- 33 6
- 32 5+
- 30 5
- 27 4+
- 25 4
- 21 3+
- 18 3
- 16 2+
- 13 2
- 10 1+'
Minimalna punktacja
- 70 6
- 60 5+
- 50 5
- 45 4+
- 40 4
- 35 3+
- 30 3
- 25 2+
- 20 2
- 15 1+'
- od 8 min do 16:00 Oleandry i skąd jesteście...
- od 22 do 32 walka w cieszynie i drukarnia
- od 1:10 do 1:25 min: rozmowa złotnickiego z królem
- Negocjacje w Brześciu Litewskim pomiędzy Niemcami a Rosją bolszewicką oraz Ukrainą trwały w przybliżeniu:
- Z Rosją bolszewicką: od 22 grudnia 1917 roku do 3 marca 1918 roku, czyli około 2,5 miesiąca.
- Z Ukrainą: od stycznia 1918 roku (rozpoczęcie ukraińskich negocjacji) do podpisania oddzielnego traktatu 9 lutego 1918 roku, czyli około 1 miesiąca.
6. 1. Cztery wesela i pogrzeb? Jeszcze więcej! Śmierć i rozkład trupów: Turcji, Austrii, Węgier i Niemiec.
System wersalski'I. Zakończenie I wojny światowej
1. Zawieszenie broni w Compiègne – 11.XI.1918 r.
2. Konferencja pokojowa w Paryżu – 18.I.1919 do 21.I.1920 r.
II. Postanowienia traktatu wersalskiego wobec Niemiec (28 czerwca 1919 r.)
1. Straty terytorialne Niemiec:
a) Alzacja i Lotaryngia na korzyść Francji
b) Wielkopolska i Pomorze Gdańskie na korzyść Polski
c) plebiscyty – na Warmii, Mazurach i Powiślu oraz na Górnym Śląsku i w Szlezwiku
d) Gdańsk i Kłajpeda uzyskują status wolnych miast
e) Zagłębie Saary na 15 lat terytorium powierniczym pod zarządem Ligii Narodów
2. Ograniczenia dotyczące sił zbrojnych Niemiec
a. demilitaryzacja Nadrenii
b. redukcja niemieckiej armii do 100 tys. żołnierzy zawodowych
c. zakaz posiadania lotnictwa wojskowego i wojsk pancernych
3. Niemcy zostały uznane za winne wybuchu wojny i obciążone reparacjami wojennymi
III. Utworzenie Ligi Narodów – 10.I.1920 r.
IV. Mały traktat wersalski
V. Postanowienia traktatu w Sèvres z 10.VIII.1920 r. wobec Turcji
1. Straty terytorialne – Półwysep Arabski, Irak, Syrię, Liban, Palestynę oraz część Tracji
2. Redukcja sił zbrojnych do 50 tys. żołnierzy i zakaz posiadania ciężkiego sprzętu
3. Wznowienie działań wojennych przez Turcję
a. obalenie sułtanatu i ustanowienie Republiki Tureckiej - Mustafa Kemal
b. pokój w Lozannie z 24.VII.1923 r.
– Turcja odzyskuje część utraconych wcześniej terenów
– przesiedlenie ludności greckiej
1. Traktat w Saint-Germain z 10.IX.1919 r. z Austrią
a. utrata Czech, Moraw, Galicji, Bukowiny, południowego Tyrolu, Słowenii, Bośni i Hercegowiny, Śląska Opawskiego i Śląska Cieszyńskiego
b. zobowiązanie do zapłaty reparacji wojennych
c. redukcja sił zbrojnych do 30 tys. żołnierzy bez prawa posiadania lotnictwa wojskowego i wojsk pancernych
d. zakaz przyłączenia Austrii do Niemiec
2. Traktat w Neuilly z 27.XI.1919 r. z Bułgarią
a. straty terytorialne: zachodnia Tracja, południowa Dobrudża, skrawek Macedonii
b. zobowiązanie do zapłaty reparacji wojennych
d. redukcja sił zbrojnych do 20 tys. żołnierzy bez prawa posiadania broni pancernej i lotnictwa wojskowego
3. Traktat w Trianon z 4.VI.1920 r. z Węgrami
a. straty terytorialne (2/3 terytorium) – Słowacja, Ruś Zakarpacka, Siedmiogród, Wojwodina, Spisz i Orawa
b. zobowiązanie do zapłaty reparacji wojennych
c. redukcja sił zbrojnych do 35 tys. żołnierzy bez prawa posiadania wojsk pancernych i lotnictwa
VI. Zmiana układu sił w Europie
1. Powstanie nowych państw:
a. Polska
b. Czechosłowacja
c. Litwa
d. Łotwa
e. Estonia
f. Finlandia
g. Królestwo Serbów Chorwatów i Słoweńców – od 1929 r. Jugosławia
h. Irlandia
2. Upadek trzech wielkich dynastii:
a. Romanowów w Rosji
b. Habsburgów w Austrii
c. Hohenzollernów w Niemczech
3. Odebrane państwom centralnym kolonie przekształcono w terytoria mandatowe i oddano w zarząd państwom zwycięskiej ententy.'
6. 2. Odbudowa powojenna i wielki kryzys gospodarczy
1. Ogromne zniszczenia na terenach objętych działaniami wojennymi (ziemie polskie, Francja, Belgia, Bałkany).
2. Powojenny kryzys gospodarczy:
a. bezrobocie wskutek ograniczenia produkcji zbrojeniowej i demobilizacji,
b. hiperinflacja
c. długi wojenne
3. Bardzo duże straty demograficzne
a. poległo około 10 mln. żołnierzy,
b. łącznie liczba mieszkańców Europy zmniejszyła się o 50 mln.
4. Problem inwalidów wojennych, sierot i wdów.
II. Wielki kryzys gospodarczy – 1929-1935
1. Okres prosperity gospodarczej.
2. Krach na giełdzie nowojorskiej – 24.X.1929 r. – tzw. „czarny czwartek” – gwałtowny spadek cen akcji
3. Cechy wielkiego kryzysu światowego
a. ogólnoświatowy zasięg,
b. załamanie się systemu bankowego,
c. deflacja – spadek cen na towary i usługi,
d. spadek produkcji,
e. spadek wymiany handlowej,
f. wzrost bezrobocia.
III. Drogi wyjścia z kryzysu.
1. zbrojenia
2. polityka „nowego ładu” – prezydent USA Franklin Delano Roosevelt
3. pojawienie się interwencjonizmu państwowego – oddziaływanie na gospodarkę przez
4. etatyzm w gospodarcze - państwo występuje w roli przedsiębiorcy'
- 6. 2. Odbudowa powojenna i wielki kryzys gospodarczy
- I. Sytuacja gospodarcza i społeczna po I wojnie światowej.
- 1. Ogromne zniszczenia na terenach objętych działaniami wojennymi (ziemie polskie, Francja, Belgia, Bałkany).
- 2. Powojenny kryzys gospodarczy:
- a. bezrobocie wskutek ograniczenia produkcji zbrojeniowej i demobilizacji,
- b. hiperinflacja
- c. długi wojenne
- 3. Bardzo duże straty demograficzne
- a. poległo około 10 mln. żołnierzy,
- b. łącznie liczba mieszkańców Europy zmniejszyła się o 50 mln.
- 4. Problem inwalidów wojennych, sierot i wdów.
- II. Wielki kryzys gospodarczy – 1929-1935
- 1. Okres prosperity gospodarczej.
- a. dominacja gospodarcza Stanów Zjednoczonych
- b. nakręcanie koniunktury przez nadmierną emisję papierów wartościowych
- 2. Krach na giełdzie nowojorskiej – 24.X.1929 r. – tzw. „czarny czwartek” – gwałtowny spadek cen akcji
- 3. Cechy wielkiego kryzysu światowego
- a. ogólnoświatowy zasięg,
- b. załamanie się systemu bankowego,
- c. deflacja – spadek cen na towary i usługi,
- d. spadek produkcji,
- e. spadek wymiany handlowej,
- f. wzrost bezrobocia.
- III. Drogi wyjścia z kryzysu.
- 1. Zbrojenia
- 2. Pojawienie się interwencjonizmu państwowego – oddziaływanie na gospodarkę przez państwo
- 3. Etatyzm w gospodarce – państwo występuje w roli przedsiębiorcy
- 4. Polityka „Nowego Ładu” – prezydent USA Franklin Delano Roosevelt .
- a. zakaz wywozu złota z kraju
- b. kredyt stabilizacyjny dla banków
- c. zniesienie parytetu złota – druk pieniędzy ilości przekraczającej wartość zapasów złota
- d. dewaluacja dolara – poprawa opłacalności eksportu
- e. zniesieni prohibicji i opodatkowanie sprzedaży alkoholu
- f. program wielkich inwestycji
- g. interwencyjny skup nadprodukcji płodów rolnych
- h. zmiany w prawie pracy
- – ustalenie płacy minimalnej
- – prawo do zrzeszania się robotników
6. 3. Kryzys demokracji
1. Powojenny kryzys wewnętrzny we Włoszech:
a. rozczarowanie warunkami traktatu pokojowego
b. bezrobocie spowodowane demobilizacją wojska i redukcją produkcji zbrojeniowej
2. Powstanie organizacji faszystowskich:
a. Związku Włoskich Kombatantów (fascio=wiązki — faszyzm),
b. przekształcenie się Związku Włoskich Kombatantów w Narodową Partię Faszystowską (NPF)
c. działalność Benito Mussoliniego – duce
d. walka z komunizmem i socjalizmem
3. Przejęcie władzy przez faszystów:
a. „marsz na Rzym” – październik 1922 r.
b. powierzenie przez króla Wiktora Emanuela III funkcji premiera Benito Mussoliniemu
c. Włochy państwem totalitarnym:
– dyktatura Narodowej Partii Faszystowskiej
– tworzenie systemu korporacyjnego (korporacjonizm)
– terror
4. Sukcesy faszystów włoskich:
a. zawarcie konkordatu ze Stolicą Apostolską – pakty laterańskie
b. inwestycje jako forma walki z bezrobociem (osuszenie błot pontyjskich)
c. ekspansja terytorialna:
– Fiume
– Etiopia
– Albania
II. Republika Weimarska (1919-1933) - Paul von Hindenburg prezydentem
1. Kryzys powojenny.
a. bezrobocie
b. hiperinflacja
2. Poprawa sytuacji międzynarodowej:
a. układ ze Związkiem Radzieckim w Rapallo – 1922 r.
b. pakt reński – podpisany podczas konferencji w Locarno – 1925 r.
3. Załamanie gospodarki podczas wielkiego kryzysu gospodarczego (1929-1935)
III. Narodziny nazizmu
1. Powstanie Narodowosocjalistycznej Niemieckiej Partii Robotników (NSDAP)
2. Nieudany pucz w Monachium – 1923 r.
3. doktryna faszyzmu:
a. „Mein Kampf” Adolfa Hitlera
b. „Mit XX wieku” Alfreda Rosenberga
c. cechy faszyzmu:
– nacjonalizm
– antysemityzm
– antykomunizm
– antydemokratyzm
d. utworzenie i działalność:
– SA – oddziały szturmowe NSDAP – Ernst Röhm
– SS – policja partyjna NSDAP – Heinrich Himmler
IV. Przejęcie władzy przez Adolfa Hitlera
1. Wzrost wpływów NSDAP podczas wielkiego kryzysu gospodarczego (1929-1933).
2. Zwycięstwo w wyborach parlamentarnych w 1932 r.
3. Powierzenie przez prezydenta Paula von Hindenburga funkcji kanclerza Adolfowi Hitlerowi – 30 I 1933 r.
V. Budowa państwa totalitarnego
1. Ograniczanie swobód demokratycznych – pretekstem podpalenie Reichstagu (1933 r.):
a. delegalizacja Komunistycznej Partii Niemiec
b. delegalizacja pozostałych partii opozycyjnych – budowa systemu monopartyjnego
c. „noc długich noży” – likwidacja kierownictwa SA – VI 1934 r.
d. tworzenie obozów koncentracyjnych
e. rasizm:
– ustawy norymberskie (1935 r.) – ograniczenie praw obywatelskich ludności żydowskiej
– „noc kryształowa” – pogromy żydowskie (9.XI.1938 r.)
– eugenika
2. Indoktrynacja
a. działalność Ministerstwa Propagandy – Joseph Goebbels
b. utworzenie faszystowskiej organizacji młodzieżowej – Hitlerjugend'
Jojo Rabbit | Zwiastun [#1] | 2020 https://youtu.be/bgMb4iikhSs?t=3
III. Odbudowa potęgi militarnej Niemiec.
1.Wystąpienie Niemiec z Ligi Narodów.
2. Wdrożenie programu zbrojeń
3. Remilitaryzacja Nadrenii – III 1936 r.
IV. Ekspansja terytorialna III Rzeszy.
1. Włączenie Zagłębia Saary do Niemiec – na mocy przeprowadzonego plebiscytu (1935 r.)
2. Anschluss Austrii – 12 III 1938 r.
3. Układ monachijski
a. polityka appeasement (łagodzenia) wobec III Rzeszy
b. Sudety – pogranicze czesko-niemieckie
– fortyfikacje na wypadek wojny z Niemcami
– ważny region gospodarczy
– liczna mniejszość niemiecka
– uzyskanie autonomii
c. konferencja monachijska – 29-30 IX 1938 r.
– uczestnicy: Neville Chamberlain, Adolf Hitler, Benito Mussolini i Édouard Daladier
– decyzje dotyczące Czechosłowacji bez udziału jej przedstawiciela
d. układ monachijski – 30 IX 1938 r.
– włączenie Sudetów do Niemiec
– zajęcie przez Polskę Zaolzia (30 września 1938 r. ultimatum rządu Polskiego; 2 X zajęcie)
V. Ostatnie dni pokoju.
1. Odłączenie się Słowacji – ksiądz Jozef Tiso (III 1939 r.)
2. Wkroczenie do Czech wojsk niemieckich (15 III 1939 r.)
a. przekształcenie Czech w Protektorat Czech i Moraw – Emil Hácha
b. przejęcie tzw. Rusi Zakarpackiej przez Węgry
c. zajęcie przez III Rzeszę Kłajpedy
GŁOSY ODDANE NA NSDAP W 1932 ROKU I MAPKA KATOLIKÓW W NIEMCZECH 1934
"Co było przyczyną niechęci dużej części katolików wobec nazistów? Hierarchia kościoła katolickiego, już od początku lat 30-tych nie miała wątpliwości jak fundamentalne różnice dzielą prawdy chrześcijańskie od prawd głoszonych przez narodowych socjalistów. W 1930 roku Sekretarzem Stanu Stolicy Apostolskiej został kardynał Pacelli, późniejszy Pius XII, który jako nuncjusz w Niemczech poznał nazistów z bliska, między innymi za sprawą monachijskiego puczu z 1923 roku. Konferencja biskupów we Fryzyndze opublikowała w lutym 1931 roku pastoralne wskazania dla duchowieństwa, w których zakazywano łączenia pracy duszpasterskiej z jakąkolwiek współpracą polityczną z ruchem nazistowskim. Większość hierarchii pozostała krytyczna wobec reżimu „brunatnych”. W wielu dokumentach kościół dał też szereg zakazów dla wiernych, między innymi w sprawie członkostwa w partii nazistowskiej.
Pomimo podpisania konkordatu w 1933 roku relacje między III Rzeszą a hierarchią katolicką nie uległy znaczącej poprawie. Sytuacja kościoła pogorszyła się w 1937 roku, za sprawą odważnego kroku Stolicy Apostolskiej, która piórem Piusa XII potępiła niemiecki narodowy socjalizm w encyklice “Mit brennender Sorge”.Ponadto Watykan umieścił na indeksie ksiąg zakazanych sztandarowe dzieło głównego ideologa nazizmu, Alfreda Rosenberga – “Mit XX wieku”, Hitlerowski „mózg” propagował w nim wizję neopogańskiego, heretyckiego, “chrześcijaństwa pozytywnego”. W nowej, narodowosocjalistycznej rzeczywistości III Rzeszy nie mogło być miejsca na aktywność partii i stowarzyszeń katolickich, jak również gazet o tym profilu. Likwidacji uległy prowadzone przez kościół szkoły. Represje nazistów objęły dwanaście tysięcy duchownych katolickich. Jedna czwarta z nich, w tym biskupów, księży i zakonników trafiła do obozu w Dachau koło Monachium. Wielu poniosło męczeńską śmierć.
Inaczej było wśród protestanckiej elity, gdzie antynazistowski głos był prawie niesłyszalny. W dużej mierze dlatego, że wielu pastorów i teologów stanęło wyraźnie po stronie Hitlera. Wśród tych pierwszych warto wspomnieć choćby „hajlujących” biskupów Fredricha Cocha, czy Ludwiga Mullera – członka NSDAP. Ten ostatni, „po linii partyjnej”, zdobył uznanie samego fuhrera i został przez niego nagrodzony tytułem biskupa Rzeszy Niemieckiej, najwyższego zwierzchnika niemieckich protestantów. Wśród czołowych teologów protestantyzmu wymienić należy oddanych sprawie nazizmu w Niemczech: Gerharda Kittela, Paula Althausa, czy Emanuela Hirscha. To z ich ust padały między innymi słowa, że „hitlerowskie państwo powinno być akceptowane i wspierane przez chrześcijan, jako narzędzie łaski bożej”, czy to, że „władza Hitlera to dar i cud Boży”.
Taka postawa była dla wyznawców protestantyzmu zachętą do głosowania na nazistów, co powszechnie czynili. Wielu z nich włączyło się też masowo w ruch „Chrześcijanie Niemieccy”, będący próbą połączenia chrześcijaństwa z ideologią nazistowską. Niemiecki Kościół Ewangelicki został opanowany przez zwolenników Hitlera. Tylko nieliczni ewangelicy, widzący w poczynaniach współbraci i hierarchii fundamentalne odejście od prawd wiary, zachowało się przyzwoicie. Wspomnieć w tym miejscu należy o wrocławskim teologu Dietrichu Bonhoefferze, późniejszym więźniu obozu w Buchenwaldzie, czy księdzu Martinie Niemoellerze, współzałożycielu tzw. „kościoła wyznającego”.
https://www.fronda.pl/a/protestanci-nazisci-socjaldemokraci,26376.html
1.Wystąpienie Niemiec z Ligi Narodów.
2. Wdrożenie programu zbrojeń
3. Remilitaryzacja Nadrenii – III 1936 r.
IV. Ekspansja terytorialna III Rzeszy.
1. Włączenie Zagłębia Saary do Niemiec – na mocy przeprowadzonego plebiscytu (1935 r.)
2. Anschluss Austrii – 12 III 1938 r.
3. Układ monachijski
a. polityka appeasement (łagodzenia) wobec III Rzeszy
b. Sudety – pogranicze czesko-niemieckie
– fortyfikacje na wypadek wojny z Niemcami
– ważny region gospodarczy
– liczna mniejszość niemiecka
– uzyskanie autonomii
c. konferencja monachijska – 29-30 IX 1938 r.
– uczestnicy: Neville Chamberlain, Adolf Hitler, Benito Mussolini i Édouard Daladier
– decyzje dotyczące Czechosłowacji bez udziału jej przedstawiciela
d. układ monachijski – 30 IX 1938 r.
– włączenie Sudetów do Niemiec
– zajęcie przez Polskę Zaolzia (30 września 1938 r. ultimatum rządu Polskiego; 2 X zajęcie)
V. Ostatnie dni pokoju.
1. Odłączenie się Słowacji – ksiądz Jozef Tiso (III 1939 r.)
2. Wkroczenie do Czech wojsk niemieckich (15 III 1939 r.)
a. przekształcenie Czech w Protektorat Czech i Moraw – Emil Hácha
b. przejęcie tzw. Rusi Zakarpackiej przez Węgry
c. zajęcie przez III Rzeszę Kłajpedy
GŁOSY ODDANE NA NSDAP W 1932 ROKU I MAPKA KATOLIKÓW W NIEMCZECH 1934
"Co było przyczyną niechęci dużej części katolików wobec nazistów? Hierarchia kościoła katolickiego, już od początku lat 30-tych nie miała wątpliwości jak fundamentalne różnice dzielą prawdy chrześcijańskie od prawd głoszonych przez narodowych socjalistów. W 1930 roku Sekretarzem Stanu Stolicy Apostolskiej został kardynał Pacelli, późniejszy Pius XII, który jako nuncjusz w Niemczech poznał nazistów z bliska, między innymi za sprawą monachijskiego puczu z 1923 roku. Konferencja biskupów we Fryzyndze opublikowała w lutym 1931 roku pastoralne wskazania dla duchowieństwa, w których zakazywano łączenia pracy duszpasterskiej z jakąkolwiek współpracą polityczną z ruchem nazistowskim. Większość hierarchii pozostała krytyczna wobec reżimu „brunatnych”. W wielu dokumentach kościół dał też szereg zakazów dla wiernych, między innymi w sprawie członkostwa w partii nazistowskiej.
Pomimo podpisania konkordatu w 1933 roku relacje między III Rzeszą a hierarchią katolicką nie uległy znaczącej poprawie. Sytuacja kościoła pogorszyła się w 1937 roku, za sprawą odważnego kroku Stolicy Apostolskiej, która piórem Piusa XII potępiła niemiecki narodowy socjalizm w encyklice “Mit brennender Sorge”.Ponadto Watykan umieścił na indeksie ksiąg zakazanych sztandarowe dzieło głównego ideologa nazizmu, Alfreda Rosenberga – “Mit XX wieku”, Hitlerowski „mózg” propagował w nim wizję neopogańskiego, heretyckiego, “chrześcijaństwa pozytywnego”. W nowej, narodowosocjalistycznej rzeczywistości III Rzeszy nie mogło być miejsca na aktywność partii i stowarzyszeń katolickich, jak również gazet o tym profilu. Likwidacji uległy prowadzone przez kościół szkoły. Represje nazistów objęły dwanaście tysięcy duchownych katolickich. Jedna czwarta z nich, w tym biskupów, księży i zakonników trafiła do obozu w Dachau koło Monachium. Wielu poniosło męczeńską śmierć.
Inaczej było wśród protestanckiej elity, gdzie antynazistowski głos był prawie niesłyszalny. W dużej mierze dlatego, że wielu pastorów i teologów stanęło wyraźnie po stronie Hitlera. Wśród tych pierwszych warto wspomnieć choćby „hajlujących” biskupów Fredricha Cocha, czy Ludwiga Mullera – członka NSDAP. Ten ostatni, „po linii partyjnej”, zdobył uznanie samego fuhrera i został przez niego nagrodzony tytułem biskupa Rzeszy Niemieckiej, najwyższego zwierzchnika niemieckich protestantów. Wśród czołowych teologów protestantyzmu wymienić należy oddanych sprawie nazizmu w Niemczech: Gerharda Kittela, Paula Althausa, czy Emanuela Hirscha. To z ich ust padały między innymi słowa, że „hitlerowskie państwo powinno być akceptowane i wspierane przez chrześcijan, jako narzędzie łaski bożej”, czy to, że „władza Hitlera to dar i cud Boży”.
Taka postawa była dla wyznawców protestantyzmu zachętą do głosowania na nazistów, co powszechnie czynili. Wielu z nich włączyło się też masowo w ruch „Chrześcijanie Niemieccy”, będący próbą połączenia chrześcijaństwa z ideologią nazistowską. Niemiecki Kościół Ewangelicki został opanowany przez zwolenników Hitlera. Tylko nieliczni ewangelicy, widzący w poczynaniach współbraci i hierarchii fundamentalne odejście od prawd wiary, zachowało się przyzwoicie. Wspomnieć w tym miejscu należy o wrocławskim teologu Dietrichu Bonhoefferze, późniejszym więźniu obozu w Buchenwaldzie, czy księdzu Martinie Niemoellerze, współzałożycielu tzw. „kościoła wyznającego”.
https://www.fronda.pl/a/protestanci-nazisci-socjaldemokraci,26376.html
6. 4. Raj na ziemi czy piekło?
ZSRR w okresie międzywojennym
1. Czołowi działacze komunistyczni w okresie rewolucji komunistycznej
a. Włodzimierz Lenin
b. Lew Trocki
c. Grigorij Zinowiew
d. Nikołaj Bucharin
2. Wzrost znaczenia Józefa Stalina po śmierci Włodzimierza Lenina (1924 r.)
3. Działalność Wszechzwiązkowej Komunistycznej Partii (bolszewików) – WKP(b)
4. Skupienie władzy w ręku Stalina – kult jednostki
II. Terror komunistyczny
1. Działalność tajnej policji
a. OGPU – Zjednoczony Główny Zarząd Polityczny
b. NKWD – Ludowy Komisariat Spraw Wewnętrznych
c. łagry
d. Gułag – Główny Zarząd Obozów
e. wielka czystka (1936-1938)
– eliminacja rywali politycznych Stalina
– czystka w Armii Czerwonej
III. Gospodarka komunistyczna
1. Zniszczenia spowodowane wojną domową.
2. wprowadzenie tzw. komunizmu wojennego:
a. upaństwowienie większości sektorów gospodarki państw
b. reglamentacja żywności
c. klęska głodu w latach 1920-1921
3. Wprowadzenie Nowej polityki ekonomicznej (NEP) – częściowe urynkowienie gospodarki.
4. Kolektywizacja
a. sowchozy – wielkie gospodarstwa państwowe
b. kołchozy – spółdzielnie
c. antychłopska propaganda – określani rolników mianem kułaków
5. Centralne zarządzanie gospodarką w ramach gospodarki planowej
6. Intensywna industrializacja kraju
a. rozbudowa zagłębia węglowego w Workucie
b. budowa zakładów metalurgicznych w Magnitogorsku
c. budowa zagłębia węglowego w Kuźniecku
d. budowa elektrowni na Dnieprze – elektryfikacja
e. budowa Kanału Białomorskiego i Kanału Wołga-Don
IV. Indoktrynacja ideologiczna i polityczna
1. Walka z religią i Cerkwią
2. Działalność Komsomołu
3. Prześladowania opozycji
V. Polityka zagraniczna ZSRR
1. Traktat niemiecko-radziecki w Rapallo – IV 1922 r.
2. Pogorszenie relacji radziecko-niemieckich po dojściu do władzy Hitlera w Niemczech
3. Międzynarodówka Komunistyczna (Komintern) jako instrument polityki zagranicznej ZSRR'
- "Po śmierci Lenina w 1924, walka o przywództwo w partii rozegrała się pomiędzy Stalinem i Trockim. Dzięki sojuszowi z Zinowiewem i Kamieniewem, Stalin wyszedł z niej zwycięsko, a Trocki udał się na emigrację (zamordowany w 1940 r. w Meksyku na polecenie Stalina)
- W 1929 r. Stalin ogłosił pierwszy plan pięcioletni, którego celem była industrializacja. Ponieważ dostawy zboża do miast i fabryk były niewystarczające, Stalin zdecydował się na reformę rolną (kolektywizacja rolnictwa). Polegała ona na odebraniu ziemi chłopom i utworzeniu z nich państwowych sowchozów i kołchozów.
- Większość chłopów, szczególnie najbogatszych na Ukrainie - zwanych kułakami, sprzeciwiała się kolektywizacji. Stalin oskarżył ich o ukrywanie zboża i sabotaż. Wynikiem akcji rekwirowania zboża było zabieranie rolnikom nadwyżek ziarna, także tego przeznaczonego na zasiew. Działania te doprowadziły w latach 1932-1933 do Wielkiego Głodu na Ukrainie (Hołodomor), w czasie którego zmarło ok. 7 milionów ludzi.
- W 1934 nowym przywódcą miał być Siergiej Kirow, Stalin sfałszował więc wybory na XVII Zjazd Partii, gdzie polityka Stalina nie uzyskała aprobaty
- Zabójstwo Kirowa ułatwiło mu rozprawienie się ze starymi bolszewikami (byli to m.in.: Zinowiew, Kamieniew, Bucharin, Rykow
- Terror przybrał na sile, kiedy szefem NKWD został N. Jeżow. Aresztowano miliony ludzi (od 7 do 20 mln - według różnych szacunków). Skazanych umieszczano w obozach pracy (gułagach), gdzie umierali z głodu, zimna, przepracowania, a także okrutnego traktowania przez strażników.
- Prześladowania objęły również Armię Czerwoną. Rozpoczął je proces marszałka Michaiła Tuchaczewskiego, oskarżonego o szpiegostwo na rzecz Niemiec.
- Wielka czystka w armii dotknęła ponad 40 000 oficerów (w tym jej elitę)
- Zajęcie przez ZSRR we wrześniu 1939 r. terenów Polski spowodowało deportacje Polaków w głąb Związku Sowieckiego.
- Wiosną 1940 r. blisko 22 000 polskich oficerów i przedstawicieli inteligencji zostało rozstrzelanych przez NKWD m.in. w Katyniu, Miednoje, Charkowie.
- Podczas II wojny światowej NKWD dokonało także egzekucji żołnierzy własnej armii, oskarżonych o tchórzostwo i dezercję. Liczbę rozstrzelanych trudno sprecyzować, mogła sięgać setek tysięcy mężczyzn" .
- "Związek Radziecki a Związek Sowiecki, w skrócie: Sowiety
- w oryginalnej nazwie państwa występuje przymiotnik советский (sowietskij)
- w języku polskim powstał problem oddania znaczenia tej nazwy.
- Dla oficjalnej nazwy państwa początkowo stosowano formę Związek Socjalistycznych Republik Rad lub skrót Z.S.R.R.
- w przypadku potrzeby użycia przymiotnika pospolitego stosowano formę sowiecki.
- przed 1945 rokiem nie stosowano w polsce nazwy Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich (z 1. wyjątkiem).
- W okresie PRL zaczęto posługiwać się przymiotnikiem radziecki,
- forma sowiecki była tępiona przez komunistyczną cenzurę, natomiast używana powszechnie w wydawnictwach emigracyjnych i podziemnych.
- Współcześnie stosowane są obie formy – uważane za poprawne i synonimiczne, aczkolwiek według Mirosława Bańki, forma sowiecki ma konotację negatywną
- oprac. na podstawie Wikipedii
6. 5. Koniec świata na końcu świata (i Europy)
Świat zmierza ku wojnie'I. Ekspansja Japonii.
1. Intensywny rozwój gospodarczy Japonii
a. deficyt surowców impulsem do polityki ekspansjonistycznej (ekspansjonizm)
b. rozbudowa floty wojennej
c. wystąpienie Chin z Ligi Narodów
2. Podbój należącej do Chin Mandżurii – utworzenie Mandżukuo (1932 r.).
3. Wybuch wojny japońsko-chińskiej (1937-1945 r.)
a. Chiny osłabione wojną domową między komunistami w rządem nacjonalistycznym
b. zbrodnie wojenne żołnierzy japońskich
II. Wojna domowa w Hiszpanii (1936-1939)
1. Obalenie monarchii i ustanowienie republiki – 1931 r.
2. Zwycięstwo w wyborach parlamentarnych w 1936 r. frontu ludowego
a. front ludowy - republikanie, socjaliści, komuniści
b. wdrożenie radykalnych reform społecznych
– reforma rolnictwa
– ograniczenie wpływów i majątku Kościoła
– rozwój świeckiego szkolnictwa
– kontrola społeczna nad armią
c. bunt części wojsk – 1936 r.
– przyłączenie się do buntu wojsk stacjonujących w Maroku – gen. Francisco Franco
– konsolidacja karlistów (zwolennicy monarchii) i Falangi (organizacja hiszpańskich faszystów)
d. pomoc dla frankistów ze strony Portugalczyków, Włochów i Niemców (Legion Condor).
e. pomoc dla republikanów – ZSRR i Brygady Międzynarodowe
3. Zwycięstwo frankistów (zwolenników gen. Franco) – 1939 r.
1. 6. Myszka i WarnerBros - przepraszam Wonsal - podbijają świat!
Kultura dwudziestolecia międzywojennego
W 1923 roku powstało Studio Disney'ahttps://www.youtube.com/watch?v=k5yLBt2EfLc&ab_channel=DaveLeeDownUnder
- My Four Years in Germany to amerykański
- niemy dramat wojenny z 1918 roku,
- antyniemiecki film propagandowy.
- pierwszy film wyprodukowany przez czterech braci Warner, Harry'ego, Sama, Alberta i Jacka,
- film został oparty na podstawie wspomnień Jamesa W. Gerarda ambasadora USA w Niemczech
- Film został wyprodukowany, gdy trwała jeszcze I wojna światowa i jest czasami uważany za
- Film ukazuje w krzywym zwierciadle totalitarny kraj nazistowski,
- wszystko (drzewa!) ma kształt swastyki
- wszyscy wykonują hitlerowskie pozdrowienia (kukułki z zegara!).
- Jako członkowie występującej w filmie kapeli muzycznej zostali sparodiowani kolejno:
- puzon: Joseph Goebbels,
- werbel: Heinrich Himmler,
- suzafon: Hideki Tōjō,
- Flet piccolo: Hermann Göring
- bęben: Benito Mussolini.
- Melodia intro kreskówki oparta jest o jeden z utworów Richarda Wagnera o tytule "Die Meistersinger von Nürnberg".
- Na zdjęciach na ścianie widnieli Adolf Hitler, Hirohito i Benito Mussolini.
https://www.youtube.com/watch?v=wALh68miut4&ab_channel=relaxationm%C3%A9ditation
I. Rozwój techniki.
1. Rozwój środków transportu:
a. samochody
b. rozbudowa sieci dróg i autostrad
c. lotnictwo
2. Wzrost produkcji i zużycia energii elektrycznej
3. Postęp w dziedzinie sprzętów gospodarstwa domowego – pralki, odkurzacze, lodówki, telefony
4. Rozpowszechnienie taśmy produkcyjnej.
II. Rozwój masmediów i kultury masowej
1. Wzrost popularności prasy i kina (Charles Chaplin)
2. Rozpowszechnienie się radia
3. Początki telewizji
4. Funkcje masmediów:a. informacyjna i opiniotwórcza
b. rozrywkowa
c. kulturowa
d. propagandowa i indoktrynacyjna - socrealizm
III. Sztuka dwudziestolecia międzywojennego.
1. Architektura i urbanistyka:
a. modernizm
b. funkcjonalizm
c. egalitaryzm
d. monumentalizm
2. Malarstwo i rzeźba
a. kontynuacja i rozwój:
– ekspresjonizmu
– abstrakcjonizmu
– kubizmu
b. nowe nurty:
– dadaizm
– surrealizm
– futuryzm
c. wielcy artyści:
– Pablo Picasso
– Salvador Dali
IV. Kultura umysłowa dwudziestolecia międzywojennego.
1. Główne nurty filozoficzne:
a. intuicjonizm – Henri Bergson
b. katastrofizm
c. egzystencjalizm
2. Rozkwit psychologii – Zygmunt Freud.'