(Informacje ogólne nt. zadania) Nasze dziedzictwo: Cieszyniaków starania o Polskę

Zadanie - Nasze dziedzictwo: Cieszyniaków starania o Polskę

Czy lokalna historia może być pasjonująca? Jak można ją "sprzedać" współczesnemu odbiorcy? Po jakie środki wyrazu sięgnąć i jaki temat wybrać? Zastanawiamy się, tworząc niezwykłe zadanie, łączące nasze talenty i społecznie ważne przekazy. Współpracując, zaprojektujemy element kampanii społecznej, promującej ważne wątki lokalnej historii...

Na czym polega zadanie? Na opracowaniu autorskich projektów, które w sposób nowatorski i kreatywny mają popularyzować lokalne wątki historii, związane z drogą ziemi cieszyńskiej do Polski, obejmujące okres: 1842-1920.  

Co nas inspiruje? Chęć upamiętnienia: losów społeczności polskiej na „kresach zachodnich”, jak niegdyś nazywano tereny Śląska Cieszyńskiego oraz jego mieszkańców - polskich patriotów, działaczy społecznych, narodowych oraz wojskowych, którzy przed 1920 rokiem wiedli swoich rodaków do Niepodległej!

• Idea Zadania. Ma połączyć takie elementy jak: 
• poznanie przeszłości Małej Ojczyzny, 
• przesłanie ukierunkowane na poszanowanie historii, 
• atrakcyjne dla współczesnego odbiorcy „techniki przyszłości". 
• Realizacja: 
• swoboda w wyborze metod i form, wykorzystanych w ramach projektu, 
• możliwość wykorzystania: 
• obrazów, 
• dźwięków/muzyki, 
• filmów, 
• form przestrzennych
• W rezultacie powstanie dzieło (element kampanii społecznej). Mogą nim być:
• memy, 
• teksty, np. w formie bloga
• nagranie wideo, np. vlog, 
• interaktywne przewodniki, 
• scenariusz kampanii informacyjnej za pośrednictwem serwisów: 
• Facebook, 
• Twiter, 
• Youtube, 
• Instagram 
• upamiętnienie w formie
• muralu, 
• graffiti, 
• rzeźby
• obrazu itd. 

Pracujemy w grupach 2-6 osobowych (co dwie głowy to nie jedna!). Wykonujemy kolejno zaprezentowane niżej kroki działania.

Krok 1:  Zastanawiamy się, na czym możemy bazować? Każdy z uczestników samodzielnie analizuje, takie elementy jak: 

- tematyka. Czy jest coś, co mnie samego zaciekawiło w historii sprzed wieku? Jaka historia ma "filmowy" lub "obrazowy" potencjał?

- jakie mam talenty (plastyczne, informatyczne, pisarskie?, itd.). Jakiej techniki moglibyśmy użyć? Jakie środki ekspresji mogą trafić do odbiorców?

- czy są dostępne, np. w Internecie materiały bazowe, np. obraz, który może stać się podstawą do zrobienia zabawnego (i pouczającego!) mema lub oryginalne zdjęcie sprzed wieku, które nada się świetnie do zrobienia patetycznego grafitti.

Krok 2: Burza mózgów w obrębie zespołów. Dyskutujemy, w jakim kierunku zmierzać mogą prace. Czy któryś z was potrafi przekonać kolegów/koleżanki do swojego pomysłu? 

Krok 3: Rozdzielamy zadania. Czy autor pomysłu odpowiadać będzie za jego wykonanie? Kto dokona szerszej kwerendy? Czy zadanie będzie na barkach jednej osoby, czy praca rozłoży się pomiędzy uczestników?

Jakie role mamy do obsadzenia? 

1. Kapitan. Do niego należy decydujący głos w kwestiach spornych, przesłanie zadania.
2. Archiwista: osoba dokonująca kwerendy (ma za zadanie znaleźć i przeczytać, min. 3 teksty historyczne dotyczące interesującego nas tematu). Wynotowuje najbardziej ciekawe i inspirujące wątki, jakie udało mu się odszukać (przygotowuje wstępną bbliografię). 
• Może to być osoba najbardziej zainteresowana historią spośród członków zespołu. 
• Rola ta może być wykonywana, np. przez osobę pełniącą funkcję Edukatora
3. Twórca (np. grafik): do niego należy finalne wykonanie dzieła. 
4. Dokumentalista: dba o sporządzenie dokumentacji/opisu Karty zadania, dba o poprawny zapis bibliograficzny.
5. Edukator: Tworzy krótkie (1-3 akapity, tj. do 1500 znaków) wyjaśnienie wątków historycznych, do których odwołuje się dzieło. Jakie jest jego przesłanie?

Zadania można podzielić między uczestników zgodnie z ustaleniami zespołu. Jedna osoba dominuje na etapie kwerendy, inna w "tworzeniu", inne w "opisywaniu", itd. Pracami kieruje kapitan, który jest jednocześnie koordynatorem prac (zespół może wnioskować o dodatkową ocenę dla kapitana lub innej osoby; jeśli jej udział w zadaniu był szczególny).

Krok 4. Tworzymy "dzieło" i jego opis.

• w razie wątpliwości polecam konsultacje historyczne on-line w każdy poniedziałek od 15 do 15:30: 21 i 28 grudnia; oraz 4, 11 i 18 stycznia.

Krok 5. Wysyłamy zadanie wraz z opisem:

Opis - Karta zadania. Uczestnicy do podanej pracy powinni załączyć opis (w formacie .doc; .docx; .odt), zawierający takie elementy jak:

1. Dane autorów (klasa, nazwisko, imię, rola),
2. Opis najważniejszych działań podejmowanych przez członków zespołu w trakcie realizacji projektu, np. Koncepcja (inicjały; czas: np. 2 godz.); Poszukiwanie źródeł, inspiracji (inicjały; czas: 5 godz.); Wykonanie (inicjały; czas: 2 godz.),
3. Uzasadnienie (Dlaczego wybrano ten watek historyczny? Jakie atuty może mieć zgłaszana praca?
4. Bibliografia (Z jakich inspiracji oraz źródeł korzystano?), opis wg standardu: Nazwisko Imię, Tytuł artykułu/książki, [ew. tytuł czasopisma], strony, [ew. adres on-line]. 

• Wskazówki jak przygotować bibliografię, dostępne na stronie: http://pamietnikcieszynski.blogspot.com/p/dla-autorow.html, przykład:
• Morys-Twarowski Michael, Śląsk Cieszyński – fałszywe pogranicze?, [w:] Szkice o pograniczu, red. Łukasz Bukowiecki, Roman Chymkowski, Marta Czemarmazowicz, Małgorzata Mostek, Warszawa 2010 (= Pongo, t. 2), s. 76-81, dostęp on-line: https://depot.ceon.pl/bitstream/handle/123456789/5975/Morys-Twarowski%2c%20%c5%9al%c4%85sk%20Cieszy%c5%84ski%20pogranicze.pdf?sequence=1&isAllowed=y

Terminy: 

• Termin "0": 22.12.2020; (do tego terminu należy rozpocząć prace zespołów, rozdzielić zadania, itp.; najambitniejsze zespoły mogą się pokusić o przesłanie gotowych prac; ale zważywszy na obowiązki szkolne i przedświąteczne polecamy oddanie prac w terminie "1")
• Termin "1": 12.01.2020 - termin główny nadesłania prac
• prace nadesłane po terminie głównym (np. 13.01.2020), mogą mieć obniżoną ocenę, jako prace nadesłane po terminie (np. wg zależności: pół stopnia za każdy dzień zwłoki).

Zadanie (jego elementy) wysyłamy w standardowych rozszerzeniach, tj.: .doc / .odt / .avi / .mp4 / .mp3 / .jpg

Finał, ocena. 

Oceny dokonuje nauczyciel;

Kryteriami służącymi w ocenianiu zadania finałowego będą m.in.:

• walory edukacyjne (atrakcyjność wątku historycznego, wartość poznawcza);
• walory artystyczne (atrakcyjność pracy)
• oryginalne podejście do tematyki (nowatorskie ujęcie, itd.).
• w mniejszym zakresie również: data przesłania pracy; walory warsztatowe, a więc m.in. stopień złożoności, dobór techniki wykonania, nakład czasu, stopień indywidualizacji pracy (na ile praca jest dziełem przetworzonym, bazującym na funkcjonujących już elementach).

Będą przyznane także dodatkowe oceny ("6" i "5") dla najlepszych zdaniem samych uczniów dzieł. 

Musimy pamiętać, iż nie jesteśmy zawodowymi historykami, grafikami, pracownikami działu "social media", czy agencji reklamowych. Nasze dzieło nie musi być doskonałe. Ale może być, np.: pomysłowe, angażujące emocjonalnie, itd. Wartościowy jest sam proces twórczy, elementy współpracy w zespole, wykorzystania wrodzonej kreatywności i indywidualnego pogłębienia wiedzy historycznej o Małej i Dużej Ojczyźnie. 

Ad 1.: W ramach naszych grup analizujemy:

I. Tematy.

Jakie tematy warto poruszyć?  Jaki temat może być atrakcyjny/nośny/ważny społecznie? Co możemy wypromować?

Poniżej prezentujemy proponowane tematy. Połowa z nich porusza tematykę "militarną", a pozostałe m.in. pracy organicznej.

1. Udział cieszyńskich Ślązaków w narodowych zrywach, itp. wydarzeniach roku... 1863.
2. Udział cieszyńskich Ślązaków w narodowych zrywach, itp. wydarzeniach lat... 1914-1918.
3. Udział cieszyńskich Ślązaków w narodowych zrywach, itp. wydarzeniach roku... 1918.
4. Udział cieszyńskich Ślązaków w narodowych zrywach, itp. wydarzeniach roku... 1919.
5. Udział cieszyńskich Ślązaków w narodowych zrywach, itp. wydarzeniach roku... 1920.
6. Narodowe "przebudzenie" cieszyńskich Ślązaków.
7. Praca narodowa/organiczna na Śląsku Cieszyńskim (przed 1920 rokiem).
8. Udział kobiet/socjalistów/ewangelików/katolików, itd. w pracy narodowej na Śląsku Cieszyńskim.
9. Miłość cieszyńskich Ślązaków do (polskiej) książki i kultury...
10. Plebejskie (chłopskie) korzenie polskości na Śląsku Cieszyńskim...
11. Inny (uzgodniony z nauczycielem i związany tematycznie z ww.).

Tematy te rozwijamy w artykułach pod osobnym adresem, gdzie przedstawiamy do nich literaturę: 

• Nasze dziedzictwo. Kilka powodów, dla których można być dumnym z tradycji przodków

II. Źródła  Zastanówmy się: Gdzie szukać inspiracji z epoki przełomu XIX i XX wieku? Jakie źródła nadają się najlepiej do wykorzystania (pamiętniki, zdjęcia, stare gazety?). 

Źródła: Z czego możemy skorzystać? Zob.: artykuły rozwinięte pod osobnymi adresami:

• Żródła "wizualne"
• Źródła "tekstowe"
• Literatura historyczna dostępna w 'kopernikańskiej historycznej bazie on-line'

Najważniejsze źródła wymienione są także na stronach:

https://generacjapamieci.blogspot.com/p/jaka-droga-wioda-cieszyniakow-do.html 

https://generacjapamieci.blogspot.com/2020/10/materiay-polecane-cieszynska.html

III. Techniki do wykorzystania. Należy się zastanowić, jakie mamy talenty (plastyczne, informatyczne, pisarskie?, itd.). Jakiej techniki moglibyśmy użyć? Jakie środki ekspresji mogą trafić do odbiorców?

Kampanie społeczne (w formie filmów, plakatów, itd.) muszą być wykonane atrakcyjnie i "z pomysłem", by miały szanse na trafienie do widzów w różnym wieku, a nawet z różnych środowisk (krajów itd.). Dlaczego? W swoich scenariuszach odwołać się możemy:

• uniwersalnych wartości/pojęć, znanych chyba każdemu człowiekowi na świecie, (DOM)
• emocji i dylematów wspólnych dla wszystkich ludzi niezależnie od czasów, w jakich żyli lub żyją (lęk, pragnienie przeżycia/obrony bliskich)

Więcej szczegółów (i więcej inspiracji) znajdziecie w sekcji: 

• Kampanie społeczne i inne inspiracje (Artykuł rozwinięty jest pod osobnym adresem).

Nasze dzieło powstałe w ramach warsztatów-lekcji Historii i Społeczeństwa, może wziąć udział w konkursie przygotowanym przez Fundację Volens i PTH O. Cieszyn, pt. „Cieszyńskie dziedzictwo U20: Ku Niepodległej”.