Sabaton i Korea północna - nieco zbyt straszne dla nastoletnich widzów
https://www.youtube.com/watch?v=pYXeSaQAGjk&ab_channel=BCFreedomHighSchool
7. 1. Obalenie komunizmu w Polsce
7. 2. Upadek komunizmu w Europie
7. 3. III Rzeczpospolita
7. 4. Europa i świat na przełomie XX i XXI wieku
sss
7. 1. Obalenie komunizmu w Polsce
'I. Wydarzenia sierpniowe
1. Pogorszenie się sytuacji gospodarczej Polski w latach 70-ych
a. wzrost zadłużenia zagranicznego
b. zubożenie społeczeństwa
c. pogorszenie się zaopatrzenia
2. Wydarzenia sierpniowe
a. nasilanie się akcji protestacyjnej w sierpniu 1980 r.
– zwolnienie z pracy Anny Walentynowicz
– wzmożona akcja protestacyjna na Pomorzu pod kierunkiem Lecha Wałęsy
– ogłoszenie przez stoczniowców tzw. 21 postulatów
– idea strajków solidarnościowych
b. powstanie Międzyzakładowych Komitetów Strajkowych (MKS)
c. podpisanie przez wicepremiera gen. Wojciecha Jaruzelskiego i Lecha Wałęsę w Gdańsku tzw. porozumienia sierpniowego – 31 VIII 1980 r.
3. Powstanie Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego Solidarność – 17 IX 1980 r.
a. powołanie Krajowej Komisji Porozumiewawczej – Lech Wałęsa
b. uchwalenie statutu – 22 września 1980 r.
c. rejestracja statutu – 10 listopada 1980.
4. Zmiany u steru rządów
a. rezygnacja Edwarda Gierka ze stanowiska I sekretarza PZPR – zastąpił go Stanisław Kania
b. objęcie funkcji premiera przez gen. Wojciecha Jaruzelskiego – II 1981 r.
II. Stan wojenny w Polsce – 13 XII 1981 – 22 VII 1983 r.
1. Sytuacja przed wprowadzeniem stanu wojennego
a. wprowadzenie reglamentacji na podstawowe produkty – system kartkowy
b. nadzwyczajny IX Zjazd PZPR – lipiec 1981 r.
c. I Zjazd Solidarności – wrzesień 1981 r.
d. objęcie funkcji I sekretarza KC PZPR przez gen. Wojciecha Jaruzelskiego
2. Wprowadzenie stanu wojennego – 13 grudnia 1981 r.
a. przejęcie władzy przez Wojskową Radę Ocalenia Narodowego (WRON)
b. zawieszenie działalności związków zawodowych i innych organizacji społecznych
c. wprowadzenie cenzury prewencyjnej
d. aresztowania i internowanie działaczy opozycyjnych
e. pacyfikacja kopalni Wujek – 16 XII 1981 r. – śmierć 9 górników
3. Zniesienie stanu wojennego – 22 VII 1983 r.
III. PRL w latach 80-uch
1. sytuacja społeczno-gospodarcza
a. pogłębiający się kryzys na skutek sankcji gospodarczych nałożonych na PRL przez kraje zachodnie
b. nieudane próby reform gospodarczych
c. masowa emigracja polityczna i ekonomiczna
2. Przyznanie Lechowi Wałęsie Pokojowej Nagrody Nobla – 1983 r.
3. Zabójstwo kapelana Solidarności Jerzego Popiełuszki – 1984 r.
4. Pielgrzymki Jana Pawła II do Polski (1983 i 1987 r.)
5. Powstanie prorządowego Ogólnopolskiego Porozumienia Związków Zawodowych (OPZZ)
6. Odrodzenie NSZZ Solidarność
a. powstanie Krajowej Komisji Wykonawczej NSZZ Solidarność – 1987 r.
b. powstanie tzw. drugiego obiegu wydawniczego tzw. bibuła
c. fala strajków w sierpniu 1988 r.
d. korzystne zmiany w sytuacji międzynarodowej – reformy Michaiła Gorbaczowa w ZSRR
IV. Obalenie komunizmu w Polsce
1. Obrady Okrągłego Stołu
a. zmiany we władzach PRL – na czele rządu Mieczysław Rakowski
b. spotkania przedstawicieli władz z przedstawicielami opozycji w Magdalence
c. obrady Okrągłego stołu – 6 II – 5 IV 1989 r.
– na czele strony koalicyjno-rządowej – gen. Czesław Kiszczak
– na czele strony solidarnościowo-opozycyjnej – Lech Wałęsa
– udział ekspertów
d. kluczowe punkty porozumienia z 5 IV 1989 r.
– przywrócenie urzędu prezydenta
– przeprowadzenie częściowo wolnych wyborów do sejmu i wolnych do senatu
2. Ponowna rejestracja Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego Solidarność 17 IV 1989 r.
3. Wybory sejmu 4 VI 1989 r.
a. 65% miejsc zagwarantowano dla PZPR i jej sojuszników
b. działalność Obywatelskich Komitetów Wyborczych
c. zwycięstwo wyborcze Solidarności
– Solidarność zdobyła wszystkie miejsca podlegającej wyborowi 35% części sejmu
– Solidarność zdobyła 99 ze 100 miejsc w senacie
4. Sytuacja po wyborach do sejmu
a. utworzenie przez posłów solidarnościowych Obywatelskiego Klubu Parlamentarnego (OKP)
b. wybór gen. Wojciecha Jaruzelskiego przez Zgromadzenie Narodowe na prezydenta
c. zerwanie koalicji przez dotychczasowych sojuszników z PZPR – Zjednoczone Stronnictwo Ludowe (ZSL) i Stronnictwo Demokratyczne (SD)
d. powołanie pierwszego niekomunistycznego rządu z Tadeuszem Mazowieckim jako premierem – 12 IX 1981 r.'
'I. Kryzys ZSRR
1. Pogarszanie się sytuacji gospodarczej i społecznej
a. negatywne skutki centralnego planowania
b. korupcja i niegospodarność
c. spadek wydajności
2. Konflikt w Afganistanie
a. Geneza interwencji ZSRR w Afganistanie
– obalenie monarchii w Afganistanie przez armię
– objęcie władzy przez komunistów – 1978 r.
– wybuch antykomunistycznego powstania – 1979 r.
b. wkroczenie wojsk radzieckich do Afganistanu – 25 XII 1979 r.
– przekazanie władzy Babrakowi Karmalowi
– potępienie interwencji ZSRR przez ONZ
– wsparcie Stanów Zjednoczonych dla mudżahedinów
c. wycofanie się wojsk radzieckich z Afganistanu – 1989 r.
d. przejęcie władzy w Afganistanie przez talibów
3. Sytuacja w ZSRR w latach 80-ych
a. zmiany u steru rządów po śmierci Leonida Breżniewa – 10 XI 1982 r.
– Jurij Andropow
– Konstantin Czernienko
b. przejęcie funkcji sekretarza generalnego KPZR przez Michaiła Gorbaczowa
– próba reform – pierestrojka, głasnost, uskorienie
– wybór Gorbaczowa na nowo utworzony urząd prezydenta ZSRR
II. Jesień Ludów
1. Podpisanie Aktu końcowego Konferencji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie (KBWE) – 1975 r.
a. zawierał zobowiązanie do przestrzegania praw człowieka
b. powstawanie komitetów helsińskich
c. powstanie w Czechosłowacji Karty 77 – organizacja działająca na rzecz przestrzegania praw człowieka – Vaclav Hawel
2. Aksamitna rewolucja w Czechosłowacji – listopad 1989 r.
a. pokojowe manifestacje
b. zastąpienie Gustáva Husáka na stanowisku prezydenta przez Vaclava Havla
c. działalność Forum Obywatelskiego
d. wybory – 8 VI 1990 r.
3. Obalenie komunizmu w NRD
a. ustąpienie pod naciskiem społecznym Ericha Honeckera ze stanowiska sekretarza generalnego SED – 18 X 1989 r.
b. ogłoszenie otwarcia granic z RFN
c. obalenie muru berlińskiego - 9 XI 1989 r.
d. wejście w życie traktatu zjednoczeniowego RFN i NRD – X 1990 r.
4. Obalenie komunizmu na Węgrzech i w Bułgarii – 1990 r.
5. Obalenie komunizmu w Rumunii
a. egzekucja Nicolae Ceauşescu
b. objęcie władzy przez Front Ocalenia Narodowego
6. Upadek komunizmu i wybuch wojny domowej w Jugosławii
7. Obalenie komunizmu i kryzys w Albanii.
8. Likwidacja komunistycznych organizacji międzynarodowych
a. rozwiązanie Rady Wzajemnej Pomocy Gospodarczej (RWPG) – 28 czerwca 1991 r.
b. rozwiązanie Układu Warszawskiego – 1 lipca 1991 r.
III. Rozpad Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich
1. Pucz z Giennadijem Janajewem na czele
a. zdecydowane przeciwdziałanie Borysa Jelcyna
b. samorozwiązanie Komunistycznej Partii Związku Radzieckiego
c. opowiedzenie się wojska po stronie Jelcyna
2. Utworzenie Wspólnoty Niepodległych Państw (WNP) 1991 r.
3. Rozwiązanie Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich – 26 XII 1991 r.
4. Uniezależnienie się części republik radzieckich'
7. 3. III Rzeczpospolita
'I. Wielka transformacja
1. Rząd Tadeusza Mazowieckiego
a. koalicyjny charakter rządu – współudział komunistów
b. Leszek Balcerowicz ministrem finansów
c. Krzysztof Skubiszewski ministrem spraw zagranicznych
2. Sytuacja gospodarcza
a. hiperinflacja
b. bezrobocie
3. Nowelizacja konstytucji – 29 XII 1989 r.
a. przywrócenie nazwy Rzeczpospolita Polska
b. przywrócenie korony orłowi w herbie Polski
c. zniesienie zapisu o kierowniczej roli Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej
d. ustanowienie zasady pluralizmu politycznego
e. ustanowienie gospodarki wolnorynkowej
4. Zmiany w organizacji organów ścigania
a. przywrócenie nazwy „policja” zamiast milicja obywatelska
b. likwidacja Ochotniczej Rezerwy Milicji Obywatelskiej (ORMO) i Zmotoryzowanych Odwodów Milicji Obywatelskiej (ZOMO)
4. Reformy gospodarcze Leszka Balcerowicza
a. stabilizacja gospodarki
– stabilizacja złotego
– zahamowanie inflacji - podatek od ponadwymiarowych wynagrodzeń – tzw. popiwek
b. przywrócenie gospodarki wolnorynkowej
– prywatyzacja
– przebudowa systemu podatkowego
– przebudowa systemu ubezpieczeń społecznych
c. poprawa sytuacji gospodarczej
II. Rozpad obozu solidarnościowego
1. Przemiany ustrojowe
a. uchwalenie tzw. małej konstytucji – 17 X 1992 r.
b. uchwalenie Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej 2 IV 1997 r.
2. Powstanie systemu wielopartyjnego w Polsce
a. Porozumienie Centrum – Jarosław Kaczyński
b. Ruch obywatelski Akcja Demokratyczna – Zbigniew Bujak
3. Pierwsze powszechne wybory prezydenckie – 9 XII 1990 r.
a. zwycięstwo Lecha Wałęsy
b. przekazanie insygniów prezydenckich II Rzeczpospolitej Polskiej przez ostatniego prezydenta emigracyjnego – Ryszarda Kaczorowskiego – 22 XII 1990 r.
4. Wybory parlamentarne w listopadzie 1991 r. – zwycięstwo partii wywodzących się z obozu solidarnościowego
– Unia Demokratyczna (UF)
– Zjednoczenie Chrześcijańsko-Narodowe (ZChN)
– Porozumienie Centrum (PC)
– Kongres Liberalno-Demokratyczny (KLD)
5. Przyśpieszone wybory parlamentarne we wrześniu 1993 r. – zwycięstwo obozu postkomunistycznego
– Sojusz Lewicy Demokratycznej (SLD)
– Polskie Stronnictwo Ludowe (PSL)
6. Wybory parlamentarne w 1997 r. – ponowne zwycięstwo obozu solidarnościowego
– Akcja Wyborcza Solidarność (AWS)
– Unia Wolności (UW)
III. Międzynarodowa pozycja III Rzeczpospolitej
1. Sytuacja polityczna w Europie
a. rozpad Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich
b. rozwiązanie Układu Warszawskiego
c. rozwiązanie Rady Wzajemnej Pomocy Gospodarczej (RWPG)
2. Wycofanie wojsk radzieckich z Polski – 1993 r.
3. Przystąpienie Polski do NATO – 1999 r.
4. Przystąpienie Polski do Unii Europejskiej 1 V 2004 r.'
7. 4. Europa i świat na przełomie XX i XXI wieku
'I. Skutki upadku ZSRR i rozpadu bloku wschodniego
1. Likwidacja układu dwubiegunowego
a. spadek znaczenia Rosji
b. dominacja polityczna Stanów Zjednoczonych
2. Poszerzenie Unii Europejskiej i NATO o część państw dawnego bloku wschodniego
3. Podpisanie Północnoatlantyckiej Strefy Wolnego handlu (NAFTA) – 1994 r.
– Stany Zjednoczone
– Kanada
– Meksyk
II. Rozpad Jugosławii
1. Nasilenie się tendencji decentralistycznych i konfliktów narodowościowych i religijnych
a. Albańczycy w Kosowie
b. Słoweńcy
c. Chorwaci
2. Ogłoszenie deklaracji niepodległości przez Słoweńców i Chorwatów – 25 VI 1991 r.
3. Proklamacja niepodległości Macedonii – 17 XI 1991 r.
4. Ogłoszenie niepodległości przez Bośnię i Hercegowinę
a. uznanie niepodległości Bośni i Hercegowiny przez społeczność międzynarodową
b. wybuch wojny domowej w Bośni i Hercegowinie
– oblężenie Sarajewa przez oddziały serbskie
– czystki etniczne
c. zakończenie wojny
– porozumienie w Dayton – 21 XI 1995 r.
– układ pokojowy w Paryżu – 14 XII 1995 r.
5. Walka Albańczyków o niepodległość Kosowa
a. interwencja międzynarodowa – naloty na Serbię
b. proklamacja niepodległości – 2008 r.
III. Sytuacja w dawnych republikach ZSRR
1. Konflikt między Azerbejdżanem a Armenią o Górski Karabach – 1991 r.
2. Konflikty w Gruzji
a. o Abchazję
b. o Osetię Południową
IV. Stany Zjednoczone w roli światowego żandarma
1. Interwencja w Somalii (mandat ONZ) – 1992-1995 r.
2. Interwencja w Iraku – 2003 r.
a. obalenie i egzekucja Saddama Husajna
b. okupacja i misja stabilizacyjna
3. Bombardowania terytorium Serbii w celu zmuszenia Serbów do zaprzestania represji wobec Albańczyków z Kosowa
V. Przemiany polityczne w Azji
1. Chiny
a. stopniowe urynkowienie gospodarki
b. tworzenie specjalnych stref ekonomicznych
c. przypadki łamania praw człowieka
d. włączenie Singapuru do Chin – 1997 r.
2. Przebudowa systemu gospodarczego w Wietnamie
3. Utworzenie Współpracy Gospodarczej Azji i Pacyfiku (APEC)
VI. Problem terroryzmu
1. Działalność Al-Kaidy – Osama bin Laden
a. zamach na World Trade Center (WTC) i budynek Pentagonu – 11 IX 2001 r.
b. interwencja wojsk amerykańskich w Afganistanie – George Bush
2. Największe ataki terrorystyczne
a. atak na pociągi w Madrycie – 2004 r.
b. atak na szkołę w Biesłanie
c. atak na autobusy w Londynie – 2005 r.'
Konspekty zamieszczone na stronie, oznaczone cudzysłowem ('x'), są autorstwa Wiesława Zdziabka (materiały przygotowane przez tego doświadczonego metodyka historii pochodzą ze strony: https://www.e-historia.com.pl/).
sss
7. 1. Obalenie komunizmu w Polsce
'I. Wydarzenia sierpniowe
1. Pogorszenie się sytuacji gospodarczej Polski w latach 70-ych
a. wzrost zadłużenia zagranicznego
b. zubożenie społeczeństwa
c. pogorszenie się zaopatrzenia
2. Wydarzenia sierpniowe
a. nasilanie się akcji protestacyjnej w sierpniu 1980 r.
– zwolnienie z pracy Anny Walentynowicz
– wzmożona akcja protestacyjna na Pomorzu pod kierunkiem Lecha Wałęsy
– ogłoszenie przez stoczniowców tzw. 21 postulatów
– idea strajków solidarnościowych
b. powstanie Międzyzakładowych Komitetów Strajkowych (MKS)
c. podpisanie przez wicepremiera gen. Wojciecha Jaruzelskiego i Lecha Wałęsę w Gdańsku tzw. porozumienia sierpniowego – 31 VIII 1980 r.
3. Powstanie Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego Solidarność – 17 IX 1980 r.
a. powołanie Krajowej Komisji Porozumiewawczej – Lech Wałęsa
b. uchwalenie statutu – 22 września 1980 r.
c. rejestracja statutu – 10 listopada 1980.
4. Zmiany u steru rządów
a. rezygnacja Edwarda Gierka ze stanowiska I sekretarza PZPR – zastąpił go Stanisław Kania
b. objęcie funkcji premiera przez gen. Wojciecha Jaruzelskiego – II 1981 r.
II. Stan wojenny w Polsce – 13 XII 1981 – 22 VII 1983 r.
1. Sytuacja przed wprowadzeniem stanu wojennego
a. wprowadzenie reglamentacji na podstawowe produkty – system kartkowy
b. nadzwyczajny IX Zjazd PZPR – lipiec 1981 r.
c. I Zjazd Solidarności – wrzesień 1981 r.
d. objęcie funkcji I sekretarza KC PZPR przez gen. Wojciecha Jaruzelskiego
2. Wprowadzenie stanu wojennego – 13 grudnia 1981 r.
a. przejęcie władzy przez Wojskową Radę Ocalenia Narodowego (WRON)
b. zawieszenie działalności związków zawodowych i innych organizacji społecznych
c. wprowadzenie cenzury prewencyjnej
d. aresztowania i internowanie działaczy opozycyjnych
e. pacyfikacja kopalni Wujek – 16 XII 1981 r. – śmierć 9 górników
3. Zniesienie stanu wojennego – 22 VII 1983 r.
III. PRL w latach 80-uch
1. sytuacja społeczno-gospodarcza
a. pogłębiający się kryzys na skutek sankcji gospodarczych nałożonych na PRL przez kraje zachodnie
b. nieudane próby reform gospodarczych
c. masowa emigracja polityczna i ekonomiczna
2. Przyznanie Lechowi Wałęsie Pokojowej Nagrody Nobla – 1983 r.
3. Zabójstwo kapelana Solidarności Jerzego Popiełuszki – 1984 r.
4. Pielgrzymki Jana Pawła II do Polski (1983 i 1987 r.)
5. Powstanie prorządowego Ogólnopolskiego Porozumienia Związków Zawodowych (OPZZ)
6. Odrodzenie NSZZ Solidarność
a. powstanie Krajowej Komisji Wykonawczej NSZZ Solidarność – 1987 r.
b. powstanie tzw. drugiego obiegu wydawniczego tzw. bibuła
c. fala strajków w sierpniu 1988 r.
d. korzystne zmiany w sytuacji międzynarodowej – reformy Michaiła Gorbaczowa w ZSRR
IV. Obalenie komunizmu w Polsce
1. Obrady Okrągłego Stołu
a. zmiany we władzach PRL – na czele rządu Mieczysław Rakowski
b. spotkania przedstawicieli władz z przedstawicielami opozycji w Magdalence
c. obrady Okrągłego stołu – 6 II – 5 IV 1989 r.
– na czele strony koalicyjno-rządowej – gen. Czesław Kiszczak
– na czele strony solidarnościowo-opozycyjnej – Lech Wałęsa
– udział ekspertów
d. kluczowe punkty porozumienia z 5 IV 1989 r.
– przywrócenie urzędu prezydenta
– przeprowadzenie częściowo wolnych wyborów do sejmu i wolnych do senatu
2. Ponowna rejestracja Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego Solidarność 17 IV 1989 r.
3. Wybory sejmu 4 VI 1989 r.
a. 65% miejsc zagwarantowano dla PZPR i jej sojuszników
b. działalność Obywatelskich Komitetów Wyborczych
c. zwycięstwo wyborcze Solidarności
– Solidarność zdobyła wszystkie miejsca podlegającej wyborowi 35% części sejmu
– Solidarność zdobyła 99 ze 100 miejsc w senacie
4. Sytuacja po wyborach do sejmu
a. utworzenie przez posłów solidarnościowych Obywatelskiego Klubu Parlamentarnego (OKP)
b. wybór gen. Wojciecha Jaruzelskiego przez Zgromadzenie Narodowe na prezydenta
c. zerwanie koalicji przez dotychczasowych sojuszników z PZPR – Zjednoczone Stronnictwo Ludowe (ZSL) i Stronnictwo Demokratyczne (SD)
d. powołanie pierwszego niekomunistycznego rządu z Tadeuszem Mazowieckim jako premierem – 12 IX 1981 r.'
7. 2. Upadek komunizmu w Europie
'I. Kryzys ZSRR
1. Pogarszanie się sytuacji gospodarczej i społecznej
a. negatywne skutki centralnego planowania
b. korupcja i niegospodarność
c. spadek wydajności
2. Konflikt w Afganistanie
a. Geneza interwencji ZSRR w Afganistanie
– obalenie monarchii w Afganistanie przez armię
– objęcie władzy przez komunistów – 1978 r.
– wybuch antykomunistycznego powstania – 1979 r.
b. wkroczenie wojsk radzieckich do Afganistanu – 25 XII 1979 r.
– przekazanie władzy Babrakowi Karmalowi
– potępienie interwencji ZSRR przez ONZ
– wsparcie Stanów Zjednoczonych dla mudżahedinów
c. wycofanie się wojsk radzieckich z Afganistanu – 1989 r.
d. przejęcie władzy w Afganistanie przez talibów
3. Sytuacja w ZSRR w latach 80-ych
a. zmiany u steru rządów po śmierci Leonida Breżniewa – 10 XI 1982 r.
– Jurij Andropow
– Konstantin Czernienko
b. przejęcie funkcji sekretarza generalnego KPZR przez Michaiła Gorbaczowa
– próba reform – pierestrojka, głasnost, uskorienie
– wybór Gorbaczowa na nowo utworzony urząd prezydenta ZSRR
II. Jesień Ludów
1. Podpisanie Aktu końcowego Konferencji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie (KBWE) – 1975 r.
a. zawierał zobowiązanie do przestrzegania praw człowieka
b. powstawanie komitetów helsińskich
c. powstanie w Czechosłowacji Karty 77 – organizacja działająca na rzecz przestrzegania praw człowieka – Vaclav Hawel
2. Aksamitna rewolucja w Czechosłowacji – listopad 1989 r.
a. pokojowe manifestacje
b. zastąpienie Gustáva Husáka na stanowisku prezydenta przez Vaclava Havla
c. działalność Forum Obywatelskiego
d. wybory – 8 VI 1990 r.
3. Obalenie komunizmu w NRD
a. ustąpienie pod naciskiem społecznym Ericha Honeckera ze stanowiska sekretarza generalnego SED – 18 X 1989 r.
b. ogłoszenie otwarcia granic z RFN
c. obalenie muru berlińskiego - 9 XI 1989 r.
d. wejście w życie traktatu zjednoczeniowego RFN i NRD – X 1990 r.
4. Obalenie komunizmu na Węgrzech i w Bułgarii – 1990 r.
5. Obalenie komunizmu w Rumunii
a. egzekucja Nicolae Ceauşescu
b. objęcie władzy przez Front Ocalenia Narodowego
6. Upadek komunizmu i wybuch wojny domowej w Jugosławii
7. Obalenie komunizmu i kryzys w Albanii.
8. Likwidacja komunistycznych organizacji międzynarodowych
a. rozwiązanie Rady Wzajemnej Pomocy Gospodarczej (RWPG) – 28 czerwca 1991 r.
b. rozwiązanie Układu Warszawskiego – 1 lipca 1991 r.
III. Rozpad Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich
1. Pucz z Giennadijem Janajewem na czele
a. zdecydowane przeciwdziałanie Borysa Jelcyna
b. samorozwiązanie Komunistycznej Partii Związku Radzieckiego
c. opowiedzenie się wojska po stronie Jelcyna
2. Utworzenie Wspólnoty Niepodległych Państw (WNP) 1991 r.
3. Rozwiązanie Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich – 26 XII 1991 r.
4. Uniezależnienie się części republik radzieckich'
7. 3. III Rzeczpospolita
'I. Wielka transformacja
1. Rząd Tadeusza Mazowieckiego
a. koalicyjny charakter rządu – współudział komunistów
b. Leszek Balcerowicz ministrem finansów
c. Krzysztof Skubiszewski ministrem spraw zagranicznych
2. Sytuacja gospodarcza
a. hiperinflacja
b. bezrobocie
3. Nowelizacja konstytucji – 29 XII 1989 r.
a. przywrócenie nazwy Rzeczpospolita Polska
b. przywrócenie korony orłowi w herbie Polski
c. zniesienie zapisu o kierowniczej roli Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej
d. ustanowienie zasady pluralizmu politycznego
e. ustanowienie gospodarki wolnorynkowej
4. Zmiany w organizacji organów ścigania
a. przywrócenie nazwy „policja” zamiast milicja obywatelska
b. likwidacja Ochotniczej Rezerwy Milicji Obywatelskiej (ORMO) i Zmotoryzowanych Odwodów Milicji Obywatelskiej (ZOMO)
4. Reformy gospodarcze Leszka Balcerowicza
a. stabilizacja gospodarki
– stabilizacja złotego
– zahamowanie inflacji - podatek od ponadwymiarowych wynagrodzeń – tzw. popiwek
b. przywrócenie gospodarki wolnorynkowej
– prywatyzacja
– przebudowa systemu podatkowego
– przebudowa systemu ubezpieczeń społecznych
c. poprawa sytuacji gospodarczej
II. Rozpad obozu solidarnościowego
1. Przemiany ustrojowe
a. uchwalenie tzw. małej konstytucji – 17 X 1992 r.
b. uchwalenie Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej 2 IV 1997 r.
2. Powstanie systemu wielopartyjnego w Polsce
a. Porozumienie Centrum – Jarosław Kaczyński
b. Ruch obywatelski Akcja Demokratyczna – Zbigniew Bujak
3. Pierwsze powszechne wybory prezydenckie – 9 XII 1990 r.
a. zwycięstwo Lecha Wałęsy
b. przekazanie insygniów prezydenckich II Rzeczpospolitej Polskiej przez ostatniego prezydenta emigracyjnego – Ryszarda Kaczorowskiego – 22 XII 1990 r.
4. Wybory parlamentarne w listopadzie 1991 r. – zwycięstwo partii wywodzących się z obozu solidarnościowego
– Unia Demokratyczna (UF)
– Zjednoczenie Chrześcijańsko-Narodowe (ZChN)
– Porozumienie Centrum (PC)
– Kongres Liberalno-Demokratyczny (KLD)
5. Przyśpieszone wybory parlamentarne we wrześniu 1993 r. – zwycięstwo obozu postkomunistycznego
– Sojusz Lewicy Demokratycznej (SLD)
– Polskie Stronnictwo Ludowe (PSL)
6. Wybory parlamentarne w 1997 r. – ponowne zwycięstwo obozu solidarnościowego
– Akcja Wyborcza Solidarność (AWS)
– Unia Wolności (UW)
III. Międzynarodowa pozycja III Rzeczpospolitej
1. Sytuacja polityczna w Europie
a. rozpad Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich
b. rozwiązanie Układu Warszawskiego
c. rozwiązanie Rady Wzajemnej Pomocy Gospodarczej (RWPG)
2. Wycofanie wojsk radzieckich z Polski – 1993 r.
3. Przystąpienie Polski do NATO – 1999 r.
4. Przystąpienie Polski do Unii Europejskiej 1 V 2004 r.'
Filmowe prowokacje w opisie życia politycznego, społecznego etc. w twórczości Patryka Vegi:
Kontrowersyjne podejście do historii najnowszej:
https://www.youtube.com/watch?v=jTZgRj1D0_4&ab_channel=PatrykVega
"POLITYKA" Patryka Vegi: FILM kontra RZECZYWISTOŚĆ
https://www.youtube.com/watch?v=_Gzi20-G6Oc&ab_channel=SuperExpress
7. 4. Europa i świat na przełomie XX i XXI wieku
'I. Skutki upadku ZSRR i rozpadu bloku wschodniego
1. Likwidacja układu dwubiegunowego
a. spadek znaczenia Rosji
b. dominacja polityczna Stanów Zjednoczonych
2. Poszerzenie Unii Europejskiej i NATO o część państw dawnego bloku wschodniego
3. Podpisanie Północnoatlantyckiej Strefy Wolnego handlu (NAFTA) – 1994 r.
– Stany Zjednoczone
– Kanada
– Meksyk
II. Rozpad Jugosławii
1. Nasilenie się tendencji decentralistycznych i konfliktów narodowościowych i religijnych
a. Albańczycy w Kosowie
b. Słoweńcy
c. Chorwaci
2. Ogłoszenie deklaracji niepodległości przez Słoweńców i Chorwatów – 25 VI 1991 r.
3. Proklamacja niepodległości Macedonii – 17 XI 1991 r.
4. Ogłoszenie niepodległości przez Bośnię i Hercegowinę
a. uznanie niepodległości Bośni i Hercegowiny przez społeczność międzynarodową
b. wybuch wojny domowej w Bośni i Hercegowinie
– oblężenie Sarajewa przez oddziały serbskie
– czystki etniczne
c. zakończenie wojny
– porozumienie w Dayton – 21 XI 1995 r.
– układ pokojowy w Paryżu – 14 XII 1995 r.
5. Walka Albańczyków o niepodległość Kosowa
a. interwencja międzynarodowa – naloty na Serbię
b. proklamacja niepodległości – 2008 r.
III. Sytuacja w dawnych republikach ZSRR
1. Konflikt między Azerbejdżanem a Armenią o Górski Karabach – 1991 r.
2. Konflikty w Gruzji
a. o Abchazję
b. o Osetię Południową
IV. Stany Zjednoczone w roli światowego żandarma
1. Interwencja w Somalii (mandat ONZ) – 1992-1995 r.
2. Interwencja w Iraku – 2003 r.
a. obalenie i egzekucja Saddama Husajna
b. okupacja i misja stabilizacyjna
3. Bombardowania terytorium Serbii w celu zmuszenia Serbów do zaprzestania represji wobec Albańczyków z Kosowa
V. Przemiany polityczne w Azji
1. Chiny
a. stopniowe urynkowienie gospodarki
b. tworzenie specjalnych stref ekonomicznych
c. przypadki łamania praw człowieka
d. włączenie Singapuru do Chin – 1997 r.
2. Przebudowa systemu gospodarczego w Wietnamie
3. Utworzenie Współpracy Gospodarczej Azji i Pacyfiku (APEC)
VI. Problem terroryzmu
1. Działalność Al-Kaidy – Osama bin Laden
a. zamach na World Trade Center (WTC) i budynek Pentagonu – 11 IX 2001 r.
b. interwencja wojsk amerykańskich w Afganistanie – George Bush
2. Największe ataki terrorystyczne
a. atak na pociągi w Madrycie – 2004 r.
b. atak na szkołę w Biesłanie
c. atak na autobusy w Londynie – 2005 r.'
Konspekty zamieszczone na stronie, oznaczone cudzysłowem ('x'), są autorstwa Wiesława Zdziabka (materiały przygotowane przez tego doświadczonego metodyka historii pochodzą ze strony: https://www.e-historia.com.pl/).