Materiały autorstwa Wiesława Zdziabka, doświadczonego nauczyciela historii i metodyka, laureata tytułu Wielkopolski Nauczyciel Roku 2017; pochodzą ze strony: https://www.e-historia.com.pl/130-liceum-i-technikum-po-gimnazjum/notatki-z-historii-zakres-rozszerzony/klasa-1
Starożytna Grecja
2. 01. Najstarsze dzieje Grecji
2. 06. Walka o hegemonię w Grecji po wojnach perskich
2. 07. Religia i formy kultu religijnego w starożytnej Grecji
2. 08. Literatura i filozofia grecka
2. 09. Sztuka starożytnej Grecji
2. 12. Starożytna Grecja. Chronologia wydarzeń
2. 12. Starożytna Grecja. Indeks nazw
2. 12. Starożytna Grecja. Indeks postaci
2. 12. Starożytna Grecja. Słowniczek pojęć
2. 1. Najstarsze dzieje Grecji
I. Warunki naturalne
1. Obszar
a. Półwysep Bałkański
– 80% kraju pokrywają góry
– rozbudowana linia brzegowa
c. wyspy Morza Egejskiego i Morza Jońskiego
d. zachodnie wybrzeża Azji Mniejszej
2. Gospodarka
a. rozwinięty transport morski i utrudniony transport lądowy
b. niekorzystne warunki rozwoju rolnictwa
c. uprawa jęczmienia i pszenicy, oliwek, winorośli oraz bobu, grochu soczewicy, wyki, warzyw i owoców
d. hodowla kóz, świń, krów owiec i drobiu
e. duże znaczenie gospodarcze rybołówstwa
f. intensywny rozwój rzemiosła
– niewielkie zasoby surowców – konieczność importu miedzi, cyny, rudy żelaza
– duże zasoby kamienia i gliny – rozwój budownictwa i garncarstwa
II. Rozwój kultury minojskiej na Krecie (ok. 3000 – ok.1450 p.n.e.)
1. Mityczna postać króla Minosa – twórcy potęgi morskiej Krety
2. Rozległe kontakty handlowe
a. eksport towarów luksusowych – ceramiki i tkanin
b. import metali, półszlachetnych i szlachetnych kamieni, pachnideł
3. Pismo linearne A (do tej pory nieodczytane) [
dysk z Fajstos zapisany pismem linearnym A]
4. Powstanie pałaców
a. Knossos 
b. Fajstos
5. Architektura pałaców kreteńskich:
a. kompleks pałacowy:
– rezydencja władcy
– zakłady rzemieślnicze
– magazyny
b. osiągnięcia inżynieryjne
– wielokondygnacyjne budynki
– dostęp do bieżącej wody – łazienki
6. Upadek kultury minojskiej
a. wybuch wulkanu na wyspie Thera – XVI w. p.n.e.
b. najazd Mykeńczyków – 1450 r. p.n.e.
III. Kultura mykeńska
1. Napływ Achajów na południowe Bałkany – ok. 2000 r. p.n.e.
2. Pałace mykeńskie
a. Mykeny jako największy ośrodek cywilizacji mykeńskiej
b. charakter obronny – fortyfikacje – „mury cyklopowe” (Lwia Brama cytadeli w Mykenach 
)
c. skromne wyposażenie – brak toalet
4. Rozbicie polityczne Achajów okresu mykeńskiego
5. Nekropola:
a. groby szybowe – XVI w. p.n.e.
b. groby kopułowe (tzw. Grób Agamemnona z XIV w. p.n.e. – Skarbiec Arteusza 
)
c. bogate wyposażenie grobów – maski ze złotej blachy, elementy uzbrojenia, biżuteria
IV. „Wieki ciemne”
1. Upadek kultury mykeńskiej – XII w. p.n.e.
2. Hipotezy wyjaśniające przyczyny upadku:
a. najazd Dorów – powrót Heraklidów (potomków Heraklesa)
b. kataklizmy naturalne
3. „Wieki ciemne” XII-IX w. p.n.e.
a. wędrówki plemion greckich:
– Dorów
– Jonów
b. regres demograficzny
c. upadek kultury piśmiennej – brak źródeł pisanych
Opracowanie tematu: Grecja - warunki naturalne i pierwsze cywilizacje
2. 2. Poleis greckie
I. Okres archaiczny w rozwoju Grecji (VIII – końca VI w. p.n.e.)
II. Narodziny polis:
1. polis jako wspólnota religijna i polityczna obywateli miasta-państwa
2. status obywateli:
a. obowiązkowa służba wojskowa
b. prawo do uczestniczenia w życiu publicznym:
- zasiadanie w zgromadzeniu ludowym
- piastowanie urzędów
3. Klasyfikacja ustrojów politycznych poleis:
a. monarchia – „rządy jednego”
b. arystokracja
c. oligarchia – „rządy niewielu”
d. demokracja – „rządy ludu” (obywateli)
e. tyrania – samowolne rządy jednostki
4. Wojskowość grecka epoki archaicznej
a. znaczenie jazdy w okresie „wieków ciemnych” – dominacja arystokracji
b. reforma hoplicka
- hoplici 
– ciężkozbrojna piechota
- falanga – czworoboczny szyk bojowy ciężkiej piechoty
III. Wielka Kolonizacja – masowa migracja Greków w VIII-VI w. p.n.e.
1. Przyczyny:
a. przeludnienie macierzystej polis
b. poszukiwanie źródeł deficytowych surowców
2. Zasięg geograficzny – regiony wzmożonej kolonizacji:
b. wybrzeża Morza Czarnego
c. związki między metropolią a jej koloniami
3. Kontakty z ludnością autochtoniczną – barbarzyńcy
4. Przemiany gospodarcze w okresie Wielkiej Kolonizacji – ewolucja systemu gospodarczego:
b. gospodarka wymienna
c. wprowadzenie w wymianie pieniądza monetarnego 
– VII w. p.n.e.
Rozwinięcie tematu: Ustroje polityczne państw greckich
2. 3. Sparta
I. Narodziny Sparty.
1. Założenie państwa przez Dorów nad rzeką Eurotas – schyłek II tysiąclecia p.n.e.
2. Podbój Lakonii.
3. Podbój Mesenii.
4. Utworzenie Związku Peloponeskiego (symmachia).
II. Ustrój społeczny Sparty.
1. Wpływ podbojów na strukturę społeczną Sparty.
2. Struktura społeczna Sparty:
a. spartiaci
– formalna równość – przydział jednakowych działek ziemi
– warstwa wpływowej arystokracji
b. periojkowie
– posiadali wolność
– byli pozbawieni praw politycznych
– trudnili się handlem i rzemiosłem
– byli zobowiązani do służby wojskowej
c. heloci
– zamienieni w niewolników mieszkańcy podbitej Mesenii
– zajmowali się uprawą ziemi
III. Ustrój polityczny Sparty
1. Działalność Likurga – Wielka Rhetra
2. Organa władzy
a. dwóch królów reprezentujących dwa rody arystokratyczne
b. zgromadzenie ludowe – apella
– wybór eforów
– wybór rady starszych
– decyzje o wojnie i pokoju
– zatwierdzanie ustaw i praw opracowanych przez rady starszych
b. geruzja – rada starszych
– skład – 2 królów i 28 gerontów
– przygotowywanie projektów ustaw i praw
– władza sądowa w sprawach zagrożonych karą śmierci lub pozbawieni praw
c. eforat
– 5 eforów wybieranych przez zgromadzenie ludowe na 1-roczną kadencję
– polityka wewnętrzna i zewnętrzna
IV. Spartański styl życia
1. Tryb życia spartiatów podporządkowany służbie wojskowej.
2. Pełna kontrola państwa nad życiem spartiatów:
a. porzucanie kalekich niemowląt
b. zmilitaryzowane wychowanie i edukacja
c. wspólne posiłki jako element integrujący społeczność wojowników
Rozwinięcie tematu: Ustrój polityczny państw starożytnej Grecji
2. 4. Ateny
I. Ateny w okresie archaicznym.
1. Mitycznym twórcą państwa Tezeusz
2. Rządy arystokracji
a. archonci – wywodzący się z arystokracji urzędnicy
b. Areopag – rada starszych
3. Problemy społeczne – niewola za długi
4. Ustawodawstwo Drakona (621 r. p.n.e.) – „drakońskie prawo” – prawo surowe)
II. Demokratyzacja ustroju politycznego Aten
1. Reformy Solona (594-593 r. p.n.e.) – ustanowienie oligarchii
a. „strząśnięcie długów” – anulowanie dłużnikom wierzytelności
b. wprowadzenie zakazu niewoli za długi
c. rozszerzenie praw politycznych
d. wprowadzenie czterech klas majątkowych, zróżnicowanych pod względem praw politycznych
e. ustanowienie Rady Czterystu
2. Rządy tyrana Pizystrata (561–528 r. p.n.e.).
a. rządy silnej ręki
b. inwestycje budowlane
– powstanie licznych monumentalnych budowli
– miejsca pracy dla Ateńczyków
3. Reformy Klejstenesa (508/509 r. p.n.e.) – ustanowienie demokracji
a. podział obywateli na 10 terytorialnych fyl
b. utworzenie Rady Pięciuset (po 50 z każdej fyli)
c. ustanowienie ostracyzmu
d. ustanowienie urzędu 10 strategów
III. Społeczeństwo demokratycznych Aten.
1. Obywatele
a. status obywatela dla wszystkich dorosłych mężczyzn, których oboje rodzice byli Ateńczykami
b. prawa obywatelskie:
– udział w posiedzeniach zgromadzenia ludowego
– prawo do piastowania urzędów
c. obowiązki obywateli:
– służba wojskowa
– uzależnione od posiadanego majątku świadczenia na rzecz wspólnoty
– udział w kulcie religijnym
– prawo do prywatności
2. Metojkowie
a. wolna ludność napływowa
b. obowiązki
– służba wojskowa
– uiszczanie specjalnego podatku
3. Niewolnicy
4. Status prawny kobiet – traktowane jak dzieci niezależnie od wieku
IV. Ustrój polityczny Aten w okresie rozkwitu demokracji
1. Działalność publiczna Peryklesa 
2. Instytucje demokratyczne Aten
a. zgromadzenie ludowe (eklezja)
– demokracja bezpośrednia
– obrady na Pnyksie
– diety dla uczestników
– ważność głosowań w najważniejszych sprawach uzależniona od kworum (6 tys. obecnych)
– znaczenie polityczne demagogów – „przywódców ludu”
b. Rada Pięciuset
– wchodziło do niej po 50 obywateli z każdej fyli
– odpowiadała za przygotowanie spraw do rozpatrzenia przez zgromadzenie ludowe
c. sąd ludowy (heliaja)
– 6 tys. sędziów wybieranych na rok
– rozstrzyganie sporów majątkowych i handlowych oraz rozstrzyganie spraw karnych
d. urzędy
– losowanie jako sposób obsadzania urzędów
– urzędnicy z wyboru – 10 strategów
– w większości urzędów obowiązywały jednoroczne kadencje bez prawa reelekcji
– obowiązek składania sprawozdań
3. Ostracyzm – procedura pozwalająca na wytypowanie osoby zagrażającej demokracji i zmuszenie jej do opuszczenia Aten na okres 10 lat. [ostrakony 
Opracowanie tematu: Ustroje polityczne państw greckich
Galeria ilustracji: Ustroje polityczne państw greckich
2. 5. Wojny grecko-perskie
I. Geneza konfliktu (mapka).
1. Podbój państw greckich w Azji Mniejszej przez Cyrusa II Wielkiego w połowie VI w. p.n.e. 
łucznik perski]
2. Udzielenie wsparcia przez Persów dla tyrana Hippiasza.
3. Wybuch powstania Greków jońskich przeciwko panowaniu perskiemu – 499-494 r. p.n.e.
a. pomoc Aten i Eretrii dla powstańców
b. stłumienie powstania przez wojska perskie Dariusza I Wielkiego
c. wyprawa odwetowa do Grecji pod dowództwem Maroniosa – 492 r. p.n.e.
– zagłada floty perskiej u przylądka Atos
– odwrót wojsk lądowych
d. poselstwo Dariusza I Wielkiego do państw greckich z żądaniem uznania jego władzy (żądanie „ziemi i wody”)
II. Wyprawa Datysa i Artafernesa do Grecji – 490 r. p.n.e.
1. Celem zdobycie Aten i Eretrii.
2. Udział w wyprawie Hippiasza.
3. Zdobycie Eretrii.
4. Bitwa pod Maratonem – 490 r. p.n.e.
a. zwycięstwo Ateńczyków i Platejczyków pod dowództwem stratega Miltiadesa 
b. bieg maratoński
c. odwrót pokonanych Persów
III. Wyprawa Kserksesa (480-479 r. p.n.e.)
1. Przygotowanie ekspedycji pod osobistym dowództwem „króla królów” Kserksesa
2. Koalicja poleis greckich pod przywództwem Sparty
3. Bitwa pod Termopilami – 480 r. p.n.e.
a. obrona wąwozu termopilskiego pod wodzą Leonidasa
b. wobec groźby okrążenia odwrót sił głównych Grecji
c. obrona wąwozu przez Spartan, Tespijczyków i Tebańczyków
4. Bitwa pod Salaminą – 480 r. p.n.e.
a. zwycięstwo floty greckiej pod wodzą Temistoklesa
b. odwrót floty perskiej Kserksesa
5. Bitwa pod Platejami – zwycięstwo wojsk greckich pod wodzą Pauzaniasza [
walka hoplity z jeźdźcem perskim]
6. Bita pod Mykale – zwycięstwo floty greckiej u wybrzeży Azji Mniejszej
IV. Kontynuacja wojny z Persją przez Związek Delijski (Ateńskiego Związku Morskiego)
1. utworzenie Związku Delijskiego (478/477 r. p.n.e.) – przywództwo Aten
2. Pokój Kalliasa (448 r. p.n.e.)
a. Persja zrzekła się dążenia do roli przywódcy na Morzu Egejskim
b. uznanie przez Persję niezależność greckich miast w Azji Mniejszej.
Opracowanie tematu: Wojny perskie - zderzenie dwóch cywilizacji
2. 6. Walka o hegemonię w Grecji po wojnach perskich
I. Ateński Związek Morski (symmachia)
1. Utworzenie w 478 r. p.n.e. w celu kontynuowania walki z Persją.
2. Skarbiec na wyspie Delos, a następnie w Atenach.
3. Ateński Związek Morski narzędziem podporządkowywania Atenom innych państw greckich.
a. Perykles 
b. Alkibiades 
II. Wojna peloponeska (431-404 r. p.n.e.)
1. Geneza:
a. walka o dominację w świecie greckim
– Sparta i Związek Peloponeski
– Ateny i Ateński Związek Morski
b. rywalizacja o rynki zbytu
2. Pokój Nikiasa – 421 r. p.n.e.
3. Zwycięstwo Sparty i Związku Peloponeskiego [
greckie machiny oblężnicze]
a. klęska wyprawy sycylijskiej Ateńczyków [
żołnierze greccy w walce]
b. epidemia
c. wsparcie finansowe Persów dla Sparty
4. Upadek znaczenia pokonanych Aten
a. rozwiązanie Ateńskiego Związku Morskiego
b. nakaz rozbiórki murów obronnych
c. wydanie floty
III. Wojny o hegemonię w Grecji po zakończeniu wojny peloponeskiej.
1. Wojna koryncka 395-187 r. p.n.e. [
relief nagrobny żołnierza greckiego z IV w. p.n.e.]
2. Hegemonia Teb
a. zwycięstwo nad Spartą pod Leuktrami – 371 r. p.n.e.
b. rozwiązanie Związku Peloponeskiego
Opracowanie tematu: Wojny o hegemonię w starożytnej Grecji
2. 07. Religia i formy kultu religijnego w antycznej Grecji
I. Chronologia kultury greckiej
1. okres archaiczny (IX - połowa VI w. p.n.e.).
2. okres klasyczny (V-IV w. p.n.e.).
3. okres hellenistyczny (330 - 30 p.n.e.).
II. Religia starożytnych Greków.
1. Cechy religii greckiej
a. politeizm - wielobóstwo
b. antropomorfizm – wizerunek bóstw na podobieństwo człowieka
c. mity podstawą wiedzy o bogach
2. Najważniejsi bogowie olimpijscy:
– Zeus – najważniejszy wśród bogów greckich
– Hera – opiekunka ogniska domowego
– Hades – bóg świata zmarłych
– Apollo 
– bóg muzyki i poezji
– Posejdon – bóg wody, morza
– Afrodyta 
– bogini miłości
– Dionizos – bóg wina i płodnych sił natury
– Atena 
– bogini mądrości
– Hermes 
– opiekun handlu oraz patron kuców i złodziei
– Hefajstos – złota, kowali i złotników
3. Formy kultu religijnego
a. świątynie greckie - domy bogów 
b. ciałopalny obrządek pogrzebowy 
III. Teatr 
i dramat grecki
1. Geneza teatru greckiego – uroczystości religijne ku czci boja Dionizosa
2. Czołowi dramaturdzy greccy:
a. Ajschylos 
– Persowie
b. Sofokles 
– Antygona
c. Eurypides 
– Medea
d. Arystofanes – Chmury
Opracowanie tematu: Kultura starożytnej Grecji
2. 08. Literatura, nauka i filozofia grecka
I. Chronologia kultury greckiej
1. okres archaiczny (IX - połowa VI w. p.n.e.).
2. okres klasyczny (V-IV w. p.n.e.).
3. okres hellenistyczny (330 - 30 p.n.e.).
II. Literatura grecka
1. Poezja
a. Arktinos – Zburzenie Ilionu
b. Homer 
– Iliada, Odyseja
c. Hezjod - Teogonia, Prace i dnie
2. Historiografia – pisarstwo historyczne
a. Herodot 
– Dzieje
b. Tukidydes – Wojna peloponeska
3. Retoryka – sztuka wymowy
a. Demostenes
b. Izokrates
III. Filozofia grecka
1. Filozofia – „umiłowanie mądrości”
2. „Filozofia jońska”
3. Działalność sofistów – „nauczycieli mądrości”
4. Działalność Sokratesa 
5. Nauki Platona 
a. idealizm platoński
b. dualizm
c. utopijna koncepcja państwa
d. platońska szkoła filozoficzna – Akademia
6. System filozoficzny Arystotelesa
a. podstawy logiki – nauka o zasadach rozumowania
b. podstawy metafizyki – nauka o bycie
c. szkoła filozoficzna Arystotelesa- Liceum
IV. Osiągnięcia naukowe starożytnych Greków
1. Osiągnięcia z zakresu matematyki, fizyki i mechaniki
– sformułował prawo matematyczne nazwane prawem Talesa
– prowadził obserwacje astronomiczne, wykorzystując wyniki badań Babilończyków
– określił przybliżoną wartość liczby Pi
– konstruował urządzenia mechaniczne (śruba wodna)
– sformułował prawo wyboru i zasadę dźwigni
c. Heron z Aleksandrii – opracował wzór na obliczanie pola trójkąta
d. Euklides – autor dzieła Elementy (synteza wiedzy matematycznej)
4. Osiągnięcia w dziedzinie astronomii i geografii
a. Eudoksos z Knidos – autor koncepcji geocentrycznej budowy
b. Arystarch z Samos – autor koncepcji heliocentryczne
c. Eratostenes z Kyreny – ustalił obwód ziemi i długość południka ziemskiego
d. Hipparchos z Nikai – stworzył siatkę współrzędnych
5. Osiągnięcia w dziedzinie medyzyny
a. Hipokrates z Kos
– stworzył podstawy medycyny
– sformułował zasadę: primum non nocere (po pierwsze: nie szkodzić)
b. Corpus Hippocrateum
a. Herodot
– jest uznawany za ojca historii
– autor dzieła pt.: Dzieje
b. Tukidydes
– autor dzieła Wojna peloponeska
– w wyjaśnianiu wydarzeń historycznych posługiwał się źródłami i wykluczał udział bogów
c. Ksenofont
d. Polibiusz
Opracowanie tematu: Kultura starożytnej Grecji
2. 09. Kultura antycznej Grecji
I. Chronologia kultury greckiej
1. okres archaiczny (IX - połowa VI w. p.n.e.).
2. okres klasyczny (V-IV w. p.n.e.).
3. okres hellenistyczny (330 - 30 p.n.e.).
II. Architektura
1. Porządki architektoniczne:
a. dorycki 
b. joński 
c. koryncki 
2. Najważniejsze zabytki architektury greckiej
a. Akropol 
w Atenach – Partenon 
b. Erachtejon 
– kariatydy 
c. Propyleje – monumentalna brama u wejścia na Akropol
d. architektura teatru greckiego
III. Rzeźba i malarstwo w starożytnej Grecji
1. Klasyczny kanon piękna.
2. Najwybitniejsi rzeźbiarze greccy:
a. Fidiasz – Atena Partenos
b. Myron – Dyskobol 
c. Poliklet – Doryforos
d. Lizyp
3. Malarstwo wazowe
a. styl czarnofigurowy 
b. styl czerwonofigurowy 
Opracowanie tematu: Kultura starożytnej Grecji
2. 10. Aleksander Wielki
I. Macedonia przed panowaniem Aleksandra III Wielkiego 
1. Panowanie dynastii Argeadów.
2. Wzrost znaczenia Macedonii za panowania Filipa II Macedońskiego 
(360/359-336 r. p.n.e.)
a. reorganizacja armii
b. stłumienie konfliktów wewnętrznych
c. utworzenie korpusu paziów
d. walka o hegemonię w Grecji
– bitwa pod Cheroneją 338 r. p.n.e. – zwycięstwo nad wojskami tebańskimi i ateńskimi
– utworzenie Związku Korynckiego
– nieukończone przygotowania do podboju Persji
– działalność Demostenesa 
II. Podboje Aleksandra III Wielkiego 
(356 - 323 p.n.e.)
1. Objęcie tronu macedońskiego w 336 r. p.n.e.
2. Stłumienie buntu państw greckich (zniszczenie Teb)
3. Podbój Persji
a. bitwa nad Granikiem – 334 r. p.n.e.
b. bitwa pod Issos 
– 333 r. p.n.e. – zwycięstwo nad armią perską dowodzoną przez Dariusza III
d. bitwa pod Gaugamelą – 331 r. p.n.e.
e. zdobycie Persepolis – 330 r. p.n.e.
4. Podbój Egiptu
5. Wyprawa Indii.
III. Imperium Aleksandra Wielkiego.
1. Imperium w skład którego wchodziła: Macedonia, Grecja, Fenicja, Tyr, Gaza, Egipt i Persja
2. Integracja zwycięskich Greków i Macedończyków z podbitymi ludami Azji.
3. Przejawy kultu boskiego wobec Aleksandra Wielkiego
Opracowanie tematu: Podboje Aleksandra Wielkiego
2. 10. Świat hellenistyczny
I. Rozpad imperium Aleksandra III Wielkiego.
1. Brak następcy zdolnego do panowania nad potężnym imperium.
2. Wojny tzw. diadochów (wodzów, spadkobierców)
3. Powstanie trzech wielkich monarchii hellenistycznych:
a. Egipt – rządy dynastii Ptolemeuszy
b. Macedonia – rządy dynastii Antygonidów
c. Wschód – rządy dynastii Seleukidów
II. kultura hellenistyczna (hellenizm)
1. Literatura
a. wykształcenie się filologii jako odrębnej dyscypliny nauki
b. działalność Kallimacha
– poezja erudycyjna
– katalog Biblioteki Aleksandryjskiej
c. historiografia – Polibiusz z Megalopolis – Dzieje
III. Filozofia hellenistyczna.
a. stoicyzm – twórcą Zenon z Kition 
– wszyscy ludzie są równi
– drogą do szczęścia jest aktywne i zgodne z naturą życie
– wymóg pracy na rzecz wspólnoty
b. epikureizm – twórcą Epikur z Aten
– źródłem szczęścia ograniczanie potrzeb
– unikanie pogoni za przyjemnościami i karierą
c. cynizm – twórcą Diogenes z Synopy
– źródłem szczęścia – cnota
– pogarda dla wartości materialnych i powszechnie przyjętych norm
d. sceptycyzm – twórcą Pyrron z Elidy
– warunkiem szczęścia – spokój
– powstrzymywanie się od sądów – człowiek nie ma możliwości poznania obiektywnej prawdy
IV. Nauka okresu hellenistycznego
1. Euklides – autor podręcznika do geometrii
2. Archimedes – fizyk, matematyk, konstruktor śruby wodnej i machin wojennych
3. Ptolemeusz – twórca systemu geocentrycznego
V. Sztuki plastyczne
1. Architektura
a. Cechy:
– przepych
– monumentalizm formy
– ekspresja
– różnorodność form
b. arcydzieła architektury:
– ołtarz Zeusa w Pergamonie 
– latarnia na Faros
3. Urbanistyka
a. miasta budowano według planów z rynkiem (agora) i symetrycznymi ulicami
b. infrastruktura: system kanalizacyjny, budynki użyteczności publicznej (teatry, gimnazjony, agora)
4. Arcydzieła rzeźby:
– Nike z Samotraki 
– Wenus z Milo 
– Umierający Gall
– Grupa Laokoona
VI. Centra kultury hellenistycznej:
1. Aleksandria
a. Muzeum („stowarzyszenie czcicieli muz”) – ośrodek badań naukowych
b. Biblioteka Aleksandryjska – największa biblioteka świata antycznego
c. Bruchejon – biblioteka do użytku publicznego
2. Pergamon
a. ołtarz pergamoński 
b. biblioteka pergamońska
3. Palmyra [
teatr w Palmyrze]
VII. Cechy charakterystyczne religii okresu hellenistycznego
1. Kult władców.
2. Synkretyzm – łączenie cech bóstw greckich i wschodnich – kult Serapisa
Opracowanie tematy: Monarche hellenistyczne
Chronologia
776 r. p.n.e. pierwsze igrzyska olimpijskie
spisanie praw przez Drakona – 621 r. p.n.e.
reformy Solona – 549 r. p.n.e.
reformy Klejstenesa – 508-507 r. p.n.e.
wybuch powstania w Milecie – 499 r. p.n.e.
490 r. p.n.e. bitwa Maratonem
480 r. p.n.e. bitwa pod Termopilami
480 r. p.n.e. Śmierć Leonidasa
480 r. p.n.e. bitwa pod Salaminą
479 r. p.n.e. bitwa pod Platejami
utworzenie Ateńskiego Związku Morskiego – 478 r. p.n.e.
wybuch wojny peloponeskiej 431 r. p.n.e.
śmierć Peryklesa – 429 r. p.n.e.
zakończenie wojny peloponeskiej – 404 r. p.n.e.
338 r. p.n.e. bitwa pod Cheroneją
334 r. p.n.e. bitwa nad Granikiem
333 r. p.n.e. bitwa pod Issos
początki dynastii Ptolemeuszy w Egipcie – 304 r. p.n.e.
budowa latarni na Faros – około 280-279
budowa Biblioteki Aleksandryjskiej
Pojęcia
Grób Agamemnona/Skarbiec Atreusza
Knossos [pałac w Knossos ]
Ołtarz Pergamoński
Partenon
Postacie
Artemida 
Asklepios 
Demeter 
Pojęcia
kariatydy 
ostracyzm [ostrakony ]
porządek architektoniczny
dorycki
joński 
koryncki
teatr grecki
perski "nieśmiertelny" 