski Jan
• Paderewski Jan Ignacy 
• Piłsudski Józef 
• Sosnkowski Kazimierz
• Szeptycki Stanisław
• Pierwsza wojna światowa. Katalog nazw
• Akt 5 listopada
• Armia Czerwona
• Błękitna Armia/Armia Hallera
• „biali”
• bolszewicy
• Centralny Komitet Narodowy/CKN
• Czeka/Wszechrosyjska Komisja Nadzwyczajna do Walki z Kontrrewolucją i Sabotażem
• Dekret o pokoju
• Dekret o ziemi
• druga wojna bałkańska
• Drużyny Bartoszowe
• dyktatura proletariatu
• ententa/Trójporozumienie
• entente cordiale
• Gułag/Gławnoje Uprawlienie Łagieriej
• I Korpus Polski w Rosji
• II Korpus Polski
• Komisja Tymczasowa Skonfederowanych Stronnictw Niepodległościowych
• Komitet Narodowy Polski
• kryzys przysięgowy
• Legion Bajończyków
• Legion Puławski
• Legion Wschodni
• Legion Zachodni
• Legiony Polskie
• mienszewicy
• Naczelny Komitet Narodowy
• Narodowy Związek Chłopski (NZCh)
• Narodowy Związek Robotniczy
• ofensywa Kiereńskiego/ofensywa Brusiłowa
• państwa centralne
• Pierwsza Kompania Kadrowa 
• pierwsza wojna bałkańska
• Piotrogrodzka Rada Delegatów Robotniczych i Żołnierskich (PRRiŻ)
• plan Schlieffena
• Polska Organizacja Wojskowa/POW
• Polska Partia Socjalistyczna (PPS)
• Polska Partia Socjalno-Demokratyczna (PPSD)
• Polska Siła Zbrojna/Polnische Wehrmacht
• Polski Korpus Posiłkowy
• Polskie Stronnictwo Ludowe – Piast (PSL-Piast)
• Polskie Stronnictwo Ludowe (PSL)
• Polskie Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół”
• Rada Komisarzy Ludowych 
• Rada Regencyjna
• rewolucja lutowa w Rosji
• rewolucja październikowa
• Rząd Tymczasowy w Rosji
• Socjaldemokracja Królestwa Polskiego i Litwy/SDKPiL
• Socjaldemokratyczna Partia Robotniczej Rosji (bolszewików)
• Stronnictwo Narodowo-Demokratyczne
• Strzelec/Związek Strzelecki
• tezy kwietniowe
• traktat brzeski z Ukrainą
• traktat brzeski z Rosją
• Trójprzymierze
• Tymczasowa Rada Stanu
• Związek Walki Czynnej/ZWC
• Słowniczek pojęć
• abdykacja
• aneksja
• dyktatura proletariatu
• imperializm
• izolacjonizm
• komunizm wojenny
• kontrybucja
• łagier
• neutralność
• pancernik
• terror
• u-boot
• ultimatum
• wojna błyskawiczna/blitzkrieg
• wojna manewrowa
• wojna pozycyjna'

C.K . Dezerterzy cytat: "Nie ma w słowniku kulturalnych ludzi słów, które by mogły wystarczająco obelżywie określić pańskie postępowanie" https://youtu.be/YROkJPkll0M

pruska armia- pruska szkoła :) 2,5 min: https://youtu.be/Slkn1GhonV8?t=145

6. 1. SYSTEM WERSALSKI

6. 2. ODBUDOWA POWOJENNA I WIELKI KRYZYS GOSPODARCZY

6. 3. KRYZYS DEMOKRACJI

6. 4. ZSRS W OKRESIE MIĘDZYWOJENNYM

6. 5. ŚWIAT ZMIERZA KU WOJNIE

6. 6. KULTURA DWUDZIESTOLECIA MIĘDZYWOJENNEGO

6. 7. ŚWIAT PO I WOJNIE ŚWIATOWEJ - CHRONOLOGIA WYDARZEŃ

6. 7. ŚWIAT PO I WOJNIE ŚWIATOWEJ - GALERIA POSTACI

6. 7. ŚWIAT PO I WOJNIE ŚWIATOWEJ - KATALOG NAZW

6. 7. ŚWIAT PO I WOJNIE ŚWIATOWEJ - SŁOWNICZEK POJĘĆ

Przygotowując się do lekcji, sprawdzianu, itd. korzystamy m.in. z treści przygotowanych Wiesława Zdziabka, który opracował skrót najważniejszych informacji, które powinien opanować uczeń w ramach zajęć z historii (zob.: https://www.e-historia.com.pl/35-liceum-i-technikum-po-gimnazjum/notatki-z-historii-zakres-podstawowy/). Materiały te wykorzystano, w celach edukacyjnych, przygotowując niniejszą stronę. Część skryptów i treści zamieszczono powyżej w formie adaptacji, część na prawach cytatu (wówczas oznaczone cudzysłowem lub apostrofem wg schematu: 'treść'), ich autorem jest pan Wiesław Zdziabek, któremu serdecznie dziękujemy za udostępnienie ich on-line. Na stronie zamieszczono także fragmenty podręcznika Wydawnictwa Nowa Era oraz inne treści znalezione w zasobach Internetu. W przypadku gdyby powyższe publikacje naruszały prawa autorskie i własnościowe osób i instytucji prosimy o kontakt z autorem bloga.

7. 1. ODRODZENIE RZECZYPOSPOLITEJ

7. 2. WALKA O GRANICĘ WSCHODNIĄ POLSKI

7. 3. WALKA O GRANICĘ POLSKO-NIEMIECKĄ I POLSKO-CZESKĄ

7. 4. RZĄDY PARLAMENTARNE

7. 5. PRZEWRÓT JÓZEFA PIŁSUDSKIEGO

7. 6. KULTURA II RZECZPOSPOLITEJ

7. 6. SPOŁECZEŃSTWO I GOSPODARKA II RZECZYPOSPOLITEJ

7. 8. POLITYKA ZAGRANICZNA II RZECZPOSPOLITEJ

7. 9. II RZECZPOSPOLITA - CHRONOLOGIA WYDARZEŃ

7. 9. II RZECZPOSPOLITA - GALERIA POSTACI

7. 9. II RZECZPOSPOLITA - KATALOG NAZW

7. 9. II RZECZPOSPOLITA - SŁOWNICZEK POJĘĆ

https://youtu.be/WGJVMV4CjYA?si=2xUwmpNO2CmbruTd&t=32

"

@PrimaRipper

7 miesięcy temu

 @marcinmalczewski310  Ale jako Niemiec był od urodzenie przesiąknięty ideologią wyższości rasowej, a przegrana wojna (mimo braku przełamania frontu) tylko podbiła poczucie krzywdy i chęć wymierzenia sprawiedliwości.

Tylko nie wyskocz aby z niemiecką propagandą, że nazizm był epizodem, a nie kulminacją prawie 100 lat budowania przekonania o świętym powołaniu narodu niemieckiego.

@PrimaRipper

7 miesięcy temu

 @marcinmalczewski310  To jest takie proste, ale trzeba się wgryźć w historię Niemiec, nie ograniczając się do wątków związanych z Polską.

Poczytaj, proszę, co Niemcy wyprawiali w swoich koloniach (zwłaszcza DSWA) i jak to argumentowali.

Poczytaj, proszę, wspomnienia z wojny polsko - bolszewickiej, jaką pychę i zadufanie przejawiali Wielkopolanie po wieku germanizacji.

Mógłbym długo tak wymieniać - pangermanizm jest problem w skali instytucjonalnej, a nie ekstremistycznej. Popełniamy błąd, myśląc że przegrana WWII przetrąciła naszym sąsiadom karki i mamy spokój - mamy go tylko dlatego, że w Niemczech panuje dostatek.

A co do Paula - jego agresja, zawziętość w ostatnich scenach świetnie pokazuje niemiecką butę i niechęć do uznania porażki.

@kacperq1987

@kacperq1987

7 miesięcy temu (edytowany)

1. Osobiście za jednak lepszą uznaję scenę z leja przedstawioną w wersji z 1970 - tam Paul ma śmiertelnie rannego Francuza gdzieś znacznie dłużej, chcę po prostu wydostać się z leja i zostawić za sobą zwłoki. Kiedy jednak jest to niemożliwe, a Francuz dalej żyje stopniowo oswaja się z tym co zrobił i jaka jest sytuacja. Nie rozpacza jak Paul w wersji z 2022, a bardziej próbuje ulżyć mężczyźnie w ostatnich chwilach - jest profesjonalny i oddaje szacownemu wrogowi, jak można by powiedzieć, ostatnią przysługę. Paul z 1970 ma w filmie znacznie więcej z zimnego pruskiego profesjonalizmu i militaryzmu, widzimy jak zostaje przeszkolony i że jego starsi towarzysze wciąż uzupełniają jego "kompetencje" - jest zahartowany, gotowy do wykonania swojej powinności. Paul z 2022 jest mentalnie znacznie młodszy, nie ma odpowiedniego pakietu doświadczeń, nie ma w duszy żelaznej maski, która mogłaby zamknąć na czas wojny jego serce, w którą wyposażony jest jego odpowiednik z 1970. Działa bardziej chaotycznie, impulsywnie, widać że miota się w działaniu, znacznie bardziej podobny do zwierzęcia szukającego ochrony przed kulami. Ten pierwszy na propozycję wigilijnego zawieszenia broni pewnie nie odpowiedziałby, spodziewając się podstępu, ten drugi zapewne by się zgodził. Jeden i drugi zaś ginie, gdy jego dotychczasowa persona zostaje porzucona - Paul z 1970 pozwala sobie na chwilę zdjąć maskę i autentycznie zachwycić się nad przyrodą, przez co podnosi się nad front okopu i ginie z ręki wrogiego snajpera; Paul z 2022 staje się tym pruskim żelaznym człowiekiem, gotowym na wszystko czego oczekuje od niego armia i walczący do końca, nawet gdy jest on beznadziejny.

2. Należy pamiętać, że pokój bożonarodzeniowy udawał się na wyjątkowych odcinkach frontu - tam gdzie spotykały się regimenty brytyjskie (zwłaszcza szkockich katolików) z niemieckimi (zwłaszcza z południowych landów). Gdy w okopach ententy siedzieli Belgowie lub Francuzi, których kraje były okupowe częściowo przez armię niemiecką lub niemieccy protestanci (zwłaszcza z Brandenburgii, Prus czy Poznańskiego) to takie zachęty kończyły się zazwyczaj zwyczajnym ignorowaniem lub nikt nie wpadał na takie pomysły - kto to słyszał fraternizować się z wrogiem. Największymi wariatami byli Kanadyjczycy, którzy uznawali za świetny żart zachęcanie Niemców, by ci przychodzili się spotkać, po czym otwierali ogień maszynowy w pół drogi lub krzyczeli, że rzucają im prezenty i po pierwszych kilku konserwach, puszkach z herbatą czy butach, kiedy Niemcy wyczekiwali i aktywnie próbowali łapać podarunki, Kanadyjczycy na rozkaz zaczynali rzucać granaty, przed którymi Niemcy nie próbowali się nawet kryć

3. Warto pamiętać, że "Na zachodzie" nie jest jedyną książką wspomnieniową niemieckiego żołnierza Wielkiej Wojny. Warto byłoby opisać W stalowych burzach

"Ernsta Jüngera", który miał znacznie bardziej militarystyczne podejście, był bardziej podobny pruskiemu spojrzeniu na świat i wspominał, że żołnierze także w walce obok smutku, bólu i śmierci odnajdywali również sens i cel. Oczywiście ta książka jest zapomniana, bo nie promuje pacyfistycznego widzenia, które było bardziej politycznie poprawne w latach traumy po Wielkiej Wojnie i do dziś jest sprzedawane jako główna baza przemyśleń z tego okresu."

"

Aleksander II Mikołajewicz (ros. Александр II Николаевич; ur. 17 kwietnia?/29 kwietnia 1818 w Moskwie, zm. 1 marca?/13 marca 1881 w Petersburgu) – cesarz Wszechrusi, król Polski i wielki książę Finlandii w latach 1855–1881. Twórca wielu liberalnych reform, m.in. uwłaszczenia chłopów w Rosji i Królestwie Polskim[2]. W 1867 sprzedał Alaskę Stanom Zjednoczonym za 7,2 mln dolarów.

demokratycznych i socjalistycznych ruchów opozycyjnych w Rosji. Były one wszakże skutecznie i bezwzględnie zwalczane, głównie przez tajną policję i żandarmerię. Niektóre z bardziej radykalnych organizacji zmieniły więc swą taktykę działania i w odpowiedzi na terror policyjny zaczęły stosować terror antypaństwowy. Dotyczyło to m.in. organizacji Narodnaja Wola, której komitet wykonawczy podjął decyzję o zabiciu cara. Łącznie na cara zorganizowano siedem zamachów, w tym pierwszy w 1866 roku. Z sześciu prób odebrania mu życia władca wyszedł bez szwanku (zarówno na skutek zbiegów okoliczności, jak i nieudolności sprawców)[10].

Odpowiedzią cara na nasilające się ataki i zamachy były nie tylko represje kierowane wprost przeciwko wszelkim ruchom terrorystycznym. Aleksander powołał na stanowisko przewodniczącego Najwyższej Komisji Zarządzającej (będącego kimś w rodzaju premiera)[11], a następnie ministra spraw wewnętrznych, Michaiła Loris-Melikowa. Loris Melikow proponował połączenie zasad silnej władzy z zasadami liberalizmu[12]. Za sprawę najważniejszą uznał skoncentrowanie władzy administracyjnej w rękach jednego człowieka. Złagodził nieco represje, ograniczył cenzurę, usunął znienawidzonego ministra oświaty, Dymitra Tołstoja[12][13]. Nie zaniechał jednak polowania na nihilistów ani walki z terroryzmem. Groźba ponownego zamachu na cara stawała się w związku z tym znowu bardzo realna.

13 marca 1881 carski poczet pojechał drugą trasą. Pierwszą bombę rzucił Nikołaj Rysakow, ale ładunek wybuchł z tyłu karety i Aleksander II wyszedł z zamachu bez szwanku. Członkowie świty prosili władcę o szybkie opuszczenie miejsca zbrodni, lecz car chciał się upewnić, że ranni – przypadkowe ofiary zamachu – otrzymają pomoc medyczną. Wtedy drugą bombę rzucił Ignacy Hryniewiecki. Rannych zostało dwadzieścia osób. Wśród nich był również Aleksander II, który w stanie krytycznym został odwieziony do Pałacu Zimowego, gdzie zmarł. Tylko kilka godzin dłużej żył Hryniewiecki. On także został poważnie ranny w wyniku wybuchu i z powodu tych obrażeń zmarł[14].

Śmierć cesarza przekreśliła plany wprowadzenia ważnej reformy społeczno-ustrojowej, ograniczającej samodzierżawie[15]. Wywołała skrajne reakcje zarówno w Rosji, jak i na świecie. Jedni wyrażali oburzenie i przerażenie na myśl o zamachowcach, inni cieszyli się, że Opatrzność uratowała Rosję od terroru i innych jeszcze większych nieszczęść[16]. Tron po Aleksandrze II przejął jego syn Aleksander III (1881–1894), który wrócił do polityki despotyzmu, cofając część reform demokratycznych ojca.

Aleksander II Byłeś dobrym carem… naprawdę dobrym… może nawet najlepszym

Pierwszy zabójca Rysakow (członek Komitetu Wykonawczego Narodnej Woli („Wola Ludu”) rzucił bombę pod carski powóz. Jednak eksplozja uszkodziła jedynie kuloodporny powóz. Cesarz wyszedł wstrząśnięty, ale bez szwanku. Rysakow został schwytany niemal natychmiast .

Aleksander II miał już zamiar odjechać, gdy drugi bombowiec, Hryniewiecki, który zbliżył się do cara, wykonał gwałtowny ruch, rzucając mu bombę pod nogi.

Ignacy Hryniewiecki był także polskim członkiem rosyjskiego stowarzyszenia rewolucyjnego Narodna Wola i zyskał rozgłos dzięki udziałowi w zamachu bombowym, któremu uległ car Rosji Aleksander II. Hryniewiecki – drugi zabójca, rzucił bombę, która śmiertelnie zraniła cara i jego samego. Przeżyłszy swoją ofiarę o kilka godzin, zmarł tego samego dnia.

W rzeczywistości wagon był opancerzony i miał dach. Kiedy bomba wybuchła, car usłyszał, że kierowca powozu został ciężko ranny, więc wysiadł z samochodu, aby mu pomóc. Ponieważ carowi brakowało bezpieczeństwa, pobliscy studenci/terroryści rzucili DRUGĄ bombę i wysadzili jego dolną połowę ciała, ale car żył i był przytomny przez jakiś czas. Zmarł w domu w wyniku rozległych obrażeń."